Brics besh mamlakatdan tashkil topgan bir guruh: (brics braziliya, Rossiya, Hindiston, Xitoy va Janubiy Afrika) brics tashkiloti bilan jahon iqtisodiyotining kelgusi o'sishi ta'minlanishi maqsadlangan


Россия Бошқирдистони пойтахти Уфа шаҳрида БРИКС ташкилотига аъзо мамлакатлар раҳбарларининг саммити бошланган


Download 70.4 Kb.
bet2/10
Sana10.02.2023
Hajmi70.4 Kb.
#1185841
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Bog'liq
БРЕКС

Россия Бошқирдистони пойтахти Уфа шаҳрида БРИКС ташкилотига аъзо мамлакатлар раҳбарларининг саммити бошланган. Уфадаги олиймақом мулоқотларга дунё матбуотининг эътибори қаратилган. Мухбирларнинг ёзишича, БРИКС ва Шанхай ташкилоти доирасидаги учрашувлар билан Россия Ғарб санкциялари оқибатида йўқотаётган халқаро обрўсини кўтариш, ўзининг Ғарб билан бўлмаса, Шарқ билан муваффақиятли иқтисодий, савдо ҳамкорлигини йўлга қўя олишини намойиш этишни истаган. БРИКС саммити арафасида ушбу ташкилот доирасида уч молиявий институт ташкил этишга келишилгани хабар қилинди. Бу институтлар Халқаро Валюта Жамғармаси ва Жаҳон банкига муқобил молиявий ташкилотлар деб кўрилмоқда. БРИКС аъзолари бўлган Бразилия, Россия, Ҳиндистон, Хитой ва Жанубий Африка умумий валюта захирасини ташкил этадилар. Бундан мақсад, аъзо мамлакатлардан бири муҳтож бўлиб қолса, АҚШ доллари бериб туриш. Бу жамғармага Хитой 41 миллиард, Бразилия, Ҳиндистон ва Россия 18 миллиарддан, Жанубий Африка эса 5 миллиард доллар бериб туришга рози бўлганлари хабар қилинган. Шунингдек, БРИКС Тараққиёт банкини ҳам тузишга келишиб олинган.Аъзо мамлакатлар инфратузилмавий лойиҳаларга биргаликда сармоя йўналтиришга имкон берадиган умумий механизм ташкил этиш борасида ҳам бир қарорга келганлари хабар қилинмоқда. Бундан бир неча кун олдин Хитой етакчилигида Осиё Инфраструктуравий сармоялар банкига асос солингани хабар қилинди. Уфага Эрон, Покистон раҳбарлари ҳам борганлар, уларнинг БРИКС ва Шанхай Ҳамкорлик ташкилоти саммитларида ҳам иштирок этишлари хабар қилинган. Россия Президенти Владимир Путин Шанхай ташкилоти саммитида Ҳиндистон ва Покистоннинг ушбу халқаро ташкилотга қўшилишлари мумкинлиги ҳақида айтган. Беларусга ШОС ташкилотида кузатувчилик мақоми ваъда қилингани ҳақида хабар қилинган. Марказий Осиё мамлакатларини зиёрат қилган Ҳиндистон Бош вазири Нарендра Моди 8 июл куни Россияга етиб борган. Ўзбекистон Президенти Ислом Каримовнинг Шанхай ташкилоти саммитида иштирок этиш учун Уфага йўл олгани ҳақида хабар тарқатган Ўзбекистон оммавий ахборот воситалари. Уфадаги олиймақом мулоқотларнинг биринчи кунида Беларус Россиядан 3 миллиард доллар қарз сўрагани хабари тарқалган. Россия Ташқи ишлар вазири Сергей Лавров сўзларига кўра, Россиянинг на БРИКС ва на ШОСдаги бирорта ҳам ҳамкори ушбу саммитлар кун тартибига Россиянинг Қримни аннексия қилгани масаласини киритишни истамаганлар.
БМТ
"Birlashgan Millatlar" degan tushunsha birinchi marta AQSH Prezidenti Franklin Ruzvelt taklifiga ko`ra, 1942-yil 1-yanvarda Birlashgan Millatlar Deklaratsiyasida qo`llanildi. Bunga asosiy sabab, 26 mamlakatning o`z hukumatlari nomidan ikkinchi jahon urushining boshlanishiga sababchi bo`lgan davlatlarga qarshi birlashishiga qaror qilinishi bo`ldi. Bu tushuncha keyinchalik Birlashgan Millatlar Tashkiloti (BMT)da o`zining to`la va aniq ifodasini topdi.

1945-yil 25-apreldan 26-iyungacha AQSHning San-Fransisko shahrida 50 ta davlat vakillari ishtirokida Birlashgan Millatlarning konferensiyasi bo`lib o`tadi. Bu konferensiyada xalqaro tashkilot tuzish haqida qaror qabul qilinadi va BMTning Nizomi tasdiqlanadi. Xitoy, sobiq SSSR, Angliya va AQSH (1944-yil avgust oyida) davlatlari vakillari tomonidan qabul qilingan loyiha mazkur Nizomga asos qilib olindi. 1945-yil 26-iyunida BMTning Nizomi 50 ta mamlakat vakillari tomonidan tasdiqlanadi. Keyinchalik, Polsha davlatining bu Nizomni tasdiqlashi munosabati bilan 51 ta davlat Birlashgan Millatlar Tashkilotining ta’sischilari bo`ldilar. BMT 1945-yilning 24-oktyabrida ta’sis etgan ko`pchilik davlatlar tomonidan ratifikatsiya qilingan kundan boshlab yuridik kuchga ega bo`ldi, ya’ni amal qila boshladi. Shundan buyon 24-oktyabr har yili Birlashgan Millatlar Tashkilotining tashkil topgan kuni sifatida dunyoning barcha mamlakatlarida nishonlanadi. BMT shuningdek quyidagi bayramlarni nishonlaydi:


Xalqaro Xotin-qizlar kuni (8-mart)
Xalqaro atrof-muhitni muhofaza qilish kuni (5-iyun)
Xalqaro savodxonlikni yoyish kuni (8-sentyabr)
Xalqaro tinchlikni himoya qilish kuni (BMT Bosh Assambleyasining navbatdagi sessiyasi ochiladigan kuni)
Xalqaro qashshoqlikka qarshi kurash kuni (17-oktyabr)
Butunjaxon SPIDga karshi kurash kuni (1-dekabr)
Inson huquqlari kuni (10-dekabr)
BMTning qarorgohi Nyu-Yorkda joylashgan. Qarorgohning binosi va maydoni xalqaro zona hisoblanadi. Bu - ushbu hudud birgina AQSHning emas, balki BMTning barcha a’zolarining hududi deganidir. Qarorgohning qarshisidagi birinchi Avenyuda barcha a’zo davlatlarning bayroqlari hilpirab turibdi (birinchi bayroq Afg`onistonniki, oxirgisi Zimbabveniki, chunki mamlakatlar nomi alifbo tartibida joylashtirilgan).
BMTning o`z bayrog`i ham bor. U havo rangda bo`lib, o`rtasida oq emblemasi bor. Emblemada oliva daraxtining shoxlari o`rab turgan dunyo xaritasining tasviri mavjud (chunki oliva daraxti tinchlik ramzi hisoblanadi).
BMT ning maqsad va tamoyillari
Maqsadlar
xalqaro tinchlik va xavfsizlikni ta’minlash;
millatlar urtasida do`stlik munosabatlarini o`zaro tinchlik va o`z taqdirini o`zi belgilash tamoyiliga asosan rivojlantirish;
xalqaro iqtisodiy, ijtimoiy, madaniy va gumanitar xarakterdagi muammolarni yechishda hamkorlik qilish hamda inson huquqlari va erkinliklarini hurmatlashga qaratilgan harakatlarni taqdirlash va rivojlantirish;
ushbu umumiy maqsadlarga erishishda millatlar harakatini muvofiqlashtirishda markaz vazifasini bajarish.
BMTning qarorgohi, bayrog`i va emblemalarining rasmi muqovada berilgan. Tamoyillar
barcha a’zolarning suveren tengligi;
barcha a’zolar uchbu Nizomga binoan o`zlari olgan majburiyatni sidqidildan bajarishi;
ular o`zlarining barcha xalqaro nizolarini tinchlik yo`li bilan yechishlari kerakki, tinchlik, xavfsizlik va adolat xavf ostida qolmasin;
ular o`zlarining xalqaro munosabatlarida boshqa davlatlarga nisbatan kuch ishlatish yoki do`q-pupisalardan o`zlarini tiyishlari kerak;
ular Birlashgan Millatlar Tashkilotining Nizomiga binoan qurayotgan harakat va tadbirlariga har tomonlama ko`maklashishlari kerak hamda BMT qaysi bir davlatga nisbatan majburlash yoki boshqa chora ko`rgan bo`lsa, bu davlatga yordam berishdan o`zlarini tiyishlari zarur;
Birlashgan Millatlar tashkiloti unga a’zo bo`lmagan mamlakatlarni ham ushbu tamoyilga amal qilishlarini ta’minlaydi, chunki bu butun dunyoda tinchlik va xavfsizlik ta’minlanishi uchun zarurdir;
Nizom BMTga hech qachon davlatlarning ichki masalalariga doir ishlariga aralashish huquqini bermaydi.
BMT A’ZOLARI
Birlashgan Millatlar Tashkilotiga har qanday tinchliksevar davlat o`z ixtiyoriga binoan uning Nizomini tan olgan va BMTning olib borayotgan ishlarini qo`llab-quvvatlagan taqdirda a’zo bo`lishi mumkin. A’zolikka yangi davlatlar Xavfsizlik Kengashi, Bosh Assambleya tomonidan qabul qilinadi. Masalan, O`zbekiston 1992-yil 2-martda Bosh Assambleya tomonidan BMTga a’zo etib qabul qilindi. Nizomda BMTning tamoyillariga amal qilmagan davlatlarning huquqlarini cheklab qo`yish yoki uni umuman a’zolikdan mahrum etish belgilangan. Ammo bugunga qadar hali biror bir mamlakat undan chiqarilgan emas.
Hozirgi kunda BMTga 191 ta davlat a’zo.

BMTning maxsus tillari


Nizomga binoan BMTning maxsus tillari: xitoy, ingliz, fransuz, rus va ispan tillaridir. Keyinchalik bu ro`yxatga arab tili ham kiritilgan. Rasmiy uchrashuvlarda vakillar yuqoridagi 6 ta tilning xohlagan birida gapirishlari mumkin va uning nutqi sinxron tarzda kolgan 5 ta rasmiy tillarga tarjima qilinadi. Lekin BMTda asosiy ish ikki - ingliz va fransuz tillarida olib boriladi, bular ishchi tillar hisoblanadi. 



Download 70.4 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling