Farg’ona davlat unversiteti iqtisodiyot fakulteti

4.Ishlab chiqarishni boshqarish
Ishlab chiqarishni boshqarish (iqtisodiyotda) — xoʻjalik 
obʼyektining iqtisodiy tizimi holatini tartibga solish va yoʻ
naltirish jarayoni; subʼyektlar, idoralar tomonidan kishilar 
va iqtisodiy obʼyektlarga ongli maqsadga muvofiq taʼsir 
koʻrsatishni bildiradi, ularning faoliyatini yoʻnaltirish va 
koʻzlangan natijalarga erishish maqsadlarida amalga 
oshiriladi. B. usullari boshqariladigan obʼyektning oʻziga 
xos xususiyatlariga bogʻliq, lekin hamisha boshqaruv 
qarori tatbiq etiladigan davrni ajratib olishni nazarda 
tutadi. B. xoʻjalik faoliyati davrlari uchun ishlab 
chiqiladigan rejalarga muvofiq holda olib boriladi. B.ning 
iqtisodiy, maʼmuriy va ijtimoiyruxiy usullari mavjud. 
B.ning iqtisodiy usulidakutilganmaqsadlarga erishish 
uchun iqtisodiy vositalardan foydalaniladi, 

---

Bu vositalar (rejalashtirish, texnikiqtisodiy taxlil, foyda, 
rentabellik, narx, kredit, moddiy ragʻbatlantirish, soliq va 
boshqa dastaklar)dan toʻgʻri foydalanish muhim oʻrin 
tutadi, ishlab chiqarish jamoasini tashkil etadigan 
kishilarning shaxsiy va guruhiy manfaatlarini yuzaga 
chiqarish orqali ularning samarali ishlashi taʼminlanadi 
(mas, ishchilarga qoʻshimcha ish haqi toʻlash, 
mukofotlar berish, bir yoʻla katta pul bilan takdirlash va 
boshqa ragʻbatlantirish choralari). B.ning maʼmuriy usuli 
buyruq va farmoyishlar asosida olib boriladi. . Maʼ
muriyat oʻz xoʻjaligi doirasida boʻlimlar, guruhlarni, 
shuningdek xodimlarni tabaqalashtirib, ularning 
vazifalari, masʼuliyati va huquqini belgilaydi. Unda 
rejalashtirish, resurslarni, foydani, tayyor mahsulotni 
taqsimlash, mablagʻlardan foydalanish 
markazlashtirilgan tartibda olib boriladi

---

Xulosa
Kishilarning xo`jalik faoliyati o`ta murakkab turli-tuman 
hodisa va jarayonlar majmuidan iborat bo`lib, unda 
iqtisodiyot nazariyasi to`rt bosqichni ajratadi: ishlab 
chiqarish, taqsimot, ayirboshlash va istе'mol. Ishlab 
chiqarish - bu insonning hayot kеchirishi va rivojlanishi 
uchun zarur bo`lgan moddiy va ma'naviy nе'matlarni 
yaratish jarayonidir. Ta'kidlash lozimki, har qanday 
ishlab chiqarish ijtimoiy va takrorlanib turuvchi 
jarayondir. Hozirgi kunda mahsulotlar va xizmatlarning 
millionlab turlari mavjud va bu turlar tеz ko`payib 
bormoqda. Biroq turli-tuman bo`lishiga qaramay, bu nе
'matlar jamiyatning ishlab chiqarish ehtiyojlarini 
qondiruvchi - ishlab chiqarish vositalariga bo`lgan 
hamda odamlarning shaxsiy va oilaviy ehtiyojlarini 
qondirilishiga qarab ikki turga bo`linadi.