Ma'ruza Mavzu: Quymakorlik

TAYYORLASH TEXNOLOGIK JARAYONI

Ventalarni soni, joylashtirilishi sifatli o‘zak olishda aqamiyatga yega. qavo puflash ventallarini yuzasini quydagi formuladan aniqlash mumkin.

bu yerda: -o‘zakni massasi, kg; - o‘zakni qolipni kesimidagi yuzasi, sm2.
Keyin puflash teshiklarini diametri aniqlanadi. , bu yerda - puflash teshiklari soni; - teshikni yuzasi, sm2.
Ventallarni kesimini umumiy yuzasi. Teshiklarni jamini yuzasiga to‘qri keladi.
va ventallar sonini quydagi formuladan topiladi bu yerda - yentalni xaqiqatdagi yuzasi, sm2.

5. 
   rasm. Yoqochdan ishlab chiqilgan uzak qutilari: a-gorizontal holda ajraladigan chizigli; b-vertikal ajralish chizigi; v-yiqilgan uzak qutisi
   

5. 
   rasm. Metaldan ishlab chiqilgan qutilari: a-kokib chiqaradigan; b-vertikal ajratish chizikli; v-gorizontal ajralish chizikli
   

OPOKALAR

Opokalar (GOST 14976) qolipni tayyorlashda, qolip aralashmasini zichlashda, ushlashda, transportirovka qilishda, suyuq metalni quyishda, qolipni buzilib ketmasaligida katta aqamiyatga egadir.
Opokalar turli shakllarda ishlab chiqiladi, ko‘pincha ular to‘qri burchakli bo‘lib tayyorlanadi. Opokalar quyilgan va payvandlash yo‘li bilan ishlab chiqiladi, ko‘proq quyilgan varianti ishlatilinadi, chunki arzonroq bo‘ladi. Opokalar po‘latdan, cho‘yandan yasalishi mumkin (8- rasm). Opokalar oqirligi va o‘lchovlariga muvofiq kulda qoliplash va mashinada ishlatilishga bo‘linadilar (jadaval 2).
Opokalarni konstruktiv o‘lchovlari – jadvalda keltirilgan va – rasmda ko‘rsatilgan. Opokalarni quloqlarida yo‘naltiruvchi va markazlashtiruvchi vtulkalar presslab qo’yiladi. Opokalarni bir – biriga halqa (skoba) yordamida juplashtiriladi.
Moslamalarni ishlab chiqish, ayniqsa metaldan yasalgan moslamalarni loyiqalash uchun ko‘p vaqt sarflanadi, shuning uchun bazi bir katta firmalar kompakt intellektual loyiqalash usulini va tezroq yangi texnologiyalarni qo‘llash uchun prototipirovanie (timsol) kiritishdi. Protitiporovanie kompterlar va lazer texnologiyasida bajariladi.
Bugungi kunda SZA – modeli, SZS – texnologiyasi, ZOM – texnologiyasi, FDM – texnologiyasi va boshqalari yordamida texnologiyalarni tezroq qo‘llash mumkin, lekin bu usullar arzon emas.
2-jadval
Quyma opokalarni ulchovlari, mm

A	V	N±1, 5	A		L1	L2	B1	B2	a	b	b1	h
			Nomin al	Chet ki og’is h
60 0	50 0	125 150 200 250	700	±0,2	68 0	900	58 0	30 0	12 0	12 5	16 5	70 80 12 0

		300										15 0 18 0
70 0	60 0	150 200 250 300 350 400	800		78 0	100 0	68 0	37 5	14 0	15 0	20 0	80 12 0 15 0 18 0 21 0 24 0
80 0		150 200 250	920	±0,5	80 0	112 0		45 0	16 0			80 12 0 15 0

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR

1. 
   Hehych Jvc. VerschleiBtestes kupterlegiertes Chrom—Nickel—Molybdan- Gufieisen fur dickwandige Abgusse//Giefierei. 1975. Bd. 62, N15. S. 397—402.
   
2. 
   M.P. Groover. Introduction to manufacturing processes. Germany. 2012 years
   
3. 
   S Kalpakjian and S R Schmid, Manufacturing Processes for Engineering Materials, Pearson education, Germany. 2009 years.
   
4. 
   Joachim Linn. Aspects of mathematical modeling simulation of metal casting processes. October 11-18 (2010)
   
5. 
   Prof. Dr.-Ing. habil. Matthias Busse. Prof. Dr. Bernd Mayer. Casting technology. Germany. 2014 years
   
6. 
   John Campbell Complete Casting Handbook first edition 2011 y.
   
7. 
   Vukota Boljanovic “Metal shaping processes” 2009 y.
   
8. 
   Herfurth K. Probleme und Moglichkeiten bei der Realisierung hoheet Festingkeiten bei Gufieisen mit Kugelgraphit durch Warmebehandlung.//Giesse- reitechnik. 1977. N3. S. 78—87.
   
9.