Ekologiya va atrof muhitni himoya qilish


Avtotransportning inson salomatligiga ta'siri


Download 0.81 Mb.
bet11/18
Sana16.03.2023
Hajmi0.81 Mb.
#1278865
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   18
Bog'liq
BEKZOD QURBONOV

2.3 Avtotransportning inson salomatligiga ta'siri
Aholining havo ifloslanishi ta'siriga sezgirligi ko'p sonli omillarga, jumladan, yoshi, jinsi, umumiy salomatlik, ovqatlanish, harorat va namlik va boshqalarga bog'liq. Qariyalar, bolalar, bemorlar, chekuvchilar, surunkali bronxit, koronar etishmovchilik, astma ko'proq zaifdir.
Atmosfera havosining tarkibi va uning avtomobil chiqindilaridan ifloslanishi muammosi tobora muhim ahamiyat kasb etmoqda.
Insonning nafas olish tizimi tanani havoni ifloslantiruvchi moddalar ta'siridan himoya qilishga yordam beradigan bir qator mexanizmlarga ega. Burun tuklari katta zarralarni filtrlaydi. Yuqori nafas yo'llarining yopishqoq shilliq pardasi kichik zarrachalarni ushlab turadi va ba'zi gazsimon ifloslantiruvchi moddalarni eritib yuboradi. Majburiy hapşırma va yo'talish mexanizmi nafas olish tizimi tirnash xususiyati bilan ifloslangan havo va shilimshiqni olib tashlaydi.
Nozik zarralar inson salomatligi uchun eng katta xavf tug'diradi, chunki ular tabiiy himoya membranasi orqali o'pkaga o'tishga qodir. Ozon bilan nafas olish yo'tali, nafas qisilishi, o'pka to'qimalariga zarar etkazadi va immunitetni zaiflashtiradi.
Atmosfera ifloslanishining aholi salomatligiga ta'siri quyidagicha.
to'xtatilgan zarralar. 0,01 dan 100 mkm gacha bo'lgan o'lchamdagi chang zarralari quyidagicha tasniflanadi:
100 mikrondan ortiq - cho'ktiruvchi, 5 mikrondan kam - amalda cho'ktirmaydi.
Birinchi turdagi zarralar zararsizdir, chunki ular tezda er yuzasida yoki yuqori nafas yo'llarida to'planadi. Ikkinchi turdagi zarralar o'pkaga chuqur kiradi. Changning kirib borishi natijasida o'pkada uglerod, uglevodorod, paradin, aromatik moddalar, mishyak, simob va boshqalar birikmalarining mavjudligi, shuningdek, saraton, surunkali nafas olish kasalliklari, astma, bronxit, amfizem bilan bog'liq. o'pka, aniqlangan. Nafas olish yo'llariga kuyik tushganda surunkali kasalliklar paydo bo'ladi (zarrachalar hajmi 0,5 ... 2 mikron), ko'rinish yomonlashadi va kuyik uning yuzasida inson tanasi uchun xavfli bo'lgan eng kuchli kanserogen moddalarni (benz (a) piren) o'zlashtiradi. Egzoz gazidagi kuyikish tezligi 0,8 g/m 3 ni tashkil qiladi.

Download 0.81 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   18




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling