Иккинчи тошкент давлат тиббиёт институти

(2) Палпация.
(а) Ўнг қоринчанинг гипертрофияси ва кегайиши на-тижасида юрак турткиси аниқланади (юрак учи турт-киси йўқолади).
(б) Юрак чўққисида кўкрак қафасининг диастолик титраши-«мушук хуриллаши» симптоми кузатилади.
(в) Эпигастрия сохасида гипертрофияланган ўнг тқорин-чанинг кучайган пулсацияси аниқланади.
(3) Перкуссия
(а) Юрак чап чегарасининг бўғиқ товуши эшитилмай-ди.
(б) Юрак чегараси ўнгга ва юқорига кенгайган. Юқорига кенгайиши-чап бўлмача ва ўпка артериясининг кен-гайиб, бўртиб чиқиши натижасида вужудга келади. Юракни ўнг томонга катталашишқ ўнг қоринча ва ўнг бўлмачанинг олдин гипертрофияси, кейин миоген кен-гайиши туфайли ривожланади. ғипертрофия кичик қон айланиш доирасида қон димланиши, босим кўтари-лиши, ўнг қоринчанинг зўрайиб ишлаши, дилятация эса-гипертрофияланган мушакларнинг заифланиши натижасида пайдо бўлади.
(в) Юрак «митрал конфигурацияси» шаклини олади-юрак бели бўртиб чиқади.
(4) Аускултация - товуш ва шовқунлар қўшилишини аниқлай-ди.
(а) Юрак чўьэдисида диастолик шовқин эшитилади. Шовқин қон ои;имининг чап бўлмачадан торайган те-шик орқали қийинлашиб ўтиши натижасида келиб чиқади, паст тезликли, дағал, ғувулловчи оҳангда бўлади, чертки очилишидан сўнг эшитилади. Шовқун чапга ёнбошлаган вазиятда, жисмоний зўриққанда, нитроглицерин қабул қилганда кучаяди.
(б) Юрак чўвқисида I товуш кучайган,қарсиллаган бўлади, у қонга чала тўлган чап қоринчанинг тез цис-каришидан келиб чиқади. (в) Юрак устида митрал қопқоқлар очилиши товуш-ни-қўполлашган митрал цопцоцларинипт диастола бош-ланашидаги кескин харакатлари, чап бўлмача босими кўтарилиши туфайли содир бўлади, иккинчи товуш-дан сўнг эшитилади, бедана сайраши маромини эсла-тади.
(г) Ўпка артериясида II товуш ўпка гипертензияси ри-вожланаши билан кучайган.
(д) Ўпка артериясида ва аортада босимнинг ҳар хил бўлиши ва уларнинг яримойсимон қопқоқлари баро-вар ёпилмаслиги туфайли II товуш иккига бўлинган бўлиши мумкун.
(е) Ўпкада нам хириллашлар кичик қон айланиш до-ирасида димланиш, чап бўлмачада ва ўпка веналари-да босим кўтарилиши туфайли вужудга келади.
(5) Кўкрак қафаси ренгенографияси:
(а) Чап бўлмача қулоқчалари шакли ва ўнг қоринча хажми катталаниши натижасида юрак белининг те-кисланиши ёки бўртиб чиқиши аниқланади.
(б) Ўпка расми ифодаланишининг кучайиши кўрини-шида ўпка веналари гипертензияси кузатилади.
(6) Эхокардиограмма - митрал стенози тўғрисида яққол тасаввур туғдиради: митрал қопқоқ тавақалари қалин-лашган, ҳаракати пасайган, чап бўлмача хажми катта-лашган; тешикнинг торайганлик даражасини тўлиц анив;лаш мумкин.