5-Маьруза: Реакторларнинг иссиқлик режими. Изотермик,адиабатик ва политермик равишда ишловчи ишловчи реакторлар. Саноат реакторлари

иссиқлик баланс тенгламаси реакторнинг турғун шароитида:

га тенг бўлади.

Бу тенгламадан кўринадики, ҳарорат кўтарилганда Q к. р – кимёвий

реакциянинг иссиқлиги ΔH нинг доимий бўлган натижасига интилади. Ҳарорат

пасайганда эса Q к. р – нолга интилади

•  

Қайтар экзотермик реакция учун айланиш даражасининг хароратга (а) ва вақтга (б) боғлиқлиги. 1-Сиқиб чиқарувчи адиабатик реактор;

2, – Аралаштириш шароитидаги изотермик реактор.

3 – Сиқиб чиқарувчи политермик реактор.

•  

Қайтар эндотермик реакция учун айланиш даражасининг хароратга (а) ва вақтга (б) боғлиқлиги. 1-Сиқиб чиқарувчи адиабатик реактор;

2, – Аралаштириш шароитидаги изотермик реактор.

3 – Сиқиб чиқарувчи политермик реактор.

•  

расмларда берилган чизмадаги эгри ва тўғри чизиқлар кесишган нуқталар иссиқлик мувозанатини белгилайди: келган иссиқликнинг тезлиги сарфланган иссиқликнинг тезлигига тенг. Лекин чизмадаги кўрсатилган, ҳамма шароитларни саноатга тавсия қилиш мумкин, эмас.

• расмларда берилган чизмадаги эгри ва тўғри чизиқлар кесишган нуқталар иссиқлик мувозанатини белгилайди: келган иссиқликнинг тезлиги сарфланган иссиқликнинг тезлигига тенг. Лекин чизмадаги кўрсатилган, ҳамма шароитларни саноатга тавсия қилиш мумкин, эмас.
• Масалан: а – чизмадаги К нуқта, юқори даражали ўзгариш шароитини белгилайди ва саноатга тавсия қилиш мумкин, чунки бу нуқтада система турғунликка эга. Агар ҳароратни Тк дан Т1 гача
• пасайтирсак, унда ва ҳароратни ўзгаришига сабаб бўлган кучлар таъсири йўқолгач, жараён ўз холатига, яъни К нуқтага, қайтади. Бу ҳолат иссиқликни келиши сарфланишидан кўпроқлиги билан тушинтирилади.

•  

Агар ҳарорат T2 гача кўтарилса, унда ва жараён яна мувозанат ҳолатига, К нуқтага қайтади, чунки бу шароитда иссиқлиқни сарфланиши келишидан кўпроқ. (б) чизмадаги L нуқта бу паст ўзгариш даражасини белгилайдиган ҳолат бўлиб ва амалиётда фойдага эга эмас.