Farg’оna davlat universiteti harbiy ta’lim fakulteti

Takrorlash uchun savollari.

1. Yadro qurolining ta’siri nimaga asoshanadi?

2. Portlashning qanday turlari mavjud?
3. O‘tuvchi (singuvchi) radiatsiya nimalardan iborat?
4. Kimyoviy qurollarga misollar keltiring. Ular nimalar yordamida ishlatiladi?
5. Zaharlovchi moddalaming zarar yetkazishiga qaysi holatlar jiddiy ta’sir ko‘rsatadi?
6. Zamonaviy oddiy qirg‘in qurollaridan muhofazalanish tadbhlariga nimalar kiradi.


А19/2-Mashg’ulot: Kimyoviy qurol. Zaharli moddalar qo‘llanilganining belgilari. Kimyoviy zaharlanish o‘chog‘i. Kimyoviy binary quroli.
Bakteriyalogik (biologik) qurol. Uning qo‘llanilgandagi
belgilari. Asosiy bakteriyalogik (biologik) vositalarning qisqacha tavsif. Bakteriyaviy zaharlanish o‘chog‘i. Karantin va observatsiya haqida tushuncha.
Reja.
1.Kimyoviy qurol. Zaharli moddalar qo‘llanilganining belgilari.
2.Kimyoviy zaharlanish o‘chog‘i. Kimyoviy binary quroli.
3.Bakteriyalogik (biologik) qurol. Uning qo‘llanilgandagi
belgilari.
4.Asosiy bakteriyalogik (biologik) vositalarning qisqacha tavsif. Bakteriyaviy zaharlanish o‘chog‘i. Karantin va observatsiya haqida tushuncha.


1.Kimyoviy qurol. Zaharli moddalar qo‘llanilganining belgilari.
Kimyoviy qurollarni qollash vositalari.
Zaharlovchi moddalar moijalga, avvalo, aviatsiya yordamida yetkaziladi. Turli xildagi zaharlovchi moddalar bilan toidirilgan aviatsion bombalar portlatuvchi moshamalari bo‘yicha: zarba ta’sirida portlaydigan va uzoqdan boshqariluvchi (distansion) moshamalar bilan portlaydiganlarga boiinadi. Zarba ta’sirida portlaydigan kimyoviy aviatsion bombalar havo atmosferasini yoki ma’lum joylarni zaharlashga moijallangan boiib, o‘zida fosgen, iprit yoki zoman turidagi zaharlovchi moddalarni saqlashi mumkin. Zarba ta’sirida portlovchi aviatsion kimyoviy bombalarning ogirligi, odatda, 100 kg dan 1000 kg gacha boiadi. Bunda bombaning 50% ogirligini zaharlovchi moddalar tashkil qiladi. Insonlarni zaharlash uchun ishlatiladigan aviatsion kimyoviy bombalar yer yuzasidan biroz balandroq masofada portlatiladi (distansion portlatuvchi moshamalarga ega bo‘ladi).
Bu bombalar chidamli zaharlovchi moddalar (zoman, iprit) bilan to‘ldiriladi. Bundan tashqari, kichik vazndagi (3 kg va undan ortiq) kassetali aviatsion kimyoviy bombalar ham qo‘llanilishi mumkin. To‘kadigan aviatsion asboblar suyuq zaharlovchi moddalar bilan to‘ldirilib, samolyot qanotlari yoki fuzelaji (korpusi) tagiga osiladi va 300—500 metr yuqoridan sepiladi (5-rasm). Raketa vositalari. Kimyoviy hujum o‘tkazilish zarurati paydo bo‘lganda raketa vositalaridan keng foydalaniladi. Ba’zi mamlakatlar armiyalari kimyoviy qurolni kerakli joyga yetkazish uchun boshqarilmaydigan raketa vositalariga ega. Boshqarilmaydigan reaktiv snaryadlarning uchish masofasi 40 kilometrni, boshqariladigan raketa vositasi reaktiv snaryadlarining uchish masofasi 5—140 kilometrni tashkil qiladi. Bu reaktiv snaryadlarning (raketa) jangovar qismi kassetadan iborat bo‘lib, u sharsimon shaklli bir qancha bombalardan tashkil topgan (har qaysi sharsimon bombaning og‘irligi 0,6 kg bo‘ladi) va zaharlovchi moddalardan zarin, zoman va boshqalar bilan to‘ldirilishi mumkin.