Dawıslı seslerdi aytqanda erinniń qat- nasıwına qaray erinlik hám eziwlik dawıslı sesler bolıp 2 ge bólinedi. Erinlik dawıslı sesler — o, ó, u, ú.
Olardı aytqanda eki erin alǵa úyirilip, bir-birine jaqınlasadı. Kópshilik sózlerde birinshi buwında ǵana jazıladı. Mısalı: qolı, usı, orın, ómir, órim, túrli, kúnde, ósimlik t.b. Qospa sózlerde o, ó, u, ú sózdiń keyingi buwınlarında jazıladı: Aytmurat, Jumagúl,
búlbúl.
Al internacionallıq sózlerde o, u sózdiń ortasında, keyninde jazıla beredi: zveno, telefon, motor, operaciya, konstituciya.
Eziwlik dawıslı sesler — a, á, ı, i, e.
Olardı aytqanda erinler bir-birine qu- wıspay, sál-pál keńeyip ashıladı. Sózdiń barlıq esitilgen jerlerinde jazıla beredi. Mısalı: qalalar, báhár, keledi, bilimli, ıssılıq.
shınıǵıw. Gáplerdi kóshirip jazıń. Erinlik dawıslılardıń astın sızıń. Aytılıwına itibar beriń.
Men keshe Marattı mektepte ushırattım. Olar ózleri tayarlaǵan úlken kórgizbeni kórip turǵan eken. Ondaǵı súwretler kútá shıraylı etip ornalastırılǵan. Kórgizbe mektep bólmesin bezep tur. Oǵan qıstırılǵan túrli mazmundaǵı súwretlerdi oqıwshılardıń ózleri jıynaǵan.
shınıǵıw. Noqatlardıń ornına erinlik hám eziwlik dawıslılardı qoyıp kóshirip jazıń.
K...n, j...r, t...r, w...y, t...t, q...bat, k...tap, d...s, t...q, Ám...t, Asq...r, G...lsara, Ulbos...n.
shınıǵıw. Gáplerdi kóshirip jazıń. Erinlik dawıslı seslerdiń astın bir, eziwlik dawıslı seslerdiń astın eki sızıń.
Xojalıǵımız mámleketke paxta tapsırıw jobasın orınladı. Bizler bos waqıtlarımızda ata-analarımızǵa járdem beremiz. Olar mol zúráát toplaw ushın kóp miynet etedi. Bıyıl paxtanıń zúráátli náli egildi.
Tapsırma. «Altın gúz» temasında tekst dúziń. Ondaǵı erinlik dawıslı háriplerdiń astın sızıń hám túrlerin anıqlań.
Do'stlaringiz bilan baham: |
