Fаvquloddа holаtlаrdа tezkor-qutqаruv vа boshqа kechiktirib boʼlmаydigаn ishlаrni tаshkil etish

FАVQULODDА HOLАTLАRDА TEZKOR-QUTQАRUV VА BOSHQА KECHIKTIRIB BOʼLMАYDIGАN ISHLАRNI TАSHKIL ETISH

Zilzila va portlashlarda tezkor-qutqaruv va boshqa kechiktirib boʼlmaydigan ishlarni tashkil etishda, qutqaruvchi hodimlarga bino va inshootlarning uyumlari jiddiy toʼsqinlik qiladi. Binolarning (devorlar, shiftlar, ichki jihozlar, mebellar va boshqalar) zilzila va portlash vaqtida hosil boʼlgan qoldiqlariga uyumlar deb aytiladi.Uyumning turlari, hajmi va tuzilishi binolarning xususiyatlariga, zararli taʼsirning kattaligi va yoʼnalishiga bogʼliq. Bino kuchli yoki toʼliq halokat darajasiga ega boʼlsa, uyum hosil boʼladi. Katta halokat yuz berganda, uyum bino qurilish hajmining yarmiga toʼgʼri keladi.

Zilzila va portlashlarda tezkor-qutqaruv va boshqa kechiktirib boʼlmaydigan ishlarni tashkil etishda, qutqaruvchi hodimlarga bino va inshootlarning uyumlari jiddiy toʼsqinlik qiladi. Binolarning (devorlar, shiftlar, ichki jihozlar, mebellar va boshqalar) zilzila va portlash vaqtida hosil boʼlgan qoldiqlariga uyumlar deb aytiladi.Uyumning turlari, hajmi va tuzilishi binolarning xususiyatlariga, zararli taʼsirning kattaligi va yoʼnalishiga bogʼliq. Bino kuchli yoki toʼliq halokat darajasiga ega boʼlsa, uyum hosil boʼladi. Katta halokat yuz berganda, uyum bino qurilish hajmining yarmiga toʼgʼri keladi.

Tashqi koʼrinishidan bunday uyum bir tomonlama (yalangʼoch), ikki tomonlama (chodirli), V shaklidagi yoki tekis boʼlishi mumkin.

• Tashqi koʼrinishidan bunday uyum bir tomonlama (yalangʼoch), ikki tomonlama (chodirli), V shaklidagi yoki tekis boʼlishi mumkin.
• Tashqi tomondan, bunday uyumlarning barchasi juda oʼxshash boʼlib, ammo zararli taʼsirning tabiatiga qarab, ular uch guruhga boʼlinadi: - binoning konturidan tashqarida portlashlarda hosil boʼlgan uyumlar; - bino ichidagi portlashlarda hosil boʼlgan uyumlar; - zilzilalar paytida hosil boʼlgan uyumlar.

• Uyumlar tuzilishiga koʼra, ular ogʼir, oʼrta va yengil turlarga boʼlinadi. Uyumlarni tavsiflash uchun ularning asosiy koʼrsatkichlari aniqlanadi: - Uyumning balandligi - yer yuzasidan binoning konturidagi uyumning maksimal darajasiga qadar boʼlgan masofa, m; - Uyumning xajmi- 100 m3 uyumdagi boʼshliqlarning hajmi,%. 45-55% va 35-45% mos ravishda - ogʼir uyumli boʼshliq 60%, oʼrta va yengil boʼlishi mumkin; - binoning qulash oraligʼi - binoning konturidan binoning asosiy massasining chegarasiga, m; - binoning kattaligi (katta-0,5 m3; oʼrtacha-0,1-0,5 m3, kichik-0,1 m3 dan kam); - elementlarning tarkibi boʼyicha uyumlarning tuzilishi: (gʼishtli, temir-betonli, aralash);