1-bilet Mexanik harakat turlari. Harakatlarning mustaqillik prinsipi


Samolyot to‘g‘ri chiziq bo‘ylab 900 km/soat tezlik bilan tekis uchmoqda


Download 0.65 Mb.
Pdf ko'rish
bet33/55
Sana06.11.2023
Hajmi0.65 Mb.
#1749924
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   55
Bog'liq
11-sinf-fizika-imtihon-javoblari-2022-yil

3. Samolyot to‘g‘ri chiziq bo‘ylab 900 km/soat tezlik bilan tekis uchmoqda. 
Dvigatellarining quvvati 1,8 MW va FIK 70 % ga teng bo‘lsa, tortish kuchi 
qancha? 
Ber: 
Fik=70% 


Bellashuv.uz
N=1.8 MW 
V=90km/soat=250m/s 
F=? 

 
 
 
 
Yech: 
µ*N=F*V 
126*10
4=F*250 
F=5040N 
 
 
 
24-bilet
1. Metall o‘tkazgichlar qarshilikligining temperaturaga bog‘liqligi. 
Metall o‗tkazgichlarning qarshiligi temperatura o‗zgarishiga qanday 
bog‗liq? 
Buni mulohaza qilib ko‗raylik. Bir tomondan temperaturaning ortishi 
erkin elektronlar tezligining va to‗qnashishlar sonining ortishiga olib 
keladi. Bundan tashqari, kristall panjara tugunlaridagi ionlarning tebranish 
amplitudasi va uning harakatlanayotgan elektronlar bilan to‗qnashuvlari soni 
ortadi. Natijada zaryadlangan zarralarning tartibli harakat tezligi kamayadi, 
bu esa tok kuchining kamayishiga olib keladi. 
Ikkinchi tomondan, temperatura ortganda birlik hajmdagi erkin 
elektronlar soni ortadi. Masalan, elektrolit eritmalarda ionlar soni ortadi. 
Qaysi faktor ko‗proq rol o‗ynasa, temperaturaning ortishi o‗tkazgich 
qarshiligining ortishiga yoki kamayishiga olib kelishi mumkin. 
Mazkur mulohazalarning to‗g‗riligini tekshirish uchun quyidagi tajriba 
o‗tkazilgan. Elektr lampochkasiga ketma-ket holda spiral shaklida bukilgan 
temir sim ulangan (9.3-rasm). 
9.3-rasm. 
Dastlab, lampochka ravshan yonib turadi. Spiral qizdirilsa, lampochka 
ravshanligi kamayadi. Agar ularga ketma-ket ampermetr ulansa, o‗tuvchi 
tok kuchining kamayganligini ko‗r sa tadi.

Download 0.65 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   55




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling