Elektr yuritmalarni ishga tushirish. Reja

24.2-rasm. Ketma-ket qo’zg’atio’li o’zgarmas tok yuritgichining ishga tushirish diagrammasi

R o’qida bu qarshiliklarga proportsional qiymatlar belgilanadi:

S bilan M va Y bilan K nuqtalari og’ma to’g’ri chiziqlar bilan birlashtiriladi.
K nuqtasidan MS gacha vertikal chiziq o’tkaziladi, kesishish nuqtasidan YK gacha gorizontal chiziq o’tkaziladi va bu kesishish nuqtasidan MS gacha vertikal chiziq o’tkaziladi va shu tariqa davom ettiriladi. Oxirgi gorizontal chiziq Y nuqtasidan o’tishi lozim. Aks holda I₁ va I₂ toklar uchun yuqorida keltirilgan chegarada boshqa qiymatlar qabul qilinib, diagramma takroran quriladi. CHiziqlar kesishgan nuqtlari 6-rasmdagidek harflar bilan belgilab qo’yiladi. Gorizontal chiziqlarni I kvadranta tomonga I₁ va I₂ vertikal chiziqlar bilan kesishguncha davom ettirilsa va kesishgan nuqtalar og’ma egri chiziqlar bilan birlashtirilsa, sun’iy tavsiflar hosil bo’ladi.
Ishga tushirish reostati pog’onalari qarshiliklari quyidagi tartibda aniqlanadi.
Ishga tushirish diagrammasidagi gorizontal kesmalar o’lchanadi va _R ni hisobga olib, pog’onalar qarshiliklari aniqlanadi.

To’liq reostat qarshiligi
O’zgarmas tok dvigatellarining yakor zanjirlariga qarshiliklar ketma-ket ulanadi. Ishga tushirishda moment va qiymatlar chegarasida o’zgarishi lozim. Qarshiliklarning qiymatlari shu shartga asosan qabul qilinadi.



24.3-rasm. Mustaqil qo’zg’atishli o’zgarmas tokdvigatelini ishga tushirish.



24.5-rasm. Ketma-ket qo’zg’atishli o’zgarmas tok dvigatelini ishga tushirish.

Qo’shimcha qarshiliklar ulab ishga tushirish qo’yidagi tartibda amalga oshriladi. Mustaqil qo’zg’atishli dvigatel qo’zg’atish cho’lg’amining nominal toki o’rnatilib nominal magnit maydon hosil qilinadi. Ketma-ket qo’zg’atishli qo’zg’atishli dvigatelning qo’zg’atish cho’lg’amiga alohida kuchlanish berilmaydi. Ikkalaturdagi dvigatellarga kuchlanish U ulangandan so’ng ular R₁,R₂,R₃qo’shimcha qarshiliklari bilan ulanadilar. K₁,K₂,K₃kontaktlar uzilgan bo’ladi. Bunda dvigatellarning momenti M₁ qiymatiga teng bo’ladi. Dvigatellarning tezligi oshib boradi va momenti kamayadi. Moment M₂ qiymatga tenglashganda K₁ kontakti ulanadi. Qrshiliklar miqdori kamayadi, moment yana M₁miqdorga tenglashib dvigatelning tezliga yana oshib boradiva momenti kamayadi. Yana moment M₂ga tenglashganda K₂ kontakt ulanadi. Qarshiliklarning miqdori kamayib moment M₁miqdorga yetadi. Dvigatellarnig tezligi yana osha boshlaydi, moment kamayadi. Moment M₂tenglashganda K₃ kontakti ulanib qarshiliklar qolmaydi. Moment yana M₁ ga tenglashadi, dvigatellar tezligi oshib nominal qiymatga yetadi. Dvigatellar tabiiy tavsiflariga chiqib ishlay boshlaydi.

25.1-расм. Мустақил қўзғатишли ўзгармас ток двигателини ишга туширишдаги механик тавсифлар

25.2-расм. Кетма-кет қўзғатишли ўзгармас ток двигателини ишга туширишдаги механик тавсифлар