E berdimuratov, Q. Allanazarov, G. Patullaeva qaraqalpaq tili

Mısalı: Mektepke ya men baraman, ya sen barasań. Olar yaki oqıydı, yaki jazadı. Atamurat qaladan keldi, biraq oqıwǵa barmadı.

349. 
     shınıǵıw. Gáplerdegi birgelkili aǵzalardıń arasına tiyisli irkilis belgilerin qoyıp kóshirip jazıń.
     

1. Bularǵa kómek beriw ushın Gúlnaz, Lalagúl hám Anargúller juwırıp keldi olar jaydıń ishin jıynastırıp tazalap juwdı. 2. Wádeli kúni Serjan da Ámet te kelmedi. 3. Baǵda otırǵan Elmurat penen Arzıwdı kórdi. 4. Ámet solay etip qaysı oydı biylep ketiwdi bilmey bir turdı, bir júrdi.

Tapsırma. Birgelkili aǵzalardıń dánekerler arqalı bay- lanısqan túrine 5 gáp tawıp jazıń.

1. 
   Birgelkili aǵzalar degenimiz ne?
   
2. 
   Birgelkili aǵzalardıń dánekerleri qanday?
   
3. 
   Birgelkili aǵzalar qalay jazıladı?
   

§105. Qaratpa sóz hám onıń irkilis belgileri

Qaratpa sózler basqa birewdi ózine qaratıw, dıqqatın awdarıw ushın qollanıladı. Gápte qanday da bir aytılajaq oyǵa basqanıń dıqqatın awdarıw ushın qol- lanılatuǵın sózlerge qaratpa sózler deymiz. Mısalı: Balalarım, men kópti kórgenmen.

Dostım, meniń pikirim mınaw.
Qaratpa sózler gáptiń basında, orta- sında, aqırında qollanıla beredi. Mısalı: Azat, berman kel. Bul waqıya, ullarım, burın bolǵan edi.

349. 
     shınıǵıw. Oqıń. Qaratpa sózlerdi tawıp astın sızıń.
     

Gáptiń qaysı jerinde qollanılıp turǵanlıǵın aytıp beriń.


1. — Qáne, Sáyeke, seniń kóterilis jasawıńa, nókerdi óltiriwińe, ne sebep boldı? 2. — Tórem, biz
sabaw, qıynawdan basqa hesh nárse kórmedik.
3. — Haw, assalawma áleykum, Azat aǵa 4. Kóp
jasaǵır, jaqsı jigit, endi bizge Nazar menen Kárimbay zaqım etpey me? Aytshı, qaraǵım?