Mavzu: Elеmеntlar Davriy sistеmasi va Davriy qonun. Atom tuzilishi nuqtai-nazaridan kimyoviy elеmеntlar Davriy sistеmasi va Davriy qonuni. Davr va guruhlarda elеmеntlar xossalarining o`zgarishi. Darsning maqsadi

Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi:
fuqarolik burchini bilish va kimyoviy jarayonlar asosida yangi-yangi ishlab chiqarilayotgan kundalik turmush mahsulotlari haqida axborotga ega bo‘lish.
Milliy va umummadaniy kompetensiyalar:
sog‘lom turmush tarziga amal qilishda kimyoviy ishlab chiqarish mahsulotlari haqida tushunchaga ega bo‘lish.
Dasrning turi: an`anaviy . Amaliy.
Darsning usuli: ma`ruza darsi. Laboratoriya ishi.Savol- javob
Darsning jihozi: Elementlar davriy jadval. Kodaskop. Ko`rgazmali materillar , darsga
oid sladlar kimyoviy moddalar to`plami va darslik


Darsning tashkiliy qismi:

1.O`quvchilar bilan salomlashish. 2.O`quvchilarning davomatni aniqlash.

3.O`quvchilar bilan siyosiy daqiqa. 4. O`tilgan mavzuni so`rash.
Yangi darsning bayoni.


Ishlatilishi. Metallar xalq xo`jaligining barcha sohalarida ishlatiladi. Inson hayotiy faoliyati uchun foydalanish darajasi bo`yicha metallar oldingi o`rinlarda turadi. 8-rasmda oddiy yoritish lampochkasida ishlatiladigan metallar ko`rsatilgan. Ishlatilish sohasiga qarab, metallar shartli ravishda qora va rangli metailarga bo`lingan.Qora metallar - temir va uni qayta ishlashning asosiy mahsulotlari cho`yan va po`latlardir.Rangli metallar - temirdan boshqa metallar va ularni qayta ishlangan mahsulotlaridir.Rangli metallar temir zichligiga(7874 kg/m<sup>3</sup>) nisbatan zichliginingkatta va kichikligiga Yengil metallar (litiy, natriy, kaliy, kalsiy, aluminiy, magniy, titan, rux,surma va b.). Og`ir metallar (texnetsiy, kadmiy, nikel, simob, qalay, qo`rg`oshin, mis,kobalt va b.). Tashqi ta'sirlarga chidamli va zargarlik, ziynat buyumlari tayyorlash uchun ishlatilishiga Nodir metallar (kumus keskin farqlanuvchi ayrim xossalariga (yarim o`tkazuvchanligi, radioaktivligi, yuqori haroratda suyuqlanishiga) qarab H2 oltin, platina, radiy, palladiy va b.) Tabiatda kam tarqalgani (siyrak-yer elementlari), boshqa metallardan
Noyob metallar (aktinoidlar, lantanoidlar, molibden, volfram, vanadiy, niobiy, tantal, radiy, toriy va b.)-kabi tiplarga bo`linadi.Indiy va kumush nurni yaxshi aks ettirganligi uchun projektor va reflektorlar tayyorlashda ishlatiladi.Qadimgi vaqtlarda asl metallar: oltin va kumush hamda misdan to`lov vositalari bo`lgan pul birliklari tayyorlanib, turmushda ishlatilgan. O`zbekistonda hozirgi kunda 40 ta qimmatbaho metall konlari qidiribj topilgan.
4-laboratoriya ishi
Metallar namunalarini ko'zdan kechirish
1. Berilgan metall namunalarini ko'rib chiqing va ularning nomini ayting.
2. Sizga berilgan metallarning suyuqlanish harorati va qattiqligini ma'lumotnoma
jadvalidan foydalanib aniqlang.
3. Metallarning issiqlik o'tkazuvchanligini taqqoslash uchun temir va misdan yasalgan
ikkita bir xil plastinka olib, ikkala plastinkaning bir uchiga parafin bo'lagini
joylashtiring. So'ngra bu plastinkalarning ikkinchi uchini gorelka alangasiga tuting.
Kuzatish asosida qaysi metallning issiqlik o'tkazuvchanligi yuqori ekanligini aniqlang.