Elektronika va sxemalar

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA
KOMMUNIKATSIYALARNI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT.AXBOROT
TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI QARSHI FILIALI
“TELEKOMMUNIKATSION TEXNALOGIYALARI VA KASBIY TA'LIM"FAKULTETI
TT-11-21 guruh 2-bosqich talabasi "ELEKTRONIKA VA SXEMALAR" fanidan tayyorlagan


MUSTAQIL ISH - 1


BAJARDI: ISMOILOVA.M
TEKSHIRDI: RUSTAMOVA.M
REJA:
1. Simmetrik va nosimmetrik DK sxemasi
2. DK asosiy parametrlari
3. Assimmetrik va nosimmetrik ko'p ishlov berish ta'riflari.

DK simmetrik bo‘lgani sababli kirish signali UKIR EO‘lar orasida teng taqsimlanadi: ularning birida kuchlanish 0,5·UKIR qiymatga ortadi, ikkinchisida esa shu qiymatga kamayadi. UKIR1 kuchlanishi ortsin, UKIR2 esa, kamaysin. Bunda VT1 tranzistorning emitter va kollektor toklari musbat orttirma, VT2 tranzistorning mos toklari esa, manfiy orttirma oladi. Natijada, chiqish kuchlanishi hosil bo‘ladi:
Emitter toklarining o‘zgarishi zanjirlar uchun umumiy RE rezistorda manfiy TA signalini tashkil etuvchi
orttirma hosil qiladi.
Agar DK ideal simmetrik bo‘lsa, va ΔUE=0.
Natijada, emitterlar potensiali o‘zgarmas qoladi va DK uchun manfiy TA signali mavjud bo‘lmaydi. Shu sababli DKning kuchlanish bo‘yicha kuchaytirish koeffitsiyenti TAsiz UE ulangan kaskad uchun ilgari yozilgan ifoda bilan aniqlanadi
Amalda DKning to‘rt xil ulanishidan foydalaniladi: simmetrik kirish va chiqish; simmetrik kirish va nosimmetrik chiqish; nosimmetrik kirish va simmetrik chiqish; nosimmetrik kirish va chiqish.
Simmetrik kirishda signal manbai DK kirishlari orasiga (tranzistorlar bazalari orasiga) ulanadi. Simmetrik chiqishda yuklama qarshiligi DK chiqishlari orasiga (tranzistorlar kollektorlar orasiga) ulanadi.
Nosimmetrik kirishda signal manbai DKning bitta kirishi va umumiy shinasi orasiga ulanadi. Nosimmetrik chiqishda yuklama qarshiligi tranzistorlardan birining kollektori va umumiy shina oralig‘iga ulanadi.
DKning kuchaytirish koeffitsiyenti kirish signal berish usuliga, ya’ni kirish simmetrik YOKI nosimmetrikligiga bog‘liq emas.
Nosimmetrik chiqishda yuklama bir elektrodi bilan tranzistorlardan birining kollektoriga, boshqa elektrodi bilan esa, umumiy shinaga ulanadi. Bu holda, KU simmetrik chiqishdagiga nisbatan 2 marta kichik bo‘ladi.
Nosimmetrik kirish va chiqishda, agar kirish signali DK chiqish signali olinadigan yelka kirishiga berilgan bo‘lsa, bu holda kuchaytirishga DKning faqat bir yelkasi ishlaydi. Agar kirish signali DKning bir yelkasiga berilgan bo‘lsa-yu, chiqish signali boshqa yelka chiqishidan olinsa, birinchi holdagidek KUga ega bo‘lgan, inverslanmagan signal olinadi. Agar chiqish signali har doim berilgan bitta chiqishdan olinsa, DK kirishlariga «inverslaydigan» va «inverslamaydigan» degan nom beriladi.
Bunda foydalanilmaydigan kirish kuchlanishi o‘zgarmas sathli qilib olinadi, masalan, umumiy shinaga ulanadi. Agar kirish signali UKIR1 ga berilsa, chiqishda inverslanmagan signal olinadi. Demak, UKIR1 inverslamaydigan kirish, UKIR2 esa, inverlaydigan kirish bo‘ladi.
DKning asosiy parametrlaridan biri bo‘lib sinfaz signal-larni so‘ndirish koeffitsiyenti (SSSK) hisoblanadi. SSSK deb KU.DF ni KU.SF ga nisbatining detsibellarda ifodalangan qiymati tushuniladi.
urli modifikatsiyali DKlar o‘zlarining aniqlik parametrlari bilan xarakterlanadilar.


Shunday parametrlardan biri bo‘lib nolning siljish kuchlanishi USIL xizmat qiladi. DK chiqishida nolga teng kuchlanish olish uchun kirishga beriladigan kuchlanish qiymati siljituvchi kuchlanish deb ataladi. Gap shundaki, yelkalar assimmetriyasi hisobiga kirishda signal bo‘lmagan holda, chiqishda qandaydir kuchlanish paydo bo‘ladi. Bu kuchlanish signal sifatida qabul qilinishi mumkin. Turli DKlarda USIL qiymati 30÷50 mV bo‘lishi mumkin. USIL ning temperaturaga bog‘liqligini e’tiborga olish zarur. Bu bog‘liqlik temperatura sezgirlik εU=0,05-70 mV/0S bilan ifodalanadi.
DKning yana bir aniqlik parametri – siljitish toki ΔISIL dir. U kirish toklari ayirmasidan iborat. Parametrning an’anaviy qiymatlari mikroamperlardan nanoamper ulushlarigacha bo‘ladi. Siljish toki signal manbai qarshiligi RG orqali o‘tib, unda yolg‘on signal hosil qiladi. Masalan, agar ΔISIL= 20 nA va RG= 100 kOm bo‘lsa, ΔISIL · RG =2 mV ni tashkil etadi.

Nosimmetrik ko'p ishlov berish ta'rifi
Nosimmetrik ko'p ishlov berish barcha protsessor operatsion tizimdagi vazifalarni bajaradigan usuldir. Unda bor xo'jayin-qul yo'q assimetrik ko'p ishlov berish kabi munosabatlar. Bu erdagi barcha protsessorlar umumiy xotira.

Protsessorlar jarayonlarni umumiy tayyor navbatdan bajarishni boshlaydilar. Shuningdek, har bir protsessor bajarilishi uchun tayyor jarayonlarning o'z navbatida bo'lishi mumkin. Bunga e'tibor berish kerak rejalashtiruvchi bir xil jarayonni ikkita protsessor bajarmasligini.

Nosimmetrik ko'p ishlov berish mos keladi yuklarni muvozanatlash, yaxshiroq xatolarga bardoshlik va shuningdek, protsessor imkoniyatini pasaytiradi darcha. Bu murakkab chunki xotira barcha protsessorlar o'rtasida taqsimlanadi. Nosimmetrik ko'p ishlov berishda protsessor ishlamay qolishiga olib keladi hisoblash qobiliyatini pasayishi.

Asimmetrik ko'p ishlov berish ta'rifi
Asimmetrik ko'p ishlov berish bor xo'jayin-qul protsessorlar o'rtasidagi munosabatlar. Qolgan protsessorni boshqaradigan bitta asosiy protsessor mavjud. Asosiy protsessor qulni protsessorga ajratadi yoki ularda oldindan belgilangan vazifalar bo'lishi mumkin.
Asosiy protsessor ma'lumotlar tuzilishi. The rejalashtirish jarayonlar, I / O qayta ishlash va boshqa tizim faoliyati asosiy protsessor.

Agar asosiy protsessor ishlamay qolsa, ishlov beruvchidan bitta protsessor bajarilishini davom ettirish uchun asosiy protsessorga aylanadi. Agar qul protsessori ishlamay qolsa, boshqa qul protsessori o'z ishini oladi. Asimmetrik ko'p ishlov berish oddiy chunki ma'lumotlar tuzilishini va tizimdagi barcha harakatlarni boshqaradigan bitta protsessor mavjud.
Xulosa
Multiprotsessorlar tizim tezligini oshiradi, chunki bir vaqtning o'zida bir nechta jarayonlarni bajarish mumkin. Asimmetrik ko'p ishlov berish oddiy, faqat bitta protsessor (master) ma'lumotlar tuzilishiga kira oladi. Simmetrik Multiprotsessing murakkab bo'lsa-da, chunki ma'lumotlar tuzilishi barcha protsessorlar o'rtasida taqsimlanadi va barcha protsessor sinxronlashda ishlashi kerak.