Karno sikli – navbatma-navbat oʻzaro alma shinib turuvchi ikki izotermik va ikki adiabatik jarayondan
iborat qaytar aylanma issiqlik jarayonidir. (6.4-rasm).Karno sikli deb ataladigan ikkita izotermik va ikkita
adiabatik jarayonlardan iborat siklni 6.5-rasmda keltirilgan kolenchatli val va shatun o‘rnati lgan porshenli
silindr misolida ko‘rib chiqamiz.
1. Silindrdagi porshen eng pastki holatida, gaz hajmi V1 ni tashkil etadi. Silindrni T1 temperaturali isitkichli
idishga joylashtirilgan. Boshlang‘ich holatdagi gazning temperaturasi T1, bosimi p1
va hajmi V1 bo‘lsin, ushbu jarayonni 6.4-rasmdagi pV diagrammada gazning boshlang‘ich holatini 1
deb belgilaymiz. T1 temperaturali isitkichdan silindrga Q1 issiqlik miqdori beriladi va gazning isitkgichdan
olayotgan issiqlik miqdori hisobiga uning izotermik ravishda hajmi V2 gacha kengayishi amalga oshadi.
Nihoyat, gazning ikkinchi holatdagi parametrlari p2, V2, T1 bo‘ladi. Bu
holatda gaz A1 ish bajaradi. 6.4-rasmdagi pV diagrammada gazning izotermik kengayishi 1–2 izoterma
bilan ko‘rsatilgan.2. Kengayishning ikkinchi adiabatik bosqichida Q1 issiqlik miqdori kamaytirilsa-da,
ERGASHOV JALOLIDDIN +998911595353
porshen V2 dan V3 gacha kengayadi. Gaz ichki energiyasi hisobiga porshen A2 ish bajariladi, gazning
temperaturasi pasayadi.
Gazning izotermik siqilishini amalga oshirish uchun silindr T2 sovutkichga joylashtiriladi va porshen
siqiladi, gaz hajmi V3 dan V4 gacha kamaytirila boshlaydi. Bu jarayon izotermik bo‘lishi uchun A ish
batamom issiqlikka aylanib, gaz Q2 issiqlik miqdorini sovutkichga uzatadi, 6.5-b rasmdagi pV diagrammada
Do'stlaringiz bilan baham: |
