Masalalami kompyuterda yechish bosqichlari

К

m_v m₂ — bir-biriga ta’sir etayotgan jismlar massalari, R - ular orasidagi masofa, G — gravitatsiya doimiysi.

Hozirgi kunda ham modellashtirishni kimyo, biologiya, tibbiyot, iqtisod kabi fan yo‘nalishlarida keng qo‘llanib, juda qiziqarli natijalar olinmoqda.

Umuman olganda, modellar obyektlaming ifodalash vositalarini tanlashga qarab quyidagi sxemada tasvirlanganidek, uch asosiy turga bo‘linadi:

1. 
   Abstrakt modellar o‘z navbatida ikki guruhga bo‘linadi: matematik va iqtisodiy matematik modellar.
   

Matematik modellar obyektning tuzilishi va o‘zaro bog‘lanish qonuniyatlarining matematik munosabatlar, formulalar va matematik- mantiqiy tavsifidan iborat. Bunday modellarga awalgi darslarda misollar ко‘rib o‘tildi.

Iqtisodiy matematik modellar XVIII asrdan qo‘llanila boshlandi. F. Kenening «Iqtisodiy jadvallar»ida birinchi marta butun ijtimoiy ishlab chiqarish jarayonini shakllanishini ko‘rsatib berishga harakat qilingan. Hozirgi kunda iqtisodiy modellar yordamida iqtisodiy taraqqiyotning eng umumiy qonuniyatlari tekshiriladi. Turli iqtisodiy ko‘rsatkichlar, jumladan, milliy daromad, iste’mol, ish bilan bandlik, jamg‘armalar, investitsiya ko‘rsatkichlarining o'zgarishi va nisbatini tahlil qilish, uni oldindan aytib berish uchun murakkab iqtisodiy modellar qo‘llaniladi. Mustaqil 0‘zbekistonning 5 tamoyil asosida bozor iqtisodiyotiga o‘tish modeli ham iqtisodiy matematik modelning asosini tashkil etadi (bu tamoyillarni yodga oling!).

2.