Диссертация илмий раҳбар: и ф. н., доцент И.Қўзиев


Download 0.77 Mb.
Pdf ko'rish
bet22/35
Sana06.02.2023
Hajmi0.77 Mb.
#1169691
TuriДиссертация
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   35
Bog'liq
амортизация

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
3- чизма. Назорат амаллари самарадорлигини белгиловчи мезонлар
1

Маълумки Ўзбекистон Республикаси аудиторлик фаолияти миллий 
стандартлари аудитнинг халқаро стандартлари асосида тузилишни эътиборга 
оладиган бўлсак юқорида келтирилган стандартларни кўпчилиги мллий 
стандартимизда ҳам учрайди. Лекин иловага эътибор берадиган бўлсак, 
халқаро аудиторлик стандартларига 2004 йилда кўпгина ўзгартиришлар 
1
Муаллиф томонидан ишлаб чиқилган. 
Хў
ж
ал
ик
м
уо
м
ал
ал
ар
ин
и 
ам
ал
га 
оши
ри
ш
га 
ру
хса
т 
эт
иш.
Б
у 
вазифан
и 
хў
ж
ал
ик
м
уо
м
ал
ал
ар
ин
и 
рас
м
ий
лаш
ти
ри
ш 
ҳу
қу
қи
га 
эга 
хо
ди
м
лар
баж
ар
ад
ил
ар
. Ру
хса
т 
эт
иш 
м
аълу
м
т
ур
даг
и 
м
уо
м
ал
ал
ар

ас
ал
ан
, бар
ча 
ту
рдаги
со
ти
ш)
га 
таа
лл
уқ
ли
, у
м
ум
ий
, ё
ки
м
ах
су
с 

ас
ал
ан
, м
уҳ
им
акт
ив
ни
с
от
ишга 
ру
хса
т 
эт
иш)
бў
ли
ш
и 
м
ум
ки
н
Хўж
али
к м
уом
ала
ла
ри
ни
рўй
ха
тга
оли
ш. 
К
ўп
чи
ли
к 
корхо

ала
рда
хўжа
ли
к м
уом
ала
ла
ри
ни
ё
зи
ш (
ҳи
соб 
ю
ри
ти
ш) в
а ҳи
собот
и
шла
ри
к
ом
пь
ю
те
р ё
рда
м
ида
ба
ж
ари
ла
ди
Хўж
али
к фаоли
ят
ида
к
орхон
а м
аблағла
ри
ни
нг
са
қла
ни
ши

и 
та
ъми
нл
аш. Б
ун
да
к
орхон
ага
те
ги
шли
ак
ти
вла
рга
ҳа
қи
қа
тда
эг
али
к 
қи
ли
ш ё
ки
ула
р ус
ти
да
н 
на
зора
т ўрн
ат
иш 
на
за
рда
ту
ти
ла
ди
Сч
ётла
рда ак
с э
тт
ири
лган сум
м
аларн
и 
ва ҳ
ақ
иқ
атда 
м
авж
уд ак
ти
вла
рни
в
ақ
ти
-вақ
ти бил
ан тақ
қослаб 
туриш
Назорат амаллари самарадорлигини белгиловчи 
мезонлар 


72 
киритилган, ваҳоланки бизнинг миллий стандартларимизнинг асосий қисми 
1999-2003 йиллрда тузилиб, амалиётга жорий этилган. Бизнинг фикримизча 
миллий стандартларимизни аудитнинг халқаро стандартлари асосида қайта 
кўриб чиқиш лозим деб ўйлаймиз.
Халқаро амалиётда ички назорат тизимини ўрганишад янги қабул 
қилинган №315 “Субъект ва уни муҳитини тушуниш, муҳим хатоликлар 
рискини баҳолаш” деб оманувчи ХАСда келтирилиб ўтилиб, бизнинг №12 
аудитнинг миллий стандартидан фарқ қилади.
Аудитор ички назорат тизими бўйича билимларини мавжуд хато 
турларини аниқлашда, муҳим хатоликлар рискига таъсир этувчи омилларни 
ўрганишда ва аудиторлик амалларини хусусияти, муддати ва кўламини 
белгиилашда қўллайди. №315 АХСга асосан ички азорат қуйидаги таркибий 
қисмлардан иборат (4-чизма).
4-чизма. Ички назоратни таркибий қисмлари
1

Бизнинг фикримизча ички назоратни беш таркибий қисмга 
бўлиниши ижобий холи шундаки, субъектнинг турли ички назорат 
аспектлари аудит жараёнига қандай таъсир этиши ўрганилади. Аудитор 
асосий эътиборни назоратнинг айрим турлари қай тарзда маълум 
1
Муаллиф томонидан ишлаб чиқилган. 
Назорат мониторинги 
Назоратлар 
Бизнес
жараёни билан боғлиқ 
ва
молиявий
ҳисоботга
тааллуқли
хабардор қилиш 
жараёни
, ахборот тизими ва 
коммуникация
Субъектнинг 
рискини
баҳолаш жараёни 
Назорат Муҳити 
Ички Назорат


73 
операциялар синфини, молиявий ҳисобот моддаларини очиб бериш ва салдо 
счетлардаги муҳим хатоликларни ва уларни тасдиқлаш билан боғлиқ муҳим 
хатоликларни 
олди 
олинаётганлигига, 
аниқланаётганлигига, 
ва 
тўғирланаётгалигига қаратади.
Шуни таъкидлаш лозимки, аудитор ушбу ички назоратни таркибий 
қисмларини хўжалик юритувчи субъектларда ўрганиш давомида муҳим 
хатоликлар рискини баҳолашда уларни биргаликда ёки алоҳида ўрганиш 
масаласи ўзининг профессионаллик мулохазасидан келиб чиқади.
Асосий воситалар амортизацияси аудитини ўтказишда таҳлилий 
амаллардан фойдаланиш кўпгина афзалликларга эга. Чунки, асосий 
воситалар амортизацияси аудити 4 та асосий таянч нуқтага эга. Шу таянч 
нуқтанинг бирини таҳлилий амаллар ташкил этади. Буни ушбу чизмадан 
кўришимиз мумкин: 

Download 0.77 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   35




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling