Ekm javoblari

Modellarning static vadinamikparametrlarinitarifbering

Tajribanirejalashtirishnimaqsadi – tajribao’tkazishnishundayqoidavasharoitlarinitopishkibundaishonchlivaaniqaxborotlarniobyekthaqidaolishimkoniyatiberiladibundajudakammexnatsarfqilinadi, shuningdekbuaxborotkompaktvaqulayshakldaaniqliknimiqdoriybahosibilanberiladi.

Rejalashtirishusullariniasosiylariichidatadqiqotlarniturlibosqichlaridafoydalaniladi:
· sochibyuboruvchitajribanirejalashtirish, uningasosiyqoymatifaktorlargruppasinito’plamidansezilarlifaktlarniajratishhisoblanadiva u keyinchaliksinchiklabo’rganishni talab qilinadi;
· disperstahliluchuntajribanirejalashtirish, yanisiftlifaktorlargaegabo’lganobyektlaruchunrejalarnituzish;
· regressivtajribanirejalashtirish, regrissivmodellarniolishimkniyatiniberadi (yarimnominalvaboshqalar);
· ekstrimaltajribanirejalashtirish, bunda bosh vazifabo’libtekshirilayotganobyektnitajribadaoptimallashtirishhisoblanadi;
· Dinamikjarayonvaboshqalarnio’rganishuchunrejalashtirishvaboshqalar.
Modellashtirish – bilishkerakbo’lganobyektniularnimodeli, mavjudbo’lgan real jismlargavahodisalargako’ramodellarniqurish (tirik organism, muhandisliktuzilmalari, jamoattuzimi, turlijarayonlarvaboshqalar).
Model qurishnibirinchibosqichiorginalobyekthaqidabazibilimlarbo’lishini talab qiladi. Modelnitshuntirishimkoniyati shunga bog’liqkimodelniaksettirishiga (qaytatiklashiyokiemitatsiyasiga). Qandaydirorginalobyektnisezilarlichiziqlarini.
Orginalnimodelgayetarlidarajadao’hshashligivakerakliligimasalasikonkrettahlilni talab qiladi. Ko’rinibtiribdiki model o’zinimanosiniyoqotadiorginalgao’hshashligiholatikabi (qachonki u model bo’lmayqolsa), shunindekjudakattaharqandaysezilarlimunosabatlardaorginaldanfarqqilsa. Shundayqilibbirtomondanobyektmodelinio’rganishuniboshqatomondantatqiqqilishdanvozkechishbilanamalgaoshiriladi. Shuninguchunharqanday model orginalnio’rniniegallaydifaqatqatiycheklanganmanoda.


Diffuziyajarayoninimodellash

Diffuziyadebmodda(aralashma)atomlariniko’chishigaaytiladiularatomlarniissiqlikta’siridahartomongaharakatlanishidabo’ladivauushbumoddaningkonsentratsiyagradiyentiborbo’lgandapaydobo’ladivashukonsentsiyanikamayishitomongayo’nalganbo’ladi.Difuziyayordamidayarimo’tgazgichliplastinanilokalsohasidaaralashmakonsentratsiyasinivao’tgazuvchanlikhiliniboshqarishmumkin,shuyo’lbilanushbusohalarnielektrhossalarinio’zgartirishmumkin.Difuziyalegirlashnisinchkovlikbilano’rganilganusulihisoblanadivaamaldajudakengfoydalaniladi.

Diffuziyayarimo’tgazgichgalegirlanganaralashmanibaziberilganmiqdorinikiritishuchunfoydalaniladi.Aralashmaliatomlarkremniynikristallpanjarasinitugunidajoylashishimumkinasosiyatomlarnio’rninibosadivaasosiyatomlarorasida (tugunlararoaralashmalar). Tegishliravishdaaralashmaliatomlarniko’chishiikkimexanizmbo’yichasodirbo’lishimumkin: kristallpanjaranidefektlaribo’ylab (vakansiyabo’ylab) vatugunlararo.Yuqoriharoratda(~1000 ⁰С)Diffuziyajarayoninifaollashuvikuzatiladi. 1-mexanizm bo’yichadiffuziyadakristallsovutilganidankeyinvokansiyalaryo’qoladi,aralashmaliatomlardaesakristallpanjaranitugunlariniegallovchilarqaydqilinadi 2- mexanizmbo’yichadefuziyadakristallsovutilganidankeyintugunlararoatomlartugunlargaqaytishimumkinasosiyatomlarnio’rninibosibvaularelektrjihatdanfaolbo’libqoladi.