K arim a q osim ova

o ‘qiganlarini, Vatan bo'ylab qilgan sayohatlari jarayonida k o‘rganlari, 
hozirda k o‘rayotganlari bilan bog'lab, um um iy xulosa chiqaradilar. 
Bunda o'qu vch ilam ing shaxsiy tajribasi, oila va maktab, shahar hayoti 
haqidagi bilimlari katta ahamiyatga ega. Bunday darslarda um um iy 
xulosani o'qituvchining yordamisiz o'qu vch ilam ing o'zlari m usta­
qil ravishda chiqarishlari juda m uhim bo'lib, bu ularning kelgusida 
ishonchlarini shakllantirish uchun mustahkam asos hisoblanadi.
„O'qish kitobi" darsliklarida berilgan savol va topshiriqlar bolalar 
qiziqishlariga yaqin, ularning yosh xususiyatlariga m os, shuning uchun 
ular yuzasidan bolalar to'g'ri yakun va um um iy xulosa chiqara oladilar. 
Mustaqil xulosa chiqarish tarbiyalovchi ta’limda m uhim ahamiyatga 
ega.
U m um lashtiruvchi darsni muvaffaqiyatli o'tkazish unga o'q itu vch i­
ning qanday tayyorgarlik ko'rganiga bog'liq. Bunday darsda juda ko'p 
material yuzasidan um um iy xulosa chiqarishni rejalashtirish m um kin 
emas; bu darsga ko'p material yuklash o'quvchilar diqqatini tarqatib 
yuboradi, idrok etish qobiliyatlarini pasaytiradi va faol fikrlash im konini 
chegaralaydi. O 'qituvchi um um lashtiruvchi darsda o'quvchilardan n i­
malarni so'rashni, mavzu yuzasidan yana nimalarni um um lashtirishini 
belgilab oladi; darsning maqsadi haqida o'ylab, bolalar tafakkuri va 
faoliyatini faollashtirishga ta’sir etadigan ish turlaridan foydalanishni 
rejalashtiradi.
U m um lashtim vchi darsni o'qish dasturidagi har bir mavzu 
o'rganilgandan so'ng o'tkazish shart emas. U n i faqat o'qish darsining 
muhim va katta bo'lim i materiallari o'rganilgandan keyin o'tkazish 
maqsadga muvofiq. 
Mavzularni o'rganish davrida foydalanilgan