Eksperiment natijalariga ishlov berish vazifalari. Asosiy tushunchalar. Vo

Ikki tanlama dispersiyalarning tengsizligi haqidagi gipoteza bir tomonli Fisher mezoni yordamida tasdiqlangan:
(16.2)
bu erda , F_{1- α} - Fisher mezonining jadvaliy qiymati
erkinlik darajasi erkinlik darajasida;
n_A, n_V - tanlamalarning xajmi; α – xato(noto‘g‘ri qaror qabul) qilish ehtimoli.
Dispersiyalar tengligi haqidagi gipoteza Fisherning ikki tomonli mezoni bo‘yicha tasdiqlanadi:

16. Qiyosiy taxlil qilishning asosiy maqsadi - yangi mashinaning eskidan afzalligini, muayyan operatsion usulning ahamiyatliligini aniqlash, eksperimental va nazariy natijalarni va boshqalar ko‘rsatkichlarni taqqoslash asosida xulosalar qabul qilishdan iborat. Taqqoslangan o‘rtacha arifmetik qiymat va o‘rtacha kvadratik (standart) og‘ish orasidagi farq ahamiyatli (muxim) bo‘lmasasa, ya’ni farqning qiymati statistik mezonlarda gi xatolik chegarasida bo‘lsa, ularning orasidagi miqdoriy farq tasodifiy va tanlamalar bir bosh to‘plamga tegishli deb hisoblanadi.
Ushbu farqning ahamiyatliligini baholash uchun parametrik va parametrik bo‘lmagan (noparametrik) ishonchlilik mezonlari qo‘llaniladi.
Birinchisi tanlamalarning statistik parametrlari ( va ) ga asoslangan, ikkinchisi tegishli chastotali tanlama varianti funksiyalariga asoslangan.
Parametrik mezonlar kuchliroq «echimni aniqlash» qobiliyatiga ega bor, lekin ular faqatgina o‘rganilayotgan tanlama normal taqsimot yoki unga yaqin taqsimlangan hollarda qo‘llanilishi mumkin. Parametrik mezonlarda dispersiyalarni taqqoslashda ko‘pincha Fisherning F-mezonlari va o‘rtacha arifmetik qiymatlarni taqqoslashda Styudentning t –mezoni qo‘llaniladi.
Ikkala tanlamaning taqsimlanishini solishtirganda, avvalo, bu tanlamalar dispersiyalarini, so‘ngra esa o‘rtacha arifmetik qiymatlari (o‘.a.q.)ni solishtirishimiz kerak.