Эркин иқтисодий ҳудудлар
Erkin iqtisodiy hududlarda bojxona rasmiylashtiruvi
Download 7.24 Mb. Pdf ko'rish
|
ERKINIQTISODIYHUDUDLAR
|
6.3. Erkin iqtisodiy hududlarda bojxona rasmiylashtiruvi
asosidagi bojxona to„lovlari Bojxona chegarasi orqali olib o„tiladigan tovarlar va transport vositalari bojxona nazoratidan hamda bojxona rasmiylashtiruvidan o„tkazilishi kerak. Bojxona nazorati O„zbekiston Respublikasining qonun hujjatlari va xalqaro shartnomalariga rioya etilishini ta‟minlash uchun bojxona organlari tomonidan amalga oshiriladigan, shu jumladan, xavfni boshqarish tizimi qo„llanilgan holda amalga oshiriladigan chora-tadbirlar majmuidan iboratdir. Bojxona chegarasidan olib o„tiladigan tovarlar va transport vositalari ustidan bojxona nazoratini ta‟minlash uchun bojxona organlarining mansabdor shaxslari tomonidan o„tkaziladigan bojxona operatsiyalari majmui bojxona rasmiylashtiruvi 180 hisoblanadi. Bojxona nazorati va bojxona rasmiylashtiruvi amalga oshirilayotganda bojxona organlari hamda ularning mansabdor shaxslari qonun hujjatlarida nazarda tutilmagan taqiqlar va cheklovlarni belgilashga haqli emas. Bojxona kodeksining 13-moddasiga muvofiq, bojxona chegarasi orqali olib o„tiladigan har qanday ko„char mol-mulk, shu jumladan, O„zbekiston Respublikasi milliy valyutasi, valyuta boyliklari va boshqa qimmatli qog„ozlar, elektr, issiqlik energiyasi va energiyaning boshqa turlari, intellektual mulk obyektlari, transport vositasi tovar hisoblanadi. O„zbekiston Respublikasida ishlab chiqarilgan tovar yohud bojxona hududida erkin muomalaga chiqarilgan yoki ushbu Kodeksga muvofiq shunday maqomga ega bo„lgan tovar O„zbekiston tovaridir. Ushbu moddaning ikkinchi qismida ko„rsatilmagan tovar, shuningdek, ushbu Kodeksga muvofiq chet el tovari maqomini olgan tovar chet el tovaridir. Tovarlarni va yo„lovchilarni tashish uchun foydalaniladigan vosita transport vositasidir. Transport vositasi har qanday suv kemasini, havo kemasini, avtotransport vositasini, temir yo„l transport vositasini (temir yo„lning harakatdagi tarkibini, temir yo„l harakatdagi tarkibining bir qismini) yoki konteynerni, shuningdek, ularning o„z konstruktsiyasiga muvofiq texnik pasportlarida yoki texnik formulyarlarida nazarda tutilgan ehtiyot qismlarni, anjomlarni va uskunalarni, suyuqlik saqlash idishlaridagi yoqilg„i-moylash materiallarini, sovutuvchi va boshqa xil texnik suyuqliklarni, agar ular mazkur transport vositalari bilan birga tashilayotgan bo„lsa, o„z ichiga oladi. EIHlarda tovarlarning rasmiylashtiruvida “shartli chiqarib yuborilgan tovarlar” tushunchasi ham qo„llaniladi. Shaxsning belgilangan talablar va shartlarga rioya etish majburiyatlariga bog„liq tarzda tovarning chiqarib yuborilishi shartli chiqarib yuborish hisoblanadi. Quyidagilar shartli chiqarib yuborilgan tovarlar deb hisoblanadi: a) bojxona to„lovlarini to„lash bo„yicha imtiyozlar berilganligi munosabati bilan foydalanilishi va tasarruf etilishi cheklangan tovarlar; b) boj olinmaydigan savdo, bojxona hududida qayta ishlash, vaqtincha olib kirish, bojxona tranziti bojxona rejimlariga joylashtirilgan tovarlar; v) bojxona to„lovlari shartli bojxona qiymatini aniqlash asosida to„langan tovarlar; g) bojxona to„lovlari davriy bojxona to„lovlari shaklida to„langan tovarlar; d) zarur hujjatlar (bundan muvofiqlik sertifikati va ruxsat etish xususiyatiga ega boshqa hujjatlar mustasno) va ma‟lumotlar taqdim etilmagan tovarlar; e) bojxona to„lovlarini kechiktirib yoki bo„lib-bo„lib to„lashga ruxsat berilgan holda erkin muomalaga chiqarish (import) bojxona rejimiga muvofiq rasmiylashtirilgan tovarlar. Mazkur moddaning ikkinchi qismi “a” bandida ko„rsatib o„tilgan shartli chiqarib yuborilgan tovarlardan faqat bojxona to„lovlarini to„lash bo„yicha imtiyozlar berish shartlariga muvofiq bo„lgan maqsadda foydalanilishi mumkin. Mazkur tovarlardan ular nima maqsadda shartli chiqarilgan bo„lsa, faqat o„sha maqsadda foydalanilishi lozim. Bojxona to„lovlari bo„yicha berilgan imtiyozlar to„langan taqdirda shartli 181 chiqarib yuborilgan tovarlardan boshqa maqsadlarda foydalanishga yo„l qo„yiladi. Mazkur moddaning ikkinchi qismi “d” bandida ko„rsatib o„tilgan shartli chiqarib yuborilgan tovarlarni uchinchi shaxslarga berish, shu jumladan, ularni sotish yoki o„zga usulda boshqa shaxsga o„tkazish orqali berish taqiqlanadi, mazkur tovarlarni olib kirishga doir cheklovlar ushbu tovarlarning sifati va xavfsizligi tekshirilishi munosabati bilan belgilangan hollarda esa, har qanday shaklda foydalanish (ishlatish) taqiqlanadi. Tovarlar, agar qonun hujjatlarida boshqacha tartib nazarda tutilmagan bo„lsa, shartli chiqarib yuborishning shartlari bo„yicha majburiyatlar bajarilgunigaqadar shartli chiqarilgan hisoblanadi. Bojxona organlari faoliyatini tashkil etishda bojxona to„lovlari muhim o„rin tutadi. Shunga ko„ra, ularning turlarini bilish muhim ahamiyatga ega (6.4-rasm). Download 7.24 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|