Electr xa'm magnetizm lat

noqatlar arasındag’ı kernew dep ataydı» degen anıqlamanı eske tu’sireyik). O’tkizgishtin’ 
karsılıg’ı 
dep (elektr qarsılıg’ı) o’tkizgishtin’ uzınlıg’ına tuwrı proportsional, al onın’ kese-
kesiminin’ maydanına keri proportsional shamanı aytamız: 
=
. 
(83) 
Bul an’latpada 
arqalı o’tkizgishtin’ salıstırmalı karsılıg’ı (elektr zaryadlarının’ tıg’ızlıg’ı 
menen shatastırmaw kerek), 
arqalı kese-kesiminin’ maydanı belgilengen.

---

45 
(82)-formula a’dette shınjır (elektr shınjırı) ushastkası ushın Om nızamı dep ataladı. 
(82)-formula boyınsha toqtın’ ma’nisinin’ turaqlı tu’rde saqlanıwı ushın kernew turaqlı ma’niske 
iye bolıwı sha’rt (basqa so’z benen aytqanda o’tkizgishtin’ ushlarına turaqlı kernewdin’ tu’siwi 
kerek). Al tegis kondensator ushın kernew menen kernewlik arasındag’ı mınaday baylanıstın’ 
bar ekenligin eske tu’sirip o’temiz: 
=
. 
Bul qatnastı elektr maydanının’ kernewliginin’ o’lshem birligin anıqlaw ushın da 
qollanatug’ınlıg’ın eske tu’siremiz. Kernewlik birligi sonday shama, uzınlıg’ı 1 metr bolg’an 
ku’sh sızıqlarının’ ushlarındag’ı kernew 1 voltke ten’ bolıwı kerek. Bunday birlikti metrdegi volt 
dep ataydı.
Joqarıdag’ı an’latpadan o’tkizgishtin’ beti boyınsha maydan kernewliginin’ qurawshısı 
bar 
boladı degen so’z. Bul toq o’tip turg’an o’tkizgishtin’ betindegi kernewlikti bildiredi. Demek bul 
jag’dayda ku’sh sızıqları o’tkizgishtin’ betine perpendikulyar bolmaydı degen so’z. Ha’m olar 
(ku’sh sızıqları) toq bag’ıtına qaray 
mu’yeshine qıyalang’an. Qala berse =
/ 
(31-
su’wret). 
Joqarıda aytılg’anlardı esapqa alg’an halda biz to’mendegidey a’hmiyetli juwmaqlar 
shıg’aramız: 
1. Elektrostatikalıq ten’ salmaqlıq halında o’tkizgishtin’ ishinde elektr maydanı bolmaydı. 
2. Elektrostatikalıq ten’ salmaqlıq halında o’tkizgishtin’ ishinde ko’lemlik zaryadlar da