№
|
O’ZBEKCHA
|
INGLIZCHA
|
RUSCHA
|
LUG’AVIY MA’NOSI
|
7-Mavzu: Atom yadrosining tuzilishi va tarkibi. Yadro zaryadi,massasi,radiusi.Ularni aniqlash usullari.
|
1.
|
Izotop
|
Isotope
|
Изотоп
|
Yadrodagi protonlar soni o‘zgarmasdan qoladigan yadrolar guruhi
|
2.
|
Yadro radiusi
|
The radius of the nucleus
|
Радиус ядра
|
Nuklonlar o‘rtasida mavjud bo‘lgan yadro
kuchlarining ta’sir radiusi
|
8-Mavzu: Yadroning bog‘lanish energiyasi.Solishtirma bog‘lanish energiyasi. Bog‘lanish energiyasi uchun Veyszekkerning yarim empirik formulasi
|
1.
|
Bog’lanish enеrgiyasi
|
Binding energy
|
Энергия связи
|
Nuklonlarga kinеtik enеrgiya bеrmasdan nuklonlar orasidagi bog’lanishni (o’zaro aloqani) uzish uchun kеrak bo’lgan enеrgiya
|
2.
|
Massa
defekti
|
Massa defect
|
Дефект массы
|
Atom yadrosining bog‘lanish energiyasi o‘lchovi
|
9-Mavzu: Yadro kuchlari. Yadro kuchlarining xususiyatlari, nuklonlarning tuzilishi.
|
1.
|
Yadro kuchlari
|
Nuclear forces
|
Ядерные силы
|
Nuklonlar o‘rtasida ta’sir etuvchi va yadroning turg‘unligini ta’minlovchi kuchlar
|
2.
|
Sehrli yadrolar
|
Magic cores
|
Магические ядра
|
Yadrodagi proton yoki neytronlari soni sehrli sonlarga teng bo‘lgan yadrolar
|
10-Mavzu: Yadro modellari. Yadroning suyuqlik–tomchi modeli. Fermi gaz modeli.
|
1.
|
Kuchli o’zaro ta'sir modеllari
|
Strong interaction models
|
Модели сильных взаимодействий
|
Yadro o’zaro kuchli ta'sir etuvchi va o’zaro kuchli bog’lanishda bo’lgan zarralar ansambli
|
2.
|
Erkin zarralar modеllari
|
Free particle models
|
Модели свободных частиц
|
Har bir nuklon yadroning boshqa nuklonlarning o’rtachalashtirgan maydonida dеyarli bog’liqsiz, erkin ravishda harakatlanishi
|
11-Mavzu:Radioaktivlik. Radioaktivlikning kashf etilishi. Radioaktiv yemirilish qonuni. Aktivlik. Yemirilish turlari
|
1.
|
Radioaktivlik
|
Radioactivity
|
Радиоактивность
|
Yadroning o‘z-o‘zidan bir yoki bir nechta zarralar chiqarish hodisasi
|
2.
|
Birlamchi yoki ona yadro
|
Primary mother nucleus
|
Первичное родительское ядро
|
Radioaktivlikka
duchor bo‘layotgan yadrolar
|
12-Mavzu: Alfa– , Beta va–yemirilishlar. Gamma nurlanish. Beta–yemirilishda energetik munosabatlar. Neytrino.
|
1.
|
α-yemirilish
|
α-decay
|
α-распад
|
Og‘ir yadrolarning o‘z-o‘zidan α-zarralar
chiqarish jarayoni
|
2.
|
Izomеr yadrolar
|
Isomeric nuclei
|
Изомерные ядра
|
Tarkibi bir xil bo’lgan, lеkin har xil yashash vaqtiga ega bo’lgan uyg’ongan holatlarda tura oladigan yadrolar
|
13-Mavzu: Yadro reaksiyalari. Yadro reaksiyalarida saqlanish qonuni. Yadro reaksiyalarining kesimi. Yadro reaksiyalarining chiqishi. Tezlatgichlar.
|
1.
|
Yadro
reaksiyalari
|
Nuclear reactions
|
Ядерные реакции
|
Ikki yadro yoki yadro va elementar zarra bir-biriga 10–15 m masofagacha yaqin kelganda yadro kuchlari hisobiga bir-biri bilan
o‘zaro ta’sirlashib, yadrolar tarkibining o‘zgarish jarayoni
|
2.
|
Kirish kanali
|
Input channel
|
Канал введения
|
Reaksiyaning boshlang‘ich bosqichi
|