Energiya tejamkorligi haqida umumiy tushunchalar

Qo'shimcha energoresurslardan foydalanish natijasida ishlab chiqarilayotgan mahsulotning sifati, ishonchliligi va ishlash muddatining oshishi yoki iste'molchilaming talablarini qondiradigan yangi mahsulotlami ishlab chiqarishni yo'lga qo‘yish, mehnat muhofazasi va ish sharoitlarini yaxshilash, insonlaming turmushini yaxshilash va ekologik muhitga boMadigan salbiy ta'sirlami kamaytirish kabi natijalarga intilib, iqtisodiy samaradorlikka erishish uchun zamr bo‘lgan harakatlar ham shu yo‘nalishga kiradi. Iqtisodiy samaradorlik qilinadigan sarflardan yuqori bo‘lgan holdagina bunday sa’yi harakatlar energiya tejamkorlik yoki resurs tejamkorlik xarakteriga ega bo'ladi.

• Qo'shimcha energoresurslardan foydalanish natijasida ishlab chiqarilayotgan mahsulotning sifati, ishonchliligi va ishlash muddatining oshishi yoki iste'molchilaming talablarini qondiradigan yangi mahsulotlami ishlab chiqarishni yo'lga qo‘yish, mehnat muhofazasi va ish sharoitlarini yaxshilash, insonlaming turmushini yaxshilash va ekologik muhitga boMadigan salbiy ta'sirlami kamaytirish kabi natijalarga intilib, iqtisodiy samaradorlikka erishish uchun zamr bo‘lgan harakatlar ham shu yo‘nalishga kiradi. Iqtisodiy samaradorlik qilinadigan sarflardan yuqori bo‘lgan holdagina bunday sa’yi harakatlar energiya tejamkorlik yoki resurs tejamkorlik xarakteriga ega bo'ladi.

Yuklami bir joydan boshqa joyga ko‘chirishda eng ko‘p energiyani iste'mol qiladigan mashinalar bular kranlardir. Kranlar material va buyumlami ham gorizontal, ham vertikal yo‘nalishlarda bir joydan ikkinchi joyga ko‘chirishga xizmat qiladi. Sanoat va fuqarolik obyektlarini qurishda kranlaming minorali turi keng tarqalgan bo'lib, ulaming yuk ko‘tarish imkoniyatlari bir necha tonnadan to bir necha o‘n tonnagachadir. Bu kranlaming motorlari asosan assinxron motorlar bo‘lib 4MT msumli (quwati 2,2 - 200 kVt), MTF va MTN (faza rotorli) va MTKF, MTKN (rotori qisqa tutashtirilgan, quvvati 1 ,4 -3 0 kVt) hamda D rusumli o‘zgarmas tok motorlari (quvvati 2,5 - 185 kVt) tashkil etadi. Shuningdek, metallurgiya va mashinasozlik korxonalarida ko‘prik turlari keng qoMlanilib, ulaming yuk ko'tarish qudrati bir necha tonnadan yuz tonnalargacha boradi. Kran mexanizmlarining elektr yuritmalarida sodir boMadigan elektr energiya isrofi qanday rostlanuvchi elektr yuritmalar qollanishiga bogliqdir.

• Yuklami bir joydan boshqa joyga ko‘chirishda eng ko‘p energiyani iste'mol qiladigan mashinalar bular kranlardir. Kranlar material va buyumlami ham gorizontal, ham vertikal yo‘nalishlarda bir joydan ikkinchi joyga ko‘chirishga xizmat qiladi. Sanoat va fuqarolik obyektlarini qurishda kranlaming minorali turi keng tarqalgan bo'lib, ulaming yuk ko‘tarish imkoniyatlari bir necha tonnadan to bir necha o‘n tonnagachadir. Bu kranlaming motorlari asosan assinxron motorlar bo‘lib 4MT msumli (quwati 2,2 - 200 kVt), MTF va MTN (faza rotorli) va MTKF, MTKN (rotori qisqa tutashtirilgan, quvvati 1 ,4 -3 0 kVt) hamda D rusumli o‘zgarmas tok motorlari (quvvati 2,5 - 185 kVt) tashkil etadi. Shuningdek, metallurgiya va mashinasozlik korxonalarida ko‘prik turlari keng qoMlanilib, ulaming yuk ko'tarish qudrati bir necha tonnadan yuz tonnalargacha boradi. Kran mexanizmlarining elektr yuritmalarida sodir boMadigan elektr energiya isrofi qanday rostlanuvchi elektr yuritmalar qollanishiga bogliqdir.