Dasturlash texnologiyasi

TOSHKENT DAVLAT IQTISODIYOT UNIVERSITETI SAMARQAND FILIALI

RAQAMLI IQTISODIYOT YO’NALISHI
3-KURS. RI-220 GURUH

“Dasturlash texnologiyasi” fanidan

MUSTAQIL ISH

MAVZU:

MASALANING QO`YILISHI . MASALANING QO`YILISHIDA BAJARILADIGAN ISHLAR.

Bajardi:	Xo`janazarov B.
Tekshirdi:	Anarbayeva F.

SAMARQAND-2023

Masala: Ikki honali toq sonlarning yig`indisini toppish uchun pythonda yozing.
Yuqorida keltirilgan masalani kompyuterda yechishni 6 ta bosqichini ko`rib chiqamiz .

1. 
   Bosqich (masalaning qo`yilish): Ikki honali toq sonlarning yig`indisini toppish uchun pythonda yozing.
   

Demak yuqoridamasala sharti keltirilgan, yani berilgan qiymatlardan foydalanib yig`indini topishimiz kerak. Masala to`g`ri qo`yilgan.

2. 
   Bosqich ( masalaning matematik modulini tuzish) : Matematik modulini quyidagi formula orqali tuzib olamiz:
   

Berilgan: a1=11, a2=13, a3=15, …, a(n)=99.
Formulasi: a(n)=a1+d(n-1), d=a(n)-a(n-1), S(n) = ((a1+a(n))/2)*n.
Topish kerak: S=?

3. 
   Bosqich (algaritmlash so`zlar yordamida) . matematik formulalardan kelib chiqqan holda dastlabki n ta sonning arfimetik yig`indisini toppish formulasidan foydalanamiz.
   

Shunday qilib dastlab masalani dasturlash tiliga o`girib yozganimizda biroz boshqacha yoziladi :” sum” o`zgaruvchisi yig`indini saqlaydi va “range(10, 100)” orqali ikki xonali sonlar ko`rsatilgan . “if i % 2==1” shart orqali toq sonlarni ajratamiz va yig`indini print(sum) orqali hisoblaymiz.

4. 
   Bosqich ( dasturlash) : yuqoridagi masalani Python dasturlash tilida quyidagicha dasturini tuzamiz.
   

sum=o
for i in range(10, 100):
if i %2==1:
sum +=i

print(sum)

5. 
   Bosqich (dasturni kampyuter hotirasiga kiritish) : dasturni kompyuter xotirasiga kiritish jarayonini ko`rib o`tamiz. Bunda python dasturlash tilidan foydalanamiz.
   

6. 
   Bosqich(natijani olish va tahlil etish): Dasturni Python dasturida tuzib bo`lgach natijani olamiz: