E berdimuratov, Q. Allanazarov, G. Patullaeva qaraqalpaq tili


Download 1.19 Mb.
bet20/135
Sana18.12.2022
Hajmi1.19 Mb.
#1029293
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   135
Bog'liq
mKLEDgKB59aM8YRH617

Dawıslı sesten baslanıp, dawıssız seske tamamlanǵan buwın tuyıq buwın dep ataladı. Mısalı: ant, at, ay, aq, uq.
Tuyıq buwın dawıslıdan baslanıp bir dawıssızǵa da, eki dawıssızǵa da ta- mamlanadı: ıs, is, ul, un, irk, as, ar, urt
Tuyıq buwınnıń úsh sesten ibarat bolǵan túri az ushırasadı: ant, úrp, iyt, ayt.
Kóp buwınlı sózlerde tek sóz basında qollanıladı: úl-ken, as-taq-ta, áń-gó-dek, ap- te-ka, ar-xi-tek-tu-ra.
Qanaat, shápáát, saat, zúráát sıyaqlı sóz- lerde ǵana tuyıq buwınnıń sóz aqırında qollanılıwın ushıratamız.

Demek, tuyıq buwın túpkilikli sózlerdiń tek sóz basında ǵana qollanıladı.





    1. shınıǵıw. Oqıń. Berilgen sózlerdiń ishinen tuyıq buwınlardı tabıń.

Ásbap, áset, átshók, áwlad, ayıw, ırım, adam, Ústirt, okean, abzac, aǵash, únsiz, ılay, iyul, aprel, tennis, jeńil atletika, arqan, orfografiya, ruw, ópepek, egede, ózek, intonaciya, qutan, shógirme.



    1. shınıǵıw. Sózlerdi buwınǵa bólip kóshirip jazıń. Tuyıq buwınlardıń astın sızıp, olardıń qalay jasalıp turǵanın túsindi- rip beriń.

Prezident mektebi, iyt, ildirgish, imla, insaniyat, ıǵbal, ıqsham, ınjıq, ırǵaqlı, qobız, ultan, ultaraq, ustaz, úlketanıw, úyrek, aylanba, awqat, áńgime, uyqas, bánt.





    1. shınıǵıw. Ekı sesli tuyıq buwınlı sózlerdi bir bólek, úsh sesli tuyıq buwınlı sózlerdi bir bólek kóshirip jazıń.

Ul, un, urt, ar, úrp, ayt, akt, as, uq, úy, úz, ún, iz, irk, is, ıq, ırq, úr, aq, il, úsh.





    1. shınıǵıw. Kóp noqattıń ornına tiyisli dawıslı seslerdi qoyıp kóshirip jazıń.



...dvokat, ...hmiyet, ...yqı, ...shpelek, ...grar, ...ste,
...qlas, ...yqas, ...rdis, ...njir, ...yqulaq, ...rǵaq, ...lgek,
...shqın, ...ndew, ...mkaniyat.



Download 1.19 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   135




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling