Klinik laboratoriya tashxisi

1.4. Peshobning kimyoviy tekshiruvi. 
Peshob reaksiyasi. 
Normada sog‘lom odamda peshob reaksiyasi neytral yoki kuchsiz kislotali 
bo‘ladi - rN 5,0-7,0. Peshob muxiti peshobdagi N
+
ionlar miqdoriga bog‘liq. Peshob 
muxitini aniqlash uchun indikator test-tilimchalardan foydananiladi. Test tilimchalar 
peshobga 3-5 sekund davomida botirib turiladi va 30 sekunddan so‘ng natijani baxolash 
imkoniyatini beradi.

---

18 
Peshob reaksiyasi quyidagilarga bog‘liq: 
- ovqatlanish xarakteriga: go‘shtli ovqatlar rN ni kislotali tomonga, o‘simlik 
maxsulotlari ishqoriy tomonga o‘zgartiradi; 
- og‘ir jismoniy mexnat peshob kislotaligini oshiradi; 
- ishqoriy mineral suvlar qabul qilish rN ni ishqoriy tomonga o‘zgartiradi 
- ishqoriy eritmalar quyish (natriy gidrokarbonat) rN ni ishqoriy tomonga 
o‘zgartiradi 
Peshob kislotaligini oshishi, ya’ni rN 5,0 dan kamayishi xos: 
- qandli diabet; 
- surunkali yurak etishmovchiligi; 
- podagra; 
- o‘tkir buyrak etishmovchiligi, buyraklar sili, nefrit; 
- xarorat ko‘tarilishi; 
- giperkaliemiya. 
Peshob ishqoriy reaksiyasi, ya’ni rN 7,0 dan oshishi xos:
- peshob yo‘llari infeksiyalarida; 
- ko‘p qusish; 
- gipokaliemiya; 
- me’da kislotaligi baland bo‘lishi.
 
Proteinuriya. 

---

19 
Normada peshobda oqsil bo‘lmaydi. Peshobda oqsilni aniqlash ko‘plab sifat va 
miqdor usullari mavjud. Xozirda ko‘p qo‘llaniladigan usullardan indikator test-
tilimchalardan foydalanish va Geller, Louri, biuret sinamalaridir. 
Manfiy
Oqsil izlari 
+ yoki 300 mg/l 
++ yoki 1000 mg/l 
+++ yoki 3000 mg/l 
++++ yoki 20000 mg/l 
Geller sinamasida Larionova reaktividan (azot kislota yoki xlorid kislota 
eritmasi) foydalaniladi. Larionova reaktividan 1-2 ml probirkaga solinadi. Devor 
bo‘ylab shuncha miqdorda peshob quyiladi. Suyuqliklar chegarasida denaturatsiyaga 
uchragan oqsil xalqasi paydo bo‘ladi. Ko‘z ilg‘aydigan darajada ingichka oqsil xalqasi 
0,033 g/l deb baxolanadi. Agar xalqa qalin bo‘lsa peshobni titrlash orqali oqsil 
miqdorini aniqlash mumkin. Titrlash miqdori 0,033 ga ko‘paytiriladi. 
Proteinuriya 2 xil bo‘ladi: