Ergasheva Sohibaning "Tizimli dasturlash"

2. Monolit operatsion tizimlar

Monolit operatsion tizimlar – bu biron bir aniq strukturaga ega bo’lmagan tuzilishga ega operatsion tizim hisoblanadi. Bunda operatiosn tizim bir nechta proseduralardan tashkil topadi va ushbu proseduralar bir birini chaqirish (ishga tushirish) imkoniyatiga ega. Bunda proseduralar alohida yaratiladi va bular komponovshik yordamida yagona obyekt faylga biriktiriladi Masalan: Unixware, Solaris, AIX, HP-UX, Linux, OpenBSD, NetBSD), Solaris, OS-9, AIX, HP-UX, DOS, Microsoft Windows (95,98,Me), OpenVMS, XTS-400 va h.k. Monolit OT larda tizim hamma qismlari o`zaro mustahkam bog`langan. Shuning uchun ham uning u yoki bu qismini o`zgartirish va olib tashlash OT ning butun arxitekturasini mukammal bilishni talab qiladi va boshqa modullarni o`zgartirish zaruriyatini keltirib chiqaradi. Bu hollarda, mikroyadro funktsiyalari yagona adres makonida bajarilgani uchun qator muammolar kelib chiqishi mumkin. Bu esa o`z navbatida nizolar kelib chiqishi xavfini va yangi drayverlarni ishga tushirish muammolarini keltirib chiqaradi. Bunday tizimlar bo`laklarga bo`linmagan, ya’ni srukturaga ega emas. OT protseduralar yig`indisidan iborat bo`lib, ularning har biri zaruriyat tug`ilganda ixtiyoriy boshqa protsedurani chaqirishi mumkin. Bunday tizimni tuzish uchun hamma alohida protseduralar kompelyatsiya qilinib, kompanovopik yordamida yagona ob’ekt fayliga birlashtiriladi. Monolit tizimlar, uzilishlar mexanizmini quvvatlashi mumkin. Bu holda OT ni qisman strukturalashtirish zarur: yuqori sathda bosh dastur joylashgan bo`lib, talab qilingan xizmatchi protsedurani chaqiradi. Undan quyida esa tizimli chaqiriqlarni bajaruvchi xizmatchi protseduralar joylashadi. Ulardan ham quyida esa, tizimli protseduralarga xizmat qiluvchi utilitalar joylashgandir Monolit yadro

Aslida operatsion tizim- Bu oddiy dastur, shuning uchun uni ko'pchilik dasturlar kabi, ya'ni protseduralar va funktsiyalarni tashkil etadigan tarzda tashkil etish mantiqan to'g'ri keladi. Bunday holda, tarkibiy qismlar operatsion tizim mustaqil modul emas, balki bitta katta dasturning tarkibiy qismlari Monolit yadro lar birining sabab bo'lishi mumkin bo'lgan protseduralar to'plami. Barcha protseduralar imtiyozli rejimda ishlaydi. Shunday qilib, monolit yadro - bu shunday sxema operatsion tizim uning barcha tarkibiy qismlari bitta dasturning tarkibiy qismlari bo'lib, umumiy ma'lumotlar tuzilmalaridan foydalaning va to'g'ridan-to'g'ri qo'ng'iroq qilish protseduralari yordamida bir-biri bilan o'zaro aloqada bo'ling. Monolit uchun operatsion tizim yadro butun tizim bilan bir xil.

Ko'pchilikda operatsion tizimlari bilan monolit yadro yadroni yig'ish, ya'ni uni tuzish har bir o'rnatilgan kompyuter uchun alohida amalga oshiriladigan operatsion tizim. Bunday holda siz yadroga qo'shiladigan uskunalar va dasturiy protokollar ro'yxatini tanlashingiz mumkin. Yadro bitta dastur bo'lganligi sababli, qayta kompilyatsiya qilish unga yangi tarkibiy qismlarni qo'shish yoki ishlatilmaganlarini yo'q qilishning yagona usuli hisoblanadi. Shuni ta'kidlash kerakki, yadroning qo'shimcha tarkibiy qismlari mavjudligi juda istalmagan, chunki yadro doimo RAMda joylashgan.

Monolit tizimlarda ham ba'zi tuzilishlarni ajratib ko'rsatish mumkin. Beton blokda bo'lgani kabi, shag'alning emdirilishini ajratish mumkin monolit yadro mos keladigan xizmat ko'rsatish tartiblari tizim qo'ng'iroqlari. Xizmat protseduralari imtiyozli rejimda, foydalanuvchi dasturlari esa taqsimlanmagan rejimda amalga oshiriladi. Imtiyozlarning bir darajasidan boshqasiga o'tish uchun ba'zida asosiy xizmat dasturi ulardan qaysi birini tanlash uchun ishlatilishi mumkin tizim qo'ng'irog'I amalga oshirildi, buning uchun kirishning to'g'riligi qo'ng'iroq va imtiyozli ish rejimiga o'tish bilan boshqaruvni tegishli xizmat tartibiga o'tkazish. Ba'zan ular xizmat ko'rsatish tartib-qoidalarini bajarishga yordam beradigan dasturiy ta'minot yordamchi vositalarini ham ajratib ko'rsatishadi.