Chiqishi va rivojlanish tarixi
Download 1.46 Mb. Pdf ko'rish
|
Презентация
- Bu sahifa navigatsiya:
- QO’L TO’PI O’YIN KELIB CHIQISHI VA RIVOJLANISHI
- O‘zbekistonda qo‘l to‘pining rivojlanishi
- QO’L TO’PI O’YINI MAYDON O’LCHAMLARI.
|
MUSTAQIL ICH: MAVZU: QO‘L TO‘PI O‘YININING KELIB CHIQISHI VA RIVOJLANISH TARIXI • 1.Qo’l to’pi o’yin kelib chiqishi va rivojlanishi • 2. Qo’l to’pi o’yini maydon o’lchamlari. • 3. Qo’l to’pi o’yini qoidalari. Reja QO’L TO’PI O’YIN KELIB CHIQISHI VA RIVOJLANISHI • Qo‘l to‘piga 1898 yilda asos solingan deb hisoblanadi. Ordrupe shahridagi gimnaziyalardan birining o‘qituvchisi Xolger Nilson futboldan farq qiladigan. qizlar uchun ham mos keladigan o‘yinni yaratdi. To‘pni uzatish va otish qo‘l bilan bajarilishini taklif qildi va bu o‘yinga “Xandbol” deb nom berdi. QOL TOPIDAN OYIN JARAYONIDAN RASMLAR • Bu o‘yin katta futbol maydonida o‘ynalishi, bu maydon o‘yinchilarida katta jismoniy tayyorgarlik talab qilardi. O‘yinda 10ta o‘yinchi va 1ta darbazobon ishtirok etadi. Bir paytning o‘zida 11:11 va 7:7 o‘yin variantlari o‘ynaladi. 1904 yili birinchi bo‘lib Daniya qo‘l to‘pi federatsiyasi tashkil topdi. 1906 yili Kopengagen shahrida qo‘l to‘pi o‘yininig dastlabki qoidalari nashr etiladi. Ushbu qodalar muallifi X. Nilson hisoblanadi. Qo‘l to‘pi o‘yini tezda butun jahonga tarqab ketdi. Ovropa mamlakatlarida qo‘l to‘pining rivojlanishi natijasida 1928 yilda Umumjahon havaskorlar gandbol federatsiyasi tashkil topdi va shu yili Pragada xotin - qizlar o‘rtasida turnir o‘tkazildi. 1934 YILDA BIRINCHI XALQARO QO‘L TO‘PI MUSOBAQA QOIDALARI ISHLAB CHIQILDI. 1936 YILDA O‘TKAZILGAN OLIMPIADA O‘YINLARIDA QO‘L TO‘PI O‘YININI 11: 11 VARIANTI BO‘YICHA MUSOBAQA O‘TKAZILDI. 1938 YILI BIR PAYTNING O‘ZIDA GERMANIYADA 11:11 VA 7:7 VARIANTLARI BO‘YICHA MUSOBAQA O‘TKAZILDI. 1950 YILDAN BOSHLAB QO‘L TO‘PINI 7:7 VARIANTI O‘YNAB KELINMOQDA. QO‘L TO‘PI BO‘YICHA ERKAKLAR O‘RTASIDA 1- JAHON CHEMPIOANATI 1970 YILDA O‘TKAZILGAN BO‘LIB, 1- O‘RINNI RUMINIYA, 2- O‘RINNI GDR, 3- O‘RINNI YUGOSLAVIYA TERMA JAMOALARI EGALLALADILAR. AYOLLAR O‘RTASIDA 1- JAHON CHEMPIONATI 1971 YILDA O‘TKAZILGAN BO‘LIB, 1- O‘RINNI GDR, 2- O‘RINNI YUGOSLAVIYA, 3- O‘RINNI SOBIQ ITTIFOQ TERMA JAMOALARI EGALLAGAN. 1972 YIL MYUNXENDA O‘TKAZILGAN XX OLIMPIADA O‘YINLARIDA QO‘L TO‘PI ERKAKLAR O‘RTASIDA DASTURGA KIRITILDI. 1- O‘RINNI YUGOSLAVIYA, 2- O‘RINNI SOBIQ ITTIFOQ , 3- O‘RINNI RUMINIYA TERMA JAMOALARI EGALLADI. 1976 YILDA O‘TKAZILGAN MONREAL OLIMPIADA O‘YINLAR DASTURIGA AYOLLAR O‘RTASIDA QO‘L TO‘PI MUSOBAQALARI KIRITILDI. 1-O‘RINNI SOBIQ ITTIFOQ , 2- O‘RINNI GDR, 3- O‘RINNI VENGRIYA TERMA JAMOALARI EGALLADI. XOZIRGI KUNDA XALQARO QO‘L TO‘PI FEDERATSIYASIGA 123 DAVLAT A’ZO BO‘LIB, JAMI 7 MILLIONDAN ORTIQ KISHI QO‘L TO‘PI BILAN SHUG‘ULLANADI. SHU JUMLADAN, 1,4 MILLION SHUG‘ULLANUVCHI MDH MAMLAKATLARI QO‘L TO‘PI IXLOSMANDLARIDI . • O‘zbekistonda qo‘l to‘pining rivojlanishi Respublikamizda qo‘l to‘pi o‘yini 1930-35 yillarda rivojlana boshladi, qo‘l to‘pi bilan shug‘ullanuvchilar soni ko‘paya bordi. 1938 yilda Respublikamizda gandbol bo‘yicha birinchi chempionat o‘tkazildi. Qo‘l to‘pini 11:11 variantida 1960 yilgacha Toshkent Oliy Harbiy bilim yurtida ta’lim oluvchi kursantlar orasida musobqalar o‘tkazildi. 1960 yilda O‘zbekiston Davlat Jismoniy tarbiya institutida qo‘l to‘pi mutaxasisligi bo‘limi ochildi. 1960 yilda Toshkent shahar birinchiligi o‘tkazildi. Bu musobaqaga 16-20ta jamoa qatnashdi. O‘zbekiston qo‘l to‘pi jamoalari 1960 yildan boshlab Sobiq Ittifoq chempionatida qatnasha boshladi. 1962 yilda o‘tkazigan 2- chempionatda erkaklar o‘rtasida O‘zbekiston terma jamoasi muvaffaqiyatli qatnashib, oliy ligaga yo‘llanmani qo‘lga kiritdi. O‘zbekiston qo‘l to‘pi ustalari 1970-80 yillarda yuqori natijalarga erishdi. • O‘zbekiston qo‘l to‘pi ustalari 1970-80 yillarda yuqori natijalarga erishdi. Sobiq Ittifoq oliy liga jamoalari o‘rtasida o‘tkazilgan chempionatda oltinchi o‘rinni egalladilar. Talabalar o‘rtasida o‘tkazilgan Butunittifoq musobaqalarida O‘zDJTI jamoasi uch karra g‘oliblik shohsupasiga ko‘tarildi. 1975 va 1983 yillarda o‘tkazilgan sobiq ITTIFOQ xalqaro Spartakiadasida O‘zbekiston qizlar terma jamoasi kuchli oltilikdan o‘rin oldi. O‘zbekiston Respublikasi mustaqillikka erishgandan so‘ng, 1992 yili qo‘l to‘pi federatsiyasi tashkil etildi. 1993 yil Xalqaro va Osiyo federatsiyalariga a’zo bo‘ldilar. 1994-1996 yillarda Markaziy Osiyo davlatlari klublari o‘rtasida o‘tkazilgan chempionatda qo‘l to‘pichi qizlarimiz 1-o‘rinni egalladilar. 1997 yili respublikamiz qizlar jamoasi Iordaniyada o‘tkazilgan Osiyo chempionatida qatnashib, birinchi marta jahon chempionatida qatnashish xuquqiga ega bo‘ldi. 1997 yilning dekabr oyida Germaniyada o‘tkazilgan jahon chempionatida O‘zbekiston terma jamoasi Xitoy, Braziliya va Urugvay jamoalarini mag‘lubiyatga uchratdi. Bu muvaffaqiyatlarga erishishda Valeriy Tyugay, SHoislom Pavlov va Ferdus Abduraxmonovlarning kabi murabbiylarning xizmatlari kattadir. • O‘zbekistonda qo‘l to‘pining rivojlanishi Respublikamizda qo‘l to‘pi o‘yini 1930-35 yillarda rivojlana boshladi, qo‘l to‘pi bilan shug‘ullanuvchilar soni ko‘paya bordi. 1938 yilda Respublikamizda gandbol bo‘yicha birinchi chempionat o‘tkazildi. Qo‘l to‘pini 11:11 variantida 1960 yilgacha Toshkent Oliy Harbiy bilim yurtida ta’lim oluvchi kursantlar orasida musobqalar o‘tkazildi. 1960 yilda O‘zbekiston Davlat Jismoniy tarbiya institutida qo‘l to‘pi mutaxasisligi bo‘limi ochildi. 1960 yilda Toshkent shahar birinchiligi o‘tkazildi. Bu musobaqaga 16-20ta jamoa qatnashdi. O‘zbekiston qo‘l to‘pi jamoalari 1960 yildan boshlab Sobiq Ittifoq chempionatida qatnasha boshladi. 1962 yilda o‘tkazigan 2- chempionatda erkaklar o‘rtasida O‘zbekiston terma jamoasi muvaffaqiyatli qatnashib, oliy ligaga yo‘llanmani qo‘lga kiritdi. O‘zbekiston qo‘l to‘pi ustalari 1970-80 yillarda yuqori natijalarga erishdi. • Sobiq Ittifoq oliy liga jamoalari o‘rtasida o‘tkazilgan chempionatda oltinchi o‘rinni egalladilar. Talabalar o‘rtasida o‘tkazilgan Butunittifoq musobaqalarida O‘zDJTI jamoasi uch karra g‘oliblik shohsupasiga ko‘tarildi. 1975 va 1983 yillarda o‘tkazilgan sobiq ITTIFOQ xalqaro Spartakiadasida O‘zbekiston qizlar terma jamoasi kuchli oltilikdan o‘rin oldi. O‘zbekiston Respublikasi mustaqillikka erishgandan so‘ng, 1992 yili qo‘l to‘pi federatsiyasi tashkil etildi. 1993 yil Xalqaro va Osiyo federatsiyalariga a’zo bo‘ldilar. 1994-1996 yillarda Markaziy Osiyo davlatlari klublari o‘rtasida o‘tkazilgan chempionatda qo‘l to‘pichi qizlarimiz 1-o‘rinni egalladilar. 1997 yili respublikamiz qizlar jamoasi Iordaniyada o‘tkazilgan Osiyo chempionatida qatnashib, birinchi marta jahon chempionatida qatnashish xuquqiga ega bo‘ldi. 1997 yilning dekabr oyida Germaniyada o‘tkazilgan jahon chempionatida O‘zbekiston terma jamoasi Xitoy, Braziliya va Urugvay jamoalarini mag‘lubiyatga uchratdi. Bu muvaffaqiyatlarga erishishda Valeriy Tyugay, SHoislom Pavlov va Ferdus Abduraxmonovlarning kabi murabbiylarning xizmatlari kattadir. • QO’L TO’PI O’YINI MAYDON O’LCHAMLARI. Download 1.46 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|