Dolzarb masalalari

Javob: 
7616 yoki 7680 xil usul bilan.
2-masala. 
Sinfda 15 nafar oʻgʻil va 16 nafar qiz bola bor. Darsdan keyingi 
tadbirga 3 nafar oʻgʻil bola va 2 nafar qiz bola qatnashishi zarur. Sinfda bu ishni 
necha xil usulda amalga oshirish mumkin? 
Yechish:
1. 15 nafar oʻgʻil boladan 3 nafarini tanlaylik. Buning uchun yana 
uchta kvadrat shaklidagi xona olamiz (-rasm). Birinchi xonaga 15 ta bolaning 
ixtiyoriysi joylshishi mumkin. Lekin, ikkinchi xonaga endi 14 ta bola joylashishi 
mumkin. Chunki, bitta bola birinchi xonaga joylangan. Uchunchi xonaga esa 13 ta 
bola joylashishi mumkin, chunki 2 ta bola birinchi va ikkinchi xonaga joylangan 
bo‘ladi. 
1
5 
1
4 
1
3 
15 ∙ 14 ∙ 13 = 2730.
Shunday qilib, koʻpaytirish qoidasiga koʻra 15 nafar oʻgʻil boladan 3 tasini
15 ∙ 14 ∙ 13 = 2730 xil usulda tanlash mumkin. 
2. Xuddi yuqoridagidek mulohaza yuritib, 16 nafar qiz boladan 2 tasini
16 ∙ 15 = 240 xil usulda tanlash mumkinligini topamiz. 
3. Unda, qoʻshish qoidasiga koʻra, 3 nafar oʻgʻil bola va 2 nafar qiz bolani
2730 + 240 = 2970 xil usulda tadbirga qatnashish uchun tanlash mumkinligini 
aniqlaymiz. 
Javob: 
2970 xil usulda.
3-masala. 
Oilada 6 kishi boʻlib, oshxonada 6 ta har xil stul bor. Oila 
a’zolari har safar tushlik paytida stullarga turlicha joylashishga kelishib olishdi. 
Oila a’zolari bu ishni necha xil usulda bajarishlari mumkin? 
Yechish: 
Yuqoridagi masalani yechgandagidek mulohaza yuritamiz va 
quyidagilarni anuqlaymiz:
 
 
 
 
 
 
 
 
 
6 
5 
4 
3