Elеktrotеxnika va elеktronika asoslari

O’zgaruvchan toklarning fazasi - (-t+) sinosoidal kattaliklarning, ya’ni o’zgaruvchan toklarning fazasi (holati) bo’lib, bu kattalik joriy vaqt onida (paytida) sinusoidal funktsiyasining qiymatini aniqlaydi. Bu ifodada t=0 bo’lganda sino’soidal funktsiyasining kattaligining boshlangich faza (holati)
-aniqlaydi.
kesimli simdan qilingan ko’p qatlamli, g’altakli ko’p qatlamlidan iborat.



Sinusoidal funktsiyalari faza siljishi. Ikki, bir chastotali, sinusoidal funktsiyalarning boshlang’ich burchagi bir xil kattaliklarga ega bo’lsa, bu funktsiyalarning boshlang’ich fazalarining ayirmasi, fazalar siljishi deyiladi. Fazalar siljishi miqdor jihatidan funktsiyalarning boshlan’ich fazalarining ayirmasi bilan aniqlanadi.

kesimli simdan qilingan ko’p qatlamli, g’altakli ko’p qatlamlidan iborat.

Aktiv qarshilik - Elektr energiyasining boshqa tur energiyasiga aylantiruvchi elementi. Om qonuniga asosan aktiv qarshilik quyidagicha ifodalanadi: ayirmasi bilan aniqlanadi.




Induktiv qarshilikli. Induktivlik chiziqli elektr zanjirlarda o’zgarmas kattalik bo’lib, iste’molchining magnit maydoninin yaratish qobiliyatini va shu maydonda jamg’arilgan energiya miqdori ni xarakterlaydi. X_L=L kesimli simdan qilingan ko’p qatlamli, g’altakli ko’p qatlamlidan iborat.



Toklar rezonansi - R, L, C elementlar parallel ulangan zanjirda rezonans hosil bo’ladi. Bunday zanjirdagi rezonansni toklar rezonansi deyiladi. Chunki rezonans paytida sigim va induktivlikdagi toklar bir-biriga teng bo’ladi.

kesimli simdan qilingan ko’p qatlamli, g’altakli ko’p qatlamlidan iborat.