Djamolova muhlinso muhammadrasul qizining

3.2. O‘zbekistonda dorivor o‘simliklarni tarqalishi va qushqo’nmas o‘simligining dorivorlik xususiyatlari hamda tibbiyotda qo‘llanilishi.
Qushqo'nmas turli vitaminlar va minerallarni o'z ichiga oladi. O'simlik A, E, F, K va B vitaminlariga boy hisoblangan. Bir gramm qushqo'nmas tarkibida 0,166 mg sink, 0,92 mg kaliy, 0,42 mg magniy, 0,08 mg temir, 0,1 mg marganets, 0,116 mg sink, 0,229 mg selen, 0,09 mg yod mavjud. Zamonaviy tibbiyotda uning tarkibida silymarin topilganligi sababli olimlarning e'tiborini tortdi. U eng kuchli gepatoprotektorlardan biri hisoblanadi (lotin tilida: hepar - "jigar" va proteto - "himoya"). Qushqo'nmas silimarinning antioksidant xususiyatlari tufayli jigar to'qimasini tiklashga yordam beradi. Shuningdek, u jigar sirrozini davolashda ham qo'llaniladi. Qushqo'nmasning shifobaxsh xususiyatlari: varikoz tomirlari, poliartrit, xoletsistit, jigar distrofiyasi, zaharlanish, shu jumladan alkogolli kasalliklar, qandli diabet va tish og'rig'ini davolashda qo'llaniladi. Bundan tashqari, radiatsiya va kimyoterapiya kurslaridan keyin tavsiya etiladi. Uning barglari, ildizlari va urug'lari farmakologiyada moy olish uchun ishlatiladi. Uning moyi turli teri kasalliklarini va reproduktiv tizimning ayrim kasalliklarini davolashda ishlatiladi. Shuningdek, u ajoyib jarohatni davolovchi xususiyatlarga ega, ayniqsa kuyishdan keyingi yaralarni davolaydi. Qushqo'nmas dorixonalarda bir nechta dozalash shakllarida sotiladi. Eng keng tarqalgan o'simlik tabletkalari, shuningdek, yog’ va kukun kapsulalari. O‘zbekistonda dorivor o‘simliklar yetishtiruvchi zavodda zaytun barglari solingan qoplarda sut qushqo‘nmas choyi ishlab chiqariladi. Xalq tabobatida dorivor qushqo’nmasdan foydalanish: Sharbat, choy, oziq-ovqat, kompresslar - tanani samarali tozalash va immunitetni tiklash uchun qo’llanadi. U turli xil allergiyalarni davolashda ham qo'llaniladi . O'simlikning maydalangan urug'lari va poyalaridan olingan ekstrakt jigar hujayralari va butun tanani davolash uchun eng qimmatli mahsulotdir. U qon tomirlarini tozalaydi, xolesterolni pasaytiradi, tanadan toksinlarni olib tashlaydi. Natijada oshqozon-ichak traktining ishi yaxshilanadi. Bundan tashqari, vazn yo'qotish va teri muammolaridan xalos bo'lishga yordam beradi. Shuningdek, u immunitetni yaxshilaydi va to'qimalarning yangilanishini tezlashtiradi . Urug'lardan dorivor maqsadlarda choy yoki damlama tayyorlash uchun foydalanish mumkin. Dorivor choyni tayyorlash uchun 1 choy qoshiq urug'ni bir stakan qaynoq suv bilan aralashtirib, 1-1,5 soatga qoldiring va ovqatdan yarim soat oldin kuniga 3 marta 100 ml issiq iching.
Qaynatma tayyorlash uchun 30 g urug'lar maydalanadi va 500 ml qaynoq suv quyiladi. Suyuqlik 2 barobar kamayguncha qaynatiladi. Ovqatdan yarim soat oldin, kuniga 3 marta iste'mol qilinadi. Qabul qilish kursi 30 kun. Agar kerak bo'lsa, kurs 1-3 oydan keyin takrorlanadi .
Dorivor damlamani tayyorlashning ikkinchi usuli unni ishlatishdir, ya'ni. kukun. Urug'lar chang yoki unga aylanguncha maydalanadi. Uni 1 choy qoshiqdan olib, kuniga 2-3 marta suv yoki sharbat bilan ichish mumkin. Bundan tashqari, kukunni kefir, sut yoki sharbat bilan aralashtirish mumkin. Ichimlikka har qanday meva yoki rezavorlar qo'shilishi va maxsus meva mikserida aralashtirilishi mumkin. Bu ichimlik immunitetni yaxshilaydi, siz 0,5 choy qoshiq urug'ni olib, kuniga bir marta ovqat bilan birga ichishingiz kerak. Muddati 1 oy. Shuni ta'kidlash kerakki, quritilgan urug' juda qattiq va qovunga o'xshash yadroni o'z ichiga oladi. Uni yaxshilab chaynash kerak. Uning yog'i ham foydali. Uni ovqatdan yarim soat oldin iste'mol qilish yoki tayyor ovqatlarga qo'shish mumkin. Kattalar kuniga 4 choy qoshiqdan ko'p ichmasliklari kerak. Qabul qilish kursi 1-2 oyga mo'ljallangan, keyin 1 oylik tanaffusdan keyin kursni takrorlash mumkin. Qo'llash mumkin bo'lmagan holatlar: mahsulotga yuqori sezuvchanlik, 18 yoshgacha bo'lgan bolalar, homilador va emizikli ayollar shifokor bilan maslahatlashishlari tavsiya etiladi.