Farg’ona davlat universiteti sirtqi bo’lim 2-kurs


Download 374.16 Kb.
Pdf ko'rish
bet4/7
Sana18.10.2023
Hajmi374.16 Kb.
#1709264
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
OLIY M KARAMATDINOVA M

(m, i) ko’rinishida 
yozish mumkin.
T ekis chizmada aylanish sirti ′(mi) va ″ (mi) proyeksiyalari bilan hamda 
aniqlovchilarning istalgan ikki proyeksiyasi bilan berilgan. Aylanish jarayonida 
yasovchining hamma nuqtalari aylanalar bo’yicha harakat qilib, bu aylanalar 
sirtning parallellari deyiladi. Aylanish o’qidan o’tgan barcha tekisliklar meridian 
tekisliklariularning aylanish sirti bilan kesishish chiziqlari esa sirtning 
meridianlari deyiladi. Sirtning barcha meridianlari kongruent bo’ladilar. Frontal 
meridian tekisligi bosh meridian tekisligi hisoblanib, uning sirt bilan kesishish 
chizig’i bosh meridian chizig‘i yoki sirtning frontal ocherki deb ataladi. 6.8–
rasmdagi umumiy ko’rinishdagi aylanish sirtning aylanish o’qi gorizontal 
proyeksiyalar tekisligi N ga perpendikulyar joylashganligi uchun sirtdagi 
parallellarning (n
1
, n
2
, n
3
,….) frontal proyeksiyalari to’g’ri chiziq kesmasi 
ko’rinishida, gorizontal proyeksiyalari esa haqiqiy kattalikda, ya‘ni aylana 
ko’rinishida tasvirlanadi. Tekis chizmada P(P
H
bosh va P
1
(P
1H
oddiy meridian 
tekisliklari hosil qilgan meridian kesimlari ko’rsatilgan. Bosh meridian
6.8-rasm 6.9-rasm
V ga parallel bo’lganligi uchun uning frontal proyeksiyasi o’zining haqiqiy 
kattaligiga teng bo’ladi.
Boshqa sirtlar singari aylanish sirti ham cheksiz ko’p nuqtalar to’plamidan 
iboratdir. Bu nuqtalarni to’la to’kis chizmada tasvirlab bo’lmaydi. Shuning uchun 


ham H va V ga perpendikulyar qilib aylanish sirtiga urinma silindrlar o’tkaziladi. 
urinma silindrlarning N bilan kesishish chizig’i sirtning gorizontal ocherki, 
bilan kesishish chizig’i esa uning frontal ocherki deyiladi. Aylanish sirtlari, 
ko’pincha, o’zining gorizontal va frontal ocherklari bilan tasvirlanadi. 17.9-
rasmdagi aylanish sirtning frontal ocherki bosh meridian m″ va n

Download 374.16 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling