Farg’оna davlat universiteti harbiy ta’lim fakulteti

Mikrob toksinlari — ayrim bakteriyalar hayot faoliyatida ajratib chiqargan yuqori zaharli moddalar. Bakteriologik quroldan himoyalanish vositalariga quyidagilar kiradi:
— shaxsiy aptechka. Uning tarkibiga: shpris-tyubikdagi og‘riq qoldiruvchi vosita; fosfororganik moddalar bilan zaharlanishga qarshi dori; radiatsiyaga qarshi dorilar; bakteriyaga qarshi vositalar; ko‘ngil aynishiga qarshi vosita;
— kimyoga qarshi shaxsiy paket. Bakteriologik (biologik) vositalar bilan zararlanganda teri qoplamalari zararsizlantiriladi.
Zamonaviy oddiy qirg‘in qurollari Zamonaviy oddiy qirg‘in qurollari alohida yoki ommaviy qirgfln qurollari bilan birgalikda dushman aholisi va texnikasini shikastlash, obyektlarni buzish yoki yo‘q qilib yuborish maqsadida ishlatilishi mumkin. Oddiy hujum vositalariga parchalanuvchi, fugas, kumulativ, beton buzuvchi, yondiruvchi ashahalar, hajmiy portlash qurollari kiradi. Parchalanuvchi ashahalar, asosan, odamlarga shikast yetkazish uchun mofljallangan boflib, ularning ichida eng xavflisi sharikli bombachalar hisoblanadi. Sharikli bombachalar samolyotlardan kassetalar yordamida tashlanadi. Har bir kassetada 100 tadan ko‘p bombachalar bo‘ladi. Bunday kasseta yer ustida ochilib, bombachalar har tarafga otilib chiqadi. Har bir bombachalar parchalarining zarar yetkazish radiusi 15 metrga teng. Fugashar, asosan, sanoat, turar joy va ma’muriy binolar, temiryodlami buzish, texnika va odamlarga shikast yetkazish, kumulativ ashahalar esa himoyalangan nishonlami yo‘qotish uchun mo‘ljallangan. Yondimvchi ashahalar odamlami shikastlash, bino va ishlab chiqarish obyektlarini, aholi yashaydigan maskanlar, omborlar, transport vositalarini yondirish va yo‘q qilish uchun mo‘ljallangan. Yondimvchi ashahalar 4 xil bo‘ladi: napalmli, pirogel, termitli, fosforli.
Hajmiy portlash quroli ishlatilganda havoda aralashmaning 15 metr radius va 2—3 metr qalinlikdagi yoqilg‘i-havo aralashmasining sharsimon buluti hosil bo‘ladi. Bu bulut detonator yordamida portlatiladi. U quvvati jihatidan yadroviy qurolga yaqindir. Oddiy qiig‘in vositalari: portlovchi moddalaming energiyasidan foydala- nishga asoshangan (fugashi, oskolkali, oskolka-fugashi); issiqlik energiyasidan foydalanishga asoshangan (yondiruvchi aralashma — napalm, metallash- tirilgan yondimvchi aralashma — termit, elektron); o‘limga olib kelmaydigan (agitatsiya, grafitli, kesuvchi, psixotrop, plastik o‘qlar) bo‘ladi. Barcha qurol-ashahalar 2 guruhga bolinadi: boshqariladigan va boshqaril- maydigan. Bu turdagi qurollaming o‘ziga xos xususiyatlari: Hajmiy portlash (vakuum) qurol-ashahalari (gaz, suyuqlik va boshq.): — yorilganda — gaz germetik bo‘lmagan fazo (hajm) bo‘ylab bir zumda tarqaladi va sekinlashib (0,1 soniyagacha) portlaydi; — ichki fazoda — o‘ta past bosim (vakuum), tashqi fazoda — haddan ortiq bosim hosil qiladi;
— quvvati oddiy o‘q-doriga nisbatan 4—6 marta katta. Sharchali, ninachali qurol-ashahalar esa sharcha yoki ninachalar o‘q-dori ichida (bir necha milligrammdan bir necha grammgacha) joylashadi.