2-labartoriya-ishi pdf


-vazifa. Nyutonning  2- qonunini tekshirish


Download 0.61 Mb.
Pdf ko'rish
bet6/6
Sana05.01.2022
Hajmi0.61 Mb.
#208031
1   2   3   4   5   6
Bog'liq
2-labartoriya-ishi

3-vazifa. Nyutonning  2- qonunini tekshirish

Atvud mashinasida qo‘shimcha yukchani  C  yukdan  СI  yukka olib qo‘yib,




tizimning   massasini   o‘zgartirmay   harakatlanuvchi   kuchni   o‘zgartirish   mumkin

Dinamikaning asosiy qonunini tekshirishda 2 ta qo‘shimcha yukcha kerak bo‘ladi

1. yukning pastki asosidan 

 masofada yaxlit platforma o‘rnatiladi

2. O‘ngdagi C yuk ustiga 2 ta m

1

 va m



2

 yukchalar qo‘yiladi va elektromagnitni

tok manbaiga ulab, tizimni boshlang‘ich holatda ushlab turiladi.

3. Elektromagnit   tokdan   uziladi   va   bir   vaqtning   o‘zida   sekundomer   ishga

tushiriladi D platformaga C yuk urilganda sekundomer to‘xtatiladi   vaqt  5 marta

o‘lchanadi

Bu hol uchun,                                        

   


                                                  (1)

va                                               

;                                        (2)

bu yerda                                         

         O‘lchangan vaqt ( ) ning qiymatlari, vaqtning o‘rtacha               qiymatining

kvadrati 

 

va 


  masofa  3-jadvalga yoziladi

4.

    va    



       qiymatlar uchun 123 punktlar qaytariladi va 3-jadvalga

yoziladi

5. Chapdagi СI yuk ustiga yengil yukcha (

)  va o‘ngdagi C yuk ustiga esa

og‘ir yukcha qo‘yilgan hol uchun tajriba qaytariladi Bu hol uchun 

                    

,

                                        (3)         



           

.

                                        (4)



       Olingan natijalar 3-jadvalning o‘ng tomoniga yoziladi va o‘rtacha  vaqt   

aniqlanadi hamda  

  hisoblanadi.

6. (1) va (3) dan 

                         

 

                                                   (5)



(2) va (4) dan esa

                        

 

                                               (6)



нosil qilinadi.                                        

Agar   tajribada   o‘lchangan   kattaliklar   (5)   va   (6)   formulalarning   o‘ng

tomonlari   tengligini   isbotlasa   u   holda   formulaning   chap   tomonlari   ham

tengligi isbotlanadi Demak, tajriba asosida aniqlangan tezlanishlar nisbati (5)

Nyutonning ikkinchi qonuniga asosan hisoblangan (6) tezlanishlar nisbatiga

teng ekanligi tekshiriladi

Shuning  uchun  tajriba natijalari bo‘yicha   

   


nisbat topi-

ladi  Bu amal 3-6 ta turli kombinatsiyalarda bajariladi  Ularning barchasi taxminan

o‘zaro teng bo‘lishi hamda 

  nisbatga yaqin bo‘lishi kerak.

                                                                                      3-jadval



F



1

=(m


1

+m

2



)g

 F

2



=(m

1

-m



2

)g

      



    

S

1



t

1

1

>

2



S

2

t



2

2

>



2

1

2



                                                                                                                                     



t

1

1



1

1



>

2

 t



2

1

2

1

>



2

   


1

1

2



3

 

 va



 uchun ham shu tartibda bajariladi.

     Quyidagi nisbat aniqlanadi

                               (7)

va ularning o‘rtacha qiymati topiladi

                                      

 .      


Hisoblashlarni   soddalashtirish   uchun   tajribani    

  ,  


=

  


=

qiymatlarda o‘tkazish mumkin, ya’ni bunda 3 punktdan keyin 5 punkt bajariladi va

hk   Masofalar   albatta   har   xil   bo‘lishi   mumkin   unda   (5)   va   (7)   formulalar

qisqarmaydi.



O’z o’zini tekshirish uchun savol va topshiriqlar:

1. Qattiq jismning ilgarilanma harakati deb qanday harakatga aytiladi? 

2. Moddiy nuqta nima? 

3. Qachon qattiq jismning ilgarilanma harakatini moddiy nuqtaning harakati

deb qarash mumkin?

4. Trayektoriya ko‘chish tezlik va tezlanish nima?

5. Kuch impulsi, kuch momenti nima? 

6. Teng ta’sir etuvchi kuch nima? 

7. Nyutonning 3 ta qonunini ta’riflang.

8. Massa deb nimaga aytiladi? 

9. Moddiy nuqtaning impulsi qanday kattalik? 

10.Dinamikaning asosiy qonuni qanday tushuntiriladi?

11.Inersial sanoq tizimini tushuntiring.

12.Atvud mashinasining tuzilishini so‘zlab bering. 

13.Atvud mashinasida yukning tekis tekis tezlanuvchan va tekis sekinlanuvchan

harakati qanday kuzatiladi?




14.Atvud   mashinasida   tekis   tezlanuvchan   harakatning   yo‘l   qonuni   qanday

tekshiriladi?

15.Atvud   mashinasida   tekis   tezlanuvchan   harakatning   tezlik   qonuni   qanday

tekshiriladi?

16.Nyutonning   ikkinchi   qonunini   Atvud   mashinasi   yordamida   qanday

tekshirish mumkin?



Download 0.61 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling