Qo’shimcha ma’lumotlar
«Elektrik sxema deyilganida elektroenergiyaga ishlov beruvchi buyumlar yoki ular qismlarining hamda shartli belgilaridan tuzilgan hujjat tushuniladi, mazkur hujjat shartli belgilarning o‘zaro tavsiflari, elektr energiyadan ta'sirlanish prinsiplarini tavsiflaydi».
Sxema yoki chizmada qaysi narsa konkret ko‘rsatilganini tushunish uchun bu sxema yoki chizmada mavjud bo‘lgan belgilarning ma'nosini bilish shart. Ushbu tushunish jarayoni chizma yoki sxemani o‘qish deyiladi. Bu mashg‘ulotni yengillatish uchun deyarli barcha elementlar o‘zlarining shartli belgilariga ega. Deyarli deganda ko‘p vaqtlardan buyon standartlar yangilanmagan va kim qanday eplasa, shunday chizilavergan. Shunday bo‘lsada, ko‘p hollarda elektrik sxemalarda belgilangan shartli belgilar me'yoriy hujjatlarda mavjud.
Jadval №1
Ulanish va simlar, kontaktlar
01
|
Elektrik bog‘lanish liniyasi, sim, kabel', shina
|
|
02
|
Bir fazali o‘chirgich - rubilnik
|
|
03
|
Uch fazali o‘chirgich - rubilnik
|
|
04
|
Korpus (mashinada, apparatda, priborda)
|
|
05
|
Yerga ulanish
|
|
06
|
Ekranga o‘ralgan sim
|
|
07
|
Tutashuvchi kontakt
|
|
08
|
Ajraluvchi kontakt
|
|
09
|
Uzib ulovchi kontakt
|
|
10
|
Neytral' holatga ega bo‘lgan uzib ulovchi kontakt
|
|
11
|
Issiqlik relesi
|
|
12
|
Kontaktor kontakti
|
|
13
|
Rubil'nik – yuklamani o‘chiruvchi
|
|
14
|
Avtomat – avtomatik o‘chiruvchi
|
|
15
|
UZO (Ustroystvo zashitnogo otklyucheniya – himoyaviy o‘chirish qurilmasi)
|
|
16
|
Eruvchan saqlagich
|
|
17
|
Kuchlanish transformatori
|
|
18
|
Tok transformatori
|
|
19
|
Saqlagichli rubil'nik – yuklamani o‘chiruvchi
|
|
20
|
Dvigatelni himoyalash uchun (o‘ziga issiqlik relesi o‘rnatilgan)
|
|
21
|
Chastota o‘zgartgich
|
|
22
|
Elektr hisoblagich
|
|
23
|
Vaqt relesi g‘altagi
|
|
24
|
Fotorele g‘altagi
|
|
25
|
Impul'sli rele g‘altagi
|
|
26
|
Rele g‘altagi yoki kontaktor g‘altagining umumiy belgilanishi
|
|
27
|
Indikasiya (yorug‘lik), yoritish lampochkasi
|
|
YeSKD – yedinaya sistema konstruktorskoy dokumentasii (konstruktorlik hujjatlarining yagona sistemasi)
UGO – uslovnoe graficheskoe oboznachenie (shartli grafik belgilanish)
UZO – ustroystva zashitnogo otklyucheniya (himoyaviy o‘chirish qurilmasi)
28
|
Motor-yuritgich
|
|
29
|
Klemma (Ajratiluvchi ulanish)
|
|
30
|
Shtir'-uya tipida ulanish (papa-mama)
|
|
31
|
Shtir' tipidagi kontakt (papa)
|
|
32
|
Uya tipidagi kontakt (mama)
|
|
33
|
Varistor, OPN (ogranichitel' perenapryajeniya – o‘ta kuchlanish cheklagichi)
|
|
34
|
Razryadnik
|
|
35
|
Rozetka (Ajraluvchi ulanish) 1) Shtir' 2) Uya (Gnezdo)
|
|
36
|
Elektrotexnik qurilmalarning umumiy belgilanishi
|
|
37
|
Elektr qurilma, shu jumladan elektr dvigatel' bilan
|
|
38
|
Generatori bor elektr qurilma
|
|
39
|
Dvigatel' - generator
|
|
40
|
Bitta transformatori bor kompleks transformator qurilmasi
|
|
41
|
Bir nechta transformatori bor kompleks transformator qurilmasi
|
|
42
|
Kompleks kondensator qurilmasi
|
|
43
|
Kompleks o‘zgartgich qurilmasi
|
|
44
|
Akkumulyator batareyasi
|
|
45
|
Elektrik qizdirish qurilmasining umumiy belgilanishi
|
|
Ayrim elektr o‘lchash priborlarning shartli grafik belgilanishi
46
|
Elektr schyotchik
|
|
47
|
Ampermetr
|
|
48
|
Vol'tmetr
|
|
49
|
Harorat datchigi (xabarchisi)
|
|
50
|
Gal'vanometr
|
|
51
|
Ossillograf
|
|
Tok va kuchlanish turlari, chulg‘amlarni ulash sxemalari ko‘rinishlari,
impul'slar shakli
52
|
O‘zgarmas tok
|
|
53
|
O‘zgaruvchan tok
|
|
54
|
O‘zgarmas va o‘zgaruvchan tok
|
|
55
|
Uch fazali 50 Gs-li o‘zgaruvchan tok
|
|
56
|
Manfiy qutb
|
|
57
|
Musbat qutb
|
|
Sxemalarga misollar
Do'stlaringiz bilan baham: |
