Закот ҳақида муҳим масалалар
Закот, фитр, садақа, назр ва шу кабилар берилаётганида қуйидаги тартибга диққат этиш ва
керакли кишиларга биринчи навбат бериш керак:
1) фақир ака-ука ва опа-сингилларга;
2) буларнинг болаларига;
3) сўнгра амаки ва аммаларга;
4) сўнгра тоға ва холаларга;
5) уларнинг болаларига;
6) сўнгра она тарафдан узоқ қариндошларга;
7) ундан кейин яқин ва узоқ қўшниларга, касбдошларга
навбат берилади
(«Fetava-i
Hindiyye»: 1/190).
Турмушга чиқмаган кишинг сепи учун закоти бериладими?
Закот берилмайди. Чунки у тижорат учун олинмаган.
Хотин маҳрининг закоти
Хотин маҳрини феълан (қўлга) олмагунича унга закот тушмайди. Чунки бу маҳр — мол
бўлмаган бир нарсанинг бадалидир. Бу жиҳатдан маҳр қўлга кирмагунча унга закот тушмайди,
яъни, маҳридан закот бермайди. Агар хотин маҳр олиб, маҳр нисоб миқдорида бўлса ва
бир
йил ўтса,
унга закот беради
(Tahtavi: 390).
Arap хотиннинг ёнида маҳрдан ташқари нисоб
миқцорида пул бўлса ва бу пулга Қам маҳрнинг бир қисмини қўшса ва бир йил ўтса, маҳр
билан биргалиқда ўша пулга закот тушади, яъни, закот берилади
(Tahtavi: 390).
Хотин эрига закот берадими?
Имоми Аъзамга кўра, бой хотин фақир эрига закот бермайди. Чунки эрининг муҳтожлигини
кеткизиш хотиннинг вазифаси эмас
(Tahtavi: 393).
Имом Абу Юсуф ва Имом Муҳаммадга кўра
эса, бой хотин фақир эрига закот бериши мумкин. Бу қарашга кўра, муҳтожлиги кетгунча
фақир эрга бой хотин закот берса, зарари йўкдир
(«el-Fikhul-Vadih»: 5/69).
