Elektromagnitlar

T = L/R - vakt doimiysi

Ciljish paydagi tok kiymati siljish toki deb ataladi.
i_silj = I_y( 1- e ^-tsilj/T ) (4)

1-i_sj/I_y
t_silj = L/Rln <sub>1


1 </sub> ⁱ cw
I_y
(5)

Siljish vakti T ga proporsional bulib itr/Iy musbatga bog‘liq dir. YAkorg‘ xarakatga kelganda(a nuktasi) xavo bushligi uzgaradi va uning magnit utkazuvchanligi va chulgamni induktivligi ortadi. Natijada
didL
U = iR + L --- + i --- (6)
dt dt
YAkor xarakatda bo‘lganda dL/dt>0 shuning uchun i va di/dt kamayib boradi, chunki (6) tenglamadagi tashkil kiluvchilarni yigindisi manbaani kuchlanishiga teng. Rasmda kursatilgandagicha v) nuktada yakorg‘ chetki xolatda bulib tokni kamayishi tuxtaydi va uning kiymati kuyidagicha uzgaradi.
I’ e ^-t/T1 + Iy(1-e ^-t/T2 ), bunda T1 = L_k/R_k - b=b_k bo‘lgandagi vakt doimiyligi.
YAkorg‘ni yurish i_silj< I_y bo‘lganda boshlanadi va ma’lum kiska vakt davomida tok kiymati o tortadi, keyin esa i_silj kiymatidan pasayib ketadi.

2. 
   Elektromagnitlarning yakorni yurish vakti.
   

Bu rejimdagi fizik xolat kuyidagi tenglamalar bilan ifodalanadi:
U = iR + d  / dt
F_em dx = d(mv² /2) + F_k dx bunda F_m - yakorg‘ga ta’sir etuvchi elektromagnit kuch

dx - yakorg‘ bosib utgan yul

m - kuzgaluvchan kismlarni vazni v - yakorg‘ning tezligi

F_k - prujinani karshilik kuchi

Ikkinchi tenglama elektromagnitdagi energetik balansini ifodalaydi.


Nazorat uchun savollar

1. 
   Nima uchun uzgaruvchan tok elektromagnitlarning uzagi shixtalangan kilib bajariladi?
   
2. 
   Kaysi xolatda elektromagnitning yakori xarakatga keladi?
   
3. 
   Elektromagnitning ishlab ketish vaktini rostlash usullarini aytib keting?
   
4. 
   Nima uchun prokladkalarni sonini ortishi elektromagnitning ishlab ketish vaktini xayallanishiga olib keladi?
   
5. 
   Kiska tutashuv xalkalarni uzakka kiygizilishi elektromagnitning ishlab ketishiga kanday ta’sir kursatadi?
   
6. 
   Elektromagnitning tuda ishlab ketish vaktini kanday aniqlanadi?
   
7. 
   Elektromagnitning siljish vakti nimani ifodalaydi?
   
8. 
   Elektromagnitning dinamik rejimdagi ishlash xususiyatlari nimalarda?
   
9. 
   Elektromagnitning vakt doimiysi nimani ifodalaydi?
   
10. 
    YAkorg‘ va uzak orasidagi nomagnit prokladkalarni urnatish nimani beradi?
    

6.