14-variant Iqtisodiy faoliyatni boshqarishda hisobning o‘rni va ahamiyati nimada?

Dt «Qisqa muddatli investitsiyalar» 312000
Kt «Pul mablag`lari» 312000

Shu kuni kompaniya nominal qiymati 200000 so`m bo`lgan yillik 10% daromad keltiruvchi 10 oy muddatga chiqarilgan «V» korxona obligatsiyasini 184000 so`mga sotib oldi.Bu xo`jalik muomalasi bo`yicha esa 16000 so`m chegirma yuzaga keldi.

Dt «Qisqa muddatli investitsiyalar» 184000
Kt «Pul mablag`lari» 184000

Mart oyining oxiriga kelib olingan obligatsiyalar bo`yicha foizlar hisoblandi:

a) bank obligatsiyalari bo`yicha 300000 x 12 % x 1/6 = 6000 so`m
b) korxona obligatsiyalari bo`yicha 200000 x 10 % x 1/ 10 = 2000 so`m
Bu xo`jalik muomalasiga quyidagi buxgalteriya yozuvi rasmiylashtiriladi:
Dt «Olinadigan foizlar» 8000
Kt «Foiz ko`rinishidagi daromad» 8000

Hisoblangan foizlar kelib tushganda esa

Dt «Pul mablag`lari» 8000
Kt «Olinadigan foizlar» 8000

Obligatsiyalarni nominal qiymati va xarid bahosi o`rtasida yuzaga kelgan farqni hisobdan chiqarish muomalalari quyidagi buxgalteriya yozuvlari bilan rasmiylash-tiriladi.

a) Ustama summasi 6 oy mobaynida (12000 so`m : 6 oy) 2000 so`mdan oyma-oy hisob-dan chiqarib boriladi.
Dt «Foiz ko`rinishidagi xarajatlar» 2000
Kt «Qisqa muddatli investitsiyalar» 2000

b) Chegirma summasi 10 oy mobaynida (16000 so`m : 10 oy) 1600 so`mdan oyma-oy hisobdan chiqarib boriladi:

Dt «Qisqa muddatli investitsiyalar» 1600
Kt «Foiz ko`rinishidagi daromad» 1600

Qisqa muddatli obligatsiyalarining harakat muddati tugab, korxona tomoni-dan egasiga qaytarilgan va ular uchun puli kelib tushganda

a) bank obligatsiyalari bo`yicha
Dt «Pul mablag`lari» 300000
Kt «Qisqa muddatli investitsiyalar» 300000

b) «V» korxona obligatsiyalari bo`yicha

Dt «Pul mablag`lari» 200000
Kt «Qisqa muddatli investitsiyalar» 200000