Elektr Erkin zaryad tashuvchilar: Milliken tajribasi ld

Tajribalarni o'tkazish

- Rezina sharchani qisman bosish bilan moyni Milliken kamerasi
ichiga atomar holatda kiriting. Keyingi o'lchashlar ucun U = 0
bo'lganda 1-2 shkala bo'limi/sekund tezlik bilan "ko'tarilayotgan"
tomchini va U = 600 V bo'lganda 1-2 shkala bo'limi/sekund tezlik bilan "tushayotgan" tomchini toping.
Muvozanat usuli:
O'lchash kattaliklari:
- Moy tomchisi muvozanatda bo'ladigan kuchlanish U.
- U kuchlanish o'chirilganda moy tomchilari x shkala barcha
bo'limlari orasidagi masofani o'tish uchun ketadigan vaqt t.
1. (1) va (2) peraklyuchatellarni qo'shing. (Rasm 1.) Soat-to'xtatgich o'lchashlarni o'tkazishga tayyor va kondensatorning energiya
manbaiga ulanishiga tayyor.
2. (3) aylanuvchi ruchka yordamida U kuchlanishni shunday
rostlangki, eng pastda kuzatilayotgan tomchi 1 muvozanatda bo'lsin; kuchlanish U ni yozib oling .
3. (2) peraklyuchatelni "0" holatga siljiting, shunda U kuchlanish
o'chiriladi; shu vaqtda soat-to'xtatgich ishlay boshlaydi.
4. Ko'tarilayotgan tomchini kuzating, va tomchi x shkala bo'limlarini otib bo'lganda (5) knopkani bosib soatni to'xtating.

Rasm 2.Dinamik usul uchun soat-to'xtatgich elektr zanjiri. L: ko'rsatish sistemasi uchun, P: kondensator platasi uchun.

Belgilanishlar xuddi Rasm 1. da ko'rsatilgandek.
Dinamik usul (Rasm 2. ga mos keluvchi elektr zanjir).
O'lchash kattaliklari:
- U kuchlanish ulanganda moy tomchilari x shkala barcha
bo'limlari orasidagi masofani o'tish uchun ketadigan vaqt t₂.
- kondensatorga ulangan U kuchlanish.
- U kuchlanish o'chirilganda moy tomchilari x shkala barcha
bo'limlari orasidagi masofani o'tish uchun ketadigan vaqt t₁.
1. (1) pereklyuchatelni pastki holatga va (2) pereklyuchatelni
yuqorigi holatga o'rnating. Soat-to'xtatgich zanjiri ochiq va
kondensatorning energiya manbaiga ulanishiga tayyor.
2. (3) aylanuvchi ruchka yordamida U kuchlanishni 500 V dan 600 V gacha shunday rostlangki, eng pastda kuzatilayotgan
tomchi sekin "tushsin"; kuchlanish U ni yozib oling .
3. Sekin tushayotgan tomchini kuzatish sohasidan tanlab oling, va u o'lchash belgisindan o'tganda (shkala bo'limi 40) (1)
peraklyuchatelni qo'shing, B soat-to'xtatgich ko'tarilish vaqti t₂ ni elektr maydon qo'shilganda o'lchashi lozim.
4. Tushayotgan tomchini kuzating va u ikkinchi o'lchash
belgisidan o'tganda (shkala bo'limi 60) (2) pereklyuchatelni "0" holatga qo'ying. Kondensator kuchlanishi o'chirilgan, B soat
to'xtagan va shu vaqtda A soat ishlay boshlagan bo'ladi.
5. Ko'tarilayotgan tomchini kuzating va u birinchi o'lchash
belgisidan qaytadan o'tganda A soatni (5) to'xtatish knopkasini bosib to'xtating.