F sh. Bahadirova reabilitatsiya, massaj va mehnat bilan

11.6. Osteoxondroz kasalligida massajni qo‘llash

Osteoxondroz kasalligi o‘rta yoshli va katta yoshli insonlarda ko‘p 

uchraydigan kasallik bo‘lib, buning asosida moddalar almashinuvi 

buzilishi tufayli, tog‘ay to‘qimasining yumshoqlashib yemirilishi 

yotadi. Tog‘ay to‘qimasining eng ko‘p joylashgan joyi – bo‘ginlar 

va umurtqa pog‘onasi oraliq disklari. Osteoxondroz kasalligida, 

tog‘ay to‘qimasida yalg‘lanish o‘choqlari va parchalanish paydo 

bo‘ladi. Umurtqalar orasida joylashgan tog‘ay disklari yupqalashib 

qoladi. Natijada umurtqalar oraliq yuzasi yaqinlashib, og‘riqlar paydo 

bo‘ladi. Asorati sifatida umurtqalar orasidan chiqib kelayotgan asab 

tolalari qisilib qolishi mumkin. Agar bunday holat yuz bersa, bemor 

oyoqlarida, qo‘llarida, bo‘yin sohasida va belda og‘riqlar paydo 

bo‘lishidan tashqari, ezilib qolgan asab tolasi bo‘ylab, og‘riqlar va 

faoliyat buzilishi, harakatning chegaralanishi kuzatiladi.

Osteoxondrozda massajni qo‘llashdan avval, bemor to‘liq 

tekshiruvdan o‘tishi va yallig‘lanishga qarshi, moddalar almashinuvini 

yaxshilashga qaratilgan davo choralari o‘tkazilishi lozim. Massaj, 

avval, alohida tana qismlari uchun, qo‘llar, oyoqlar, yelkalar, keyin 

esa umurtqa pog‘onasini bo‘yin bo‘limidan boshlab asta-sekinlik bilan 

silab uqalanadi. Bundan keyin, ishqalash usuli bilan kaftlar yordamida 

asab tolalari bo‘ylab bosh barmoqlar bilan ohista uqalanadi. Massaj 

muolajasi hech vaqt og‘riq yoki noxush sezgilar paydo qilmasligi 

kerak. Muolaja 15–20 daqiqadan oshmasligi lozim.

---

70