Davlat tizimi Iqtisodiyoti Italiya soliqlari


Download 56.5 Kb.
Sana26.04.2020
Hajmi56.5 Kb.
#101513
Bog'liq
Italiya soliqlari bo'yicha qo'llanma


Mavzu: Italiya mamlakati soliq tizimi

Reja:

  1. Davlat tizimi

  2. Iqtisodiyoti

  3. Italiya soliqlari



Italiya (Italia), Italiya Respublikasi (Repubblica Italiana) – Yevropa janubida, Oʻrta dengiz havzasida joylashgan davlat. Apennin yarim orol, Sitsiliya, Sardiniya va boshqa kichik orollarni oʻz ichiga olgan. Maydon 301,2 ming km2. Aholisi 60,92 mln. kishi (2012). Maʼmuriy jixatdan 20 viloyat (regione)ra boʻlinadi. Poytaxti – Rim shahar.

Italiya – respublika. Amaldagi konstitutsiyasi 1947 yil 22 dekabrda qabul qilingan va 1948 yil 1 yanvardan kuchga kirgan. Davlat boshligi – prezident (1999 yil maydan K. A. Champi). U parlament ikkala palatasining qoʻshma majlisida viloyatlar vakillari ishtirokida 7 yil muddatga saylanadi. Qonun chiqaruvchi organ deputatlar palatasi va senatdan iborat parlament. Ijrochi xokimiyatni Vazirlar Kengashi amalga oshiradi. Prezident Vazirlar Kengashi raisi va uning taklifiga binoan vazirlarni tayinlaydi.

Italiya – yuksak rivojlangan industrial-agrar mamlakat. Dunyoda eng rivojlangan 10 davlatning biri. Yalpi ichki mahsulotda sanoatning ulushi 31,6%, qishloq xoʻjaligi ulushi 2,9%, xizmat koʻrsatish soqasi 65,5% (1997). Italiyada 12 mln.dan ziyod aholi xizmat koʻrsatish sohasida, 6,5 mln. kishi sanoatda, 1,5 mln. kishi qishloq xoʻjaligida band.

Sanoatida ogʻir sanoat ustun. Jumladan, mashinasozlik, metallurgiya, avtomobilsozlik, toʻqimachilik, elektroenergetika, neftni kayta ishlash, neft kimyosi rivojlangan. Sanoat mahsulotining anchagina qismi eksport qilinadi. Italiyada xom ashyo va energetika zaxiralari kam, borlari ham notekis joylashgan. Neft va gaz (asosan, Padan tekisligi, Po daryosi etaklari, Adriatika dengizi sohiliga yaqin joylar va Sitsiliya o.da), qoʻrgʻo-shin, rux (asosan, Sardiniya o.da), temir rudalari (Aostada va Sardiniya o.da), boksit, kinovar (simob ruda-si), pirit (Toskana viloyatida), ol-tingugurt, tuz (Sitsiliya o.da), qoʻngʻir koʻmir, binokorlik materiallari va b. qazib olinadi. Issiklik elektr stansiyalari elektr energetikaning asosini tashkil etadi. Atom elektr styalari va geotermal stansiyalar qurilgan. Yiliga oʻrtacha 222 mlrd. kVt-soat elektr energiyasi hosil qilinadi. Metallurgiya sanoati, asosan, chetdan keltirilgan xom ashyo asosida ishlaydi. Qora metal-lurgiyaning eng yirik korxonalari Genuya, Neapol atrofida, shuningdek, Pombino va Tarantoda; rangli metallurgiya korxonalari Venetsiya, Bolsa-no, Mori, Milan shaharlari va Sardiniya o.da joylashgan. Neftni qayta ishlash korxonalari (chetdan keltirilgan xom ashyo asosida), asosan, dengiz sohilidagi joylar (Genuya, Neapol, Venetsiya, Spetsiya, Augusta)da va neft mahsulotlari eng koʻp ishlatiladigan shaharlar (Milan va boshqalar)da. Sanoatning yetakchi sohasi boʻlgan mashinasozlik tarmoklari: avtomobilsozlik (Turin), kemasozlik (Genuya, Livorno, Neapol, Venetsiya, Triyest), stanoksozlik (Milan, Breshna, Turin), priborsozlik (Ivrea), elektrotexnika (Milan, Varese, Bergamo, Turin, Genuya) va elektron (Milan atrofi) sanoati rivojlangan. Neft kimyosi, plastmassa, maʼdanli oʻgʻit, sunʼiy tola, farmatsevtika va rezina mahsulotlari, sintetik kauchuk ishlab chiqarish yuqori darajaga yetgan. Lombardiya va Pyemont – anʼanaviy toʻqimachilik markazlari. Oziq-ovqat sanoatining asosiy tarmoklari – un, makaron, pishloq, qand-shakar, kon-serva, zaytun yogʻi, uzum vinosi (yiliga 70 mln. gektolitr) ishlab chiqarishdir. Yengil sanoat, xususan, poyabzal ishlab chiqarish rivoj topgan. Hunarmandchilikka ayniqsa katta eʼtibor beriladi.

Qishloq xoʻjaligining yetakchi tarmoklari – dehqonchilik (58%) va chorvachilik (42%). Unumdor yerlarning 34,3% (19,6 mln. gektar) haydalib, ekin ekiladi, 11% bogʻ, tokzor va zay-tunzor, 19,2% maysazor va yaylov. Asosiy don ekinlari – bugʻdoy, makka-joʻxori, suli, arpa, sholi. Qand lav-lagi, uzum, zaytun, sitrus mevalar va sabzavot ham yetishtiriladi. Vino ishlab chiqarish hajmi jihatidan Italiya dunyoda yetakchi oʻrinlardan birida turadi. Italiya yiliga 6 mln. tonnaga yaqin turli xil hoʻl meva beradi, uning salkam 60% mamlakat shimolidagi ixtisoslashgan fermer xoʻjaliklarida yetishtiriladi. Janubiy viloyatlarda bodom, yongʻoq, fundukzorlar koʻp. Uzum hosili yiliga 10 mln. tonna (uning 90% kayta ishlanib, vino qilinadi), sitrus mevalar xrsili yiliga 3,3 mln. tonna, pomidor hosili 5,5 mln. tonna. Chorvachiliqsa qoramol (8,8 mln. bosh), choʻchqa (9,6 mln. bosh) va qoʻy (12,2 mln. bosh) boqiladi. Mamlakat shimolida sut va goʻsht chorvachiligi ustun. Baliqchilik yaxshi rivojlangan.

Xalqaro Valyuta Fondining ma'lumotlariga ko'ra 2006 yil Italiyaning yalpi ichki mahsuloti (YaIM) hajmi 1.852.585 AQSh dollarni tashkil qilgan va bu ko'rsatkich jahon mamlakatlari orasida 7-o'rinni egallaydi. Iqtisodiyotni strukturaviy jihatdan sanoat mahsulotlari 29%, xizmatlar 69% va qishloq xo'jaligi 3% ni tashkil qiladi. Iqtisodiy Hamkorlik va Taraqqiyot Tashkilotining ma'lumotiga ko'ra Italiya 2004 yilda sanoat mahsulotlari eksporti bo'yicha 6-o'rinni egallagan. Shimolda kapitalistik iqtisodiyot sanoatga ixtisoslashgan xususiy kompaniyalardan tashkil topgan bo'lsa, janubiy qismlarda qishloq xo'jaligi rivojlangan. Italiyada Mafiya mamlakat iqtisodiyotida katta ulushga ega, va bu 127 milliard AQSh dollarini tashkil etadi; uyushgan jinoyatchilik Italiya YaIMning 7% ni tashkil qiladi. Xom ashyoning katta qismi va energiya tashuvchilarining qariyb 75% import qilinadi. So'nggi o'n yillikda Iqtisodiyot va Valyuta Ittifoqi talablariga binoan Italiya qattiq fiskal siyosat olib bordi va kichik inflyatsiya ko'rsatkichiga ega bo'ldi. 1999 yil Evro tadbiq etilishi bilanoq Italiya uni qabul qildi.
Italiya soliqlari bo'yicha

« Italiya soliq qoidalarini butunlay o'zgartirdi va endi bizning soliq tizimi dunyodagi eng zamonaviylardan biri hisoblanadi. Ammo soliqni kamaytirmagani uchun hech kim buni tushunmadi ». - Vincenzo Visko, Italiya g'aznachilik vaziri, 2000 yil sentyabr Ushbu nutqdan to'rt yil o'tgach, Italiya moliya vaziri Silvio Berluskoni hukumatidan iste'foga chiqdi, u daromad solig'ini kamaytirish bo'yicha va'dalarini bajarmadi. Reja faqat ikkita stavkani taklif qilishi kerak edi: soliq solinadigan daromaddan 23% 120,000 dollargacha va ortiqcha 33%. Taxminlarga ko'ra, 99,5% italiyalik soliq to'lovchilar daromadlarini deklaratsiyalashgan toifaga kiradilar va $ 120,000 miqdorida soliq to'laydilar va 23% stavka bo'yicha soliq to'laydilar.


Reja hech qachon kuchga kirmadi. 2006 yil fevral oyidan shaxsiy daromad solig'i bo'yicha yangi stavkalar quyida keltirilgan.
Modomiki, shaxsiy daromad solig'i stavkasi yuqori ishlaydiganlar uchun 43% bo'lishi mumkin. Italiyada juda ko'p soliq mavjud, shuning uchun agar siz bu erda biznesning har qanday shaklini amalga oshirishni rejalashtirmoqchi bo'lsangiz, soliq bo'yicha buxgalterdan (tijoratist) professional yordam so'rashingizni tavsiya qilamiz.
Qonunda besh soliqqa asoslangan tizim nazarda tutilgan: imtiyoz sul reddito (daromad solig'i); imposta sulle società (korporativ soliq); imposta sul valore aggiunto (QQS yoki savdo solig'i); imposta sui servizi (xizmatlarga soliq); va aktsiz (aktsizlar).
Italiyadagi shaxsiy daromad solig'i impostasulredditodellepersonefisiche yoki IRPEF deb ataladi. Soliq stavkalari progressiv bo'lib, 23% dan 43% gacha. Qo'shimcha soliqlar mintaqaviy (0,9% dan 1,4% gacha) va mahalliy (0,1% dan 0,8% gacha) miqdorida olinadi. Agar siz Italiyada ishlayotgan chet ellik bo'lsangiz, sizga faqat Italiyada olgan daromad solig'i solinadi. Ammo, agar siz italiyalik bo'lsangiz, yiliga 183 kunni Italiyada o'tkazing va sizning "iqtisodiy qiziqish markazi" (ya'ni sizning biznesingiz va investitsiyalaringiz) Italiyada bo'lsa, sizning butun dunyo bo'ylab daromadingiz IRPEFga bog'liqdir. Imtiyozlar hisobga olingandan so'ng, stavkalar o'zgaruvchan shkalada.

Hozirda ular quyidagilar:
36000$ gacha bo'lgan summalar uchun 23%

36.001$ dan 39.300 $ gacha bo'lgan keyingi guruh uchun 33%

39,301$ va 119 200 $AQSh dollari o'rtasidagi summalar uchun 39%

119,201$ va undan yuqori summalar uchun 45%.




ko'proq o'zgarishlarni kutmang. Dastlab kiritilishi kerak bo'lgan ikkita o'rniga uch xil soliq stavkasini joriy etish to'g'risida muzokaralar olib borilgan, ammo hozirga qadar bu amalga oshmadi. Bundan tashqari, ajratmalar va nafaqalar uchun yangi qoidalar paydo bo'ladi. Soliq solinadigan daromaddan soliq to'lovchining oilaviy ahvoli va uy-joy, sog'liqni saqlash, ta'lim, o'qitish va ilmiy-tadqiqot faoliyatiga bog'liq ravishda chegirmalar amalga oshirildi. Ushbu chegirmalar universitetda o'qish to'lovlari, tibbiy xarajatlar, hayotni sug'urta qilish va dafn qilish xarajatlarini o'z ichiga oladi. Rezident jismoniy shaxslar IRPEF uchun butun dunyo bo'ylab daromadlari bo'yicha javobgar bo'ladilar. Norezident jismoniy shaxslar faqat IRPEFga italyan manbalaridan keladigan daromadlari bo'yicha bo'ysunadilar. Daromad solig'i bo'yicha jismoniy shaxslar, agar ularning odatiy yashash joyi Italiyada bo'lsa, ularning manfaatlarining markazi Italiyada bo'lsa va ular soliq davrining katta qismi uchun davlat reestrida ro'yxatdan o'tgan bo'lsa, rezident hisoblanadi. Italiyada quyidagi daromad olinadi:

Italiyada amalga oshiriladigan xizmatlardan olingan bandlik va o'zini o'zi ish bilan ta'minlashdan olinadigan daromad.



Davlat yoki Italiyadagi muassasa tomonidan to'lanadigan kapitaldan olinadigan daromad Italiyadagi doimiy muassasadan biznes daromadi Pensiya davlat tomonidan yoki Italiya kompaniyasi tomonidan to'lanadi,
Patentlar, savdo markalari va nou-xau davlatdan yoki Italiya rezidentlari tomonidan to'lanadigan daromadlar.
Xulosa qilib aytganda, Italiyada yashovchi shaxslar tomonidan olingan barcha manbalardan olingan daromadlar Italiyada soliqqa tortiladi. Shuningdek, norezidentlar tomonidan italiyalik manbadan olingan har qanday daromad. Ushbu umumiy qoida xalqaro soliq shartnomalarining qoidalariga bo'ysunadi, ular orasida Italiya 100 dan ortiq shartnomani imzolagan. Bu chet elliklarga ikki karra soliq solishning oldini oladi.
Dunyo bo'yicha daromadingizga AQSh yoki Italiya soliqlarini to'laysizmi, sizning moliyaviy turar joyingizni belgilashingiz qaysi davlatga bog'liq bo'ladi; boshqacha qilib aytganda, soliqqa tortish uchun rezident bo'lgan joyingiz Agar siz Italiyada doimiy yashasangiz va turar joyingiz sizning moliyaviy turar joyingiz deb hisoblansa, siz butun dunyo bo'ylab daromadingiz bo'yicha Italiya hukumatiga soliq to'lashingiz kerak. Asosan, siz har yili Italiyada 183 kundan ko'proq vaqtni o'tkazsangiz, siz Italiya fuqarosi hisoblanasiz.
AQSh Davlat Departamentining Amerika fuqarolariga xizmat ko'rsatish bo'limiga ko'ra, AQShdan tashqarida yashash yoki daromad AQSh fuqarosini soliq deklaratsiyasini topshirish majburiyatidan xalos qilmaydi. Biroq, Italiyaning AQSh bilan ikki tomonlama soliq solish to'g'risidagi shartnomasi sizning daromadingizdan ikki marta soliq olinmasligini ta'minlaydi. Bunga AQSh ushlab qolish soliqiga tortiladigan ijtimoiy sug'urta pensiyalari kiradi.
AQShning chet elda yashovchi yoki ishlayotgan fuqarolari, shuningdek, har xil chegirmalar, istisnolar va kreditlardan foydalanish huquqiga ega. Federal soliq shakllari bilan bir qatorda, ACS AQShda Italiyada ishlaydigan soliq amaliyotchilarining ro'yxatini taqdim qilishi mumkin.
Download 56.5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling