Davlat universiteti metrologiya, standartlashtirish

25-MAVZU:XORIJIY DAVLATLARDA SERTIFIKATLASHTIRISH AMALIYOTI REJA .

1.Xorijiy davlatlarda sertifikatlashtirish. 2.Standartlashtirish doirasi.

3. 
   Muvofiklikni baxolash doirasi.
   
4. 
   Ma’lumot doirasida
   

Maxsulot, jarayon, xizmatlarning xavfsizligini nazorat qilish buyicha ishlar butun jaxon amaliyotida utkaziladi. Xavfsizlikni nazorat qilishning bir kancha tadbir va uslublari mavjud bulib, turli idora yoki tashkilotlar tomonidan bajariladi.
Bu davlat nazorati maxsulotning sifatini nazorat qilish va xavfsizligini ta’minlash uchun standart shartlariga rioya kilgan xolda sanitariya-gigienik, maxsulotni qabul .qilishdagi bir kancha ishlarni olib boradi.
Kupgina davlatlarning qonuniyati maxsulotning anik turlari va guruxlariga belgilangan shartlarida alohida qonunlaridan iborat buladi.
Standartlashtirish buyicha Fransuz uyushmasi (AFNOR)HHHr natijalariga asosan Yevropa iktisodiy jamiyati a’zolari (YeES) va erkin savdo Yevropa uyushmasi (YeAST) 5000 dan ortiq buyumlarni sertifikatlaydi, xamda sertifikatsiyalashtirish buyicha 300 dan ortiq sertifikatlar va 700 dan ortiq idoralarga ta’sir etadi.
Sertifikatsiyalashtirish 'rivojlangan va rivojlanib kelayotgan bir kancha davlatlarda kullanilib. kelgan. Natijada, bu davlatlar milliy standartlari ga, xamda boshka ta’sir etuvchi texnik me’yorlariga boglik bulmagan xolda bozorlarini ximoya qilib kelishgan.
Turli davlatlarning u yoki bu maxsulotlarining standartlari va texnik me’yorlari turlicha bulgan, xamda sertifikatsiyalashtirishni o’tkazish tartibida xalkaro savdoda texnik tusiklarni keltirib chikargan. Shu sababli, eng muxnm omillardan biri, xalkaro mikyosda jaxon bozorlarida xal kiluvchi rol uynashda teng xamkorlik rakibini ta’minlaydi. Natijada, maxsulot va sertifikatsiyalashtirish qonun-koydalariga standartlarning uygunlashuvi deyiladi. Barcha mamlakatlarning sertifikatsiyalashtirish idoralaridan tashkari, chegarada joylashgan maxsus xizmatga ega bulib, ular xayvon va xayvon maxsulotlari veterinari, usimlik va ozik-ovkat maxsulotlari fito-sanitariyasi, tez bo’ziluvchan maxsulotlar, uta xavfli kimyoviy moddalar, transport vositalari
ustidan turli nazorat ishlarini olib beradi. .
Jaxon bozorlari savdosidagi qonun-qoidalarni yaratuvchi xalkaro tashkilot muvofik bulgan mollarni tasdiklovchi usullarni kurib chiqadi. Unga tarif va savdo buyicha Bosh bitam deyiladi (GATT). Bu bitim 1947 yildan ishlab
kelayapti.
1993 yil Bosh bitim buyicha Urugvayda sakkizinchi kup yoklama savdo kelishuvida butun jaxon savdo tashkiloti (VTO) deb yuritildi.
Xozirgi paytda Bosh bitimning a’zolari 125 davlatdan iborat bulib, u jaxon mol almashtirishning 90 foiz ulushiga tugri keladi. 20 ga yakin davlagglar Bosh bitimga kushilish arafasida turibdi. Sektornaya kelishuvidan biri savdoda texnik tusiklar buyicha kelishishdir.
Bu kelishuvning asosiy talablari uchta guruxga bulinadi.