Mundarija kirish 1-bob. Amaliy dasturiy ta'minot


Foydalanilgan adabiyotlar ro'yxati


Download 0.52 Mb.
bet10/13
Sana24.10.2023
Hajmi0.52 Mb.
#1718265
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13
Bog'liq
0‘qitishning dasturiy ta’minoti (2)

Foydalanilgan adabiyotlar ro'yxati



  1. http://otherreferats.allbest.ru/programming/00214708_0.html

  2. http://festival.1september.ru/articles/576730/

  3. http://studopedia.ru/2_86189_programmnoe-obespechenie.html

  4. https://ru.wikipedia.org/wiki/ Application_software

  5. https://ru.wikipedia.org/wiki/Expert _system

  6. https://ru.wikipedia.org/wiki/Translator

  7. https://ru.wikipedia.org/wiki/Multimedia

  8. https://ru.wikipedia.org/wiki/ Gipermatn

  9. https://ru.wikipedia.org/wiki/ Content_management tizimi

  10. http://infoegehelp.ru/index.php?option=com_content&view=article&id=479:ppo&catid=52:obespechenie&Itemid=101

Allbest.ru saytida e'lon qilingan




Mundarija





1.2 Maxsus maqsadli amaliy dasturlar 1
1.3 Maxsus dasturiy ta'minot turlari 1
1.2 Maxsus maqsadli amaliy dasturlar 6
Tasniflash 13
Imkoniyatlar 14
Taqdimotlar 14
O'yinlar 14
Internet-resurs 15
Adabiyotda gipermatn 16
Turlari 17
Xususiyatlari 19
1.2 Maxsus maqsadli amaliy dasturlar 33
dastur elektron jadval matni 34
2. MS Office 2007 paketining umumiy xarakteristikasi 35
Microsoft Office Access 2007 36
Microsoft Office Outlook 2007 37
Microsoft Office SharePoint Designer 2007 37
Microsoft Office Groove 2007 37
Microsoft Office Project Standard 2007 37
Microsoft Office Visio 2007 38
Microsoft Office InfoPath 2007 38
Microsoft Office OneNote 2007 39
Microsoft Office Publisher 2007 39
Microsoft Office PowerPoint 2007 39
3. EXCEL elektron jadval protsessori 41
3.1 Formulalar va funksiyalar 42
3.2 Diagrammalar 45
1.Gistogrammalar -ma'lumotlarning ma'lum vaqt oralig'idagi o'zgarishlarini ko'rsatish yoki ob'ektlar o'rtasidagi taqqoslashni ko'rsatish uchun ishlatiladi, toifalar odatda gorizontal o'q bo'ylab va vertikal o'q bo'ylab qiymatlar bo'ylab shakllanadi. Kichik turlar: 46
a)Guruhlangan gistogramma va hajmli guruhlangan gistogrammaGuruhlangan gistogrammalar qiymatlarni toifalar bo'yicha taqqoslaydi. Qiymatlar tekis vertikal to'rtburchaklar shaklida ko'rsatiladi. 3D guruhlangan gistogrammalar 3D vertikal toʻrtburchaklarni koʻrsatadi. 46
b)Yig'ilgan (yoki normallashtirilgan) gistogrammalar - alohida qismlarning butunga bo'lgan munosabatini ko'rsatadi, bu sizga har bir qiymatning toifadagi jamiga hissasini solishtirish imkonini beradi. Ular tekis vertikal stacked to'rtburchaklar shaklida ko'rsatiladi. 3D stacked histograms 3D stacked vertikal to'rtburchaklar ko'rsatadi 46
c)Normallashtirilgan stacked gistogramma (yoki normallashtirilgan).Ushbu turdagi shtrixli grafiklar har bir qiymatning foizini toifadagi jami bilan solishtirish imkonini beradi. Qiymatlar tekis vertikal normallashtirilgan stacked to'rtburchaklar sifatida ko'rsatiladi. Agar sizda uch yoki undan ortiq ma'lumotlar seriyasiga ega bo'lsangiz va ularning jamiga qo'shgan hissasiga e'tibor qaratmoqchi bo'lsangiz, ayniqsa jamilar har bir toifa uchun bir xil bo'lsa, foydalanish mumkin. 46
d)Ovoz gistogrammasi. O'zgartirilishi mumkin bo'lgan uchta eksa (gorizontal o'q, vertikal o'q va chuqurlik o'qi) ishlatiladi va ular taqqoslanadi.ma'lumotlar nuqtalari (Ma'lumotlar elementlari. Diagrammada satrlar, ustunlar, chiziqlar, sektorlar, nuqtalar yoki ma'lumotlar markerlari deb ataladigan boshqa ob'ektlar sifatida ko'rsatiladigan individual qiymatlar. Xuddi shu rangdagi ma'lumotlar markerlari ma'lumotlar seriyasini tashkil qiladi.)gorizontal o'q va chuqurlik o'qi bo'ylab. Bir vaqtning o'zida toifalar va seriyalar bo'yicha ma'lumotlarni solishtirish uchun foydalanish mumkin. 46
e)Silindr, piramida va konusguruhlangan, stacked gistogrammalarni, stacked normallashtirilgan gistogrammalarni va muntazam gistogrammalar sifatida ko'rsatiladigan hajm gistogrammalarini ko'rsatish uchun ishlatiladi; ular sizga o'xshash tarzda ma'lumotlarni ko'rsatish va solishtirish imkonini beradi. 47
2.Grafikalar -vaqt davomida ma'lumotlarning uzluksiz o'zgarishini bitta shkalada tasvirlash imkonini beradi; Shunday qilib, ular ma'lumotlar tendentsiyalarini muntazam ravishda tasvirlash uchun idealdir. Kichik turlar: 47
a)Markerlar bilan grafik, tendentsiyalarning vaqt o'tishi bilan yoki tartiblangan toifalar bo'ylab uzluksiz o'zgarishini ko'rsatish uchun ishlatiladi, ayniqsa ma'lumotlar nuqtalarining ko'pligi va ularning ko'rsatilish tartibi muhim bo'lsa. 47
b)Yig'ilgan diagramma (yoki markerlar bilan), vaqt davomida har bir miqdor hissalari tendentsiyalarini ko'rsatish uchun yoki tartiblangan toifalar funktsiyasi sifatida ishlatiladi. 47
c)Stacking (yoki markerlar) bilan normallashtirilgan grafik, har bir miqdorning yakuniy qiymatga qo'shgan hissasini ko'rsatish uchun ishlatiladi. 47
d)Ovoz grafigiHar bir satr yoki ustun uch o'lchamli lenta sifatida tasvirlangan. 3 oʻlchamli grafik gorizontal, vertikal va chuqurlik oʻqiga ega boʻlib, ularni oʻzgartirish mumkin. 47
3.dumaloq diagrammalar -Pirog diagrammalari har bir qiymatning umumiy qiymatdagi ulushini tekis va uch o'lchovli ko'rinishda aks ettiradi. Ular ifodalagan qiymatlarni ajratib ko'rsatish uchun siz doira diagrammaning bo'laklarini qo'lda ajratishingiz mumkin. Kichik turlar: 47
a)Volumetrik doiraviy diagrammalar. 47
b)Ikkilamchi doiraviy diagramma va ikkilamchi gistogramma, asosiy doiraviy diagrammadan olingan foydalanuvchi tomonidan belgilangan qiymatlarga ega boʻlgan doiraviy diagrammalarni koʻrsatish, asosiy doiraviy diagrammaning kichikroq boʻlaklarini koʻrishni yaxshilash uchun ishlatiladi. 47
c)Parchalangan doiraviy (yoki hajmli), har bir qiymatning umumiy qiymatdagi ulushini ko'rsatadi, individual qiymatlarni ta'kidlaydi. 47
4.Shtrixli diagrammalar - dUstunlar yoki satrlarda joylashtirilgan ma'lumotlar chiziqli diagramma sifatida ko'rsatilishi mumkin. Shtrixli diagrammalar alohida elementlarni, kichik tiplarni taqqoslashni tasvirlaydi: 47
a)Guruhlangan shtrixli diagrammalar va guruhlangan 3 o‘lchamli chiziqli diagrammalar, qiymatlar toifalar bo'yicha taqqoslanadi. 48
b)Yig'ilgan (yoki 3 o'lchamli) shtrixli diagrammalar alohida elementlarning umumiy qiymatga munosabatini ko'rsatadi. 48
c)Normallashtirilgan qatlamli chiziqli diagramma (yoki 3-D),har bir qiymatning foizini toifadagi jami bilan solishtirish imkonini beradi. 48
d)Gorizontal silindr, piramida va konus. 48
5.Hudud jadvallari,vaqt o'tishi bilan o'zgarishlarning kattaligini tasvirlaydi va tendentsiya bo'yicha yig'ilgan qiymatga e'tiborni jalb qilish uchun ishlatilishi mumkin. Masalan, vaqt o'tishi bilan foydani ko'rsatadigan ma'lumotlar umumiy foydaga e'tiborni jalb qilish uchun hududiy jadvalda ko'rsatilishi mumkin. Kichik turlar: 48
a)Hudud va hajmli diagrammalar,vaqt yoki kategoriya bo'yicha trend qiymatlarini ko'rsatish. 48
b)Yigʻilgan (yoki 3D) hududiy diagrammalarvaqtga yoki toifaga qarab har bir qiymatning jamiga qo'shish tendentsiyalarini ko'rsatish. 48
c)Normallashtirilgan stacked maydon (va volumetrik) maydon jadvallari. HAQIDAvaqtga yoki toifaga qarab har bir qiymatning jamiga foiz sifatida hissasi tendentsiyalarini ko'rsatish. 48
d)3 oʻlchamli hudud jadvallari, o'zgartirish mumkin bo'lgan uchta eksa (gorizontal, vertikal va chuqurlik) yordamida vaqt yoki toifalar bo'yicha qiymatlarning tendentsiyalarini ko'rsatish. 48
6.Tarqalgan uchastkalar.Ustunlar va satrlarda joylashtirilgan ma'lumotlar tarqalish sxemasi sifatida tasvirlanishi mumkin. U bir nechta ma'lumotlar seriyasidagi raqamli qiymatlar o'rtasidagi munosabatlarni ko'rsatadi yoki x va y koordinatalarining bitta qatori sifatida ikkita raqamlar guruhini ko'rsatadi. Kichik turlar: 48
8.Yuzaki diagrammalar,ikkita ma'lumotlar to'plamida optimal kombinatsiyalarni topish kerak bo'lganda ishlatiladi. Topografik xarita kabi, ranglar va soyalar teng qiymat oralig'idagi joylarni ta'kidlaydi. Kichik turlar: 49
9.Donut jadvallari -qismlarning butunga munosabatini ko'rsatadi, lekin bir nechta bo'lishi mumkinma'lumotlar seriyasi.Kichik turlar: 49
10.Pufakchalar diagrammasi -Elektron jadvaldagi ustun ma'lumotlari birinchi ustundan tanlangan X o'qi qiymatlari va qo'shni ustunlardan tanlangan Y o'qi qiymatlari va qabariq o'lchami qiymatlari bilan ko'rsatiladi. Kichik turlar: 49
11.Radar jadvallari -bir nechta umumiy qiymatlarni solishtirish imkonini beradi. Kichik turlar: 49
3.3. Avtomatik filtr va kengaytirilgan filtrdan foydalanish 50

1. Amaliy dasturlarning tasnifi


Maqsadlari bo'yicha tasniflangan dasturiy ta'minotni umumiy maqsadli amaliy dasturlar va maxsus maqsadli amaliy dasturlarga bo'lish mumkin. Tasniflash juda shartli, chunki ba'zi turdagi dasturlar (masalan, matnni qayta ishlash dasturlari) umumiy maqsadli sinfda (muharrirlar va protsessorlar) ham, professional dasturlar sinfida ham (nashr qilish tizimlari) o'z vakillariga ega.





1.1 Umumiy maqsadli amaliy dasturlar


Umumiy maqsadli amaliy dasturiy ta'minot inson faoliyatining istalgan sohasidagi eng keng tarqalgan axborot muammolarini hal qilish uchun ishlatiladi. U ko'pchilik shaxsiy kompyuter foydalanuvchilari tomonidan keng qo'llaniladigan dasturlarni, masalan, matn muharrirlari, elektron jadvallar, grafik tizimlar, o'yinlar va ko'ngilochar dasturlarni birlashtiradi.


Matnlarni qayta ishlovchi dasturlar. Bularga matn muharrirlari va matn protsessorlari kiradi. Ularning orasidagi chegara juda o'zboshimchalik bilan. Matn muharrirlari (NotePad - Microsoft tomonidan ishlab chiqilgan), quyida ko'rsatilgandek, asosiy tahrirlash funktsiyalarini bajarishga qodir: yozish, tuzatishlar kiritish, saqlash, parchalar bilan ishlash. Matn protsessorlari (Word - Microsoft tomonidan ishlab chiqilgan), bundan tashqari, turli xil dizayn imkoniyatlariga ega va ba'zilari qog'oz shaklida emas, balki kompyuterda (elektron hujjatlar) ko'rish uchun mo'ljallangan hujjatlarni yaratishga imkon beradi. Maxsus dasturiy ta'minot darajasida matnlarni qayta ishlash dasturlari maxsus matn muharrirlari (MultiEdit - American Cybernetic, TgX tomonidan ishlab chiqilgan) va bosma nashrlarni joylashtirish jarayonini avtomatlashtiradigan nashriyot tizimlari bilan ifodalanadi. Nashriyot tizimlari matnning sahifa parametrlari va grafik ob'ektlar bilan o'zaro ta'sirini boshqarishning ilg'or vositalari bilan ajralib turadi, lekin matn kiritish va tahrirlashni avtomatlashtirish uchun zaifroq imkoniyatlarga ega. Ularni matn protsessorlari va grafik muharrirlarida oldindan qayta ishlangan hujjatlarga qo'llash maqsadga muvofiqdir.
Elektron jadvallar. Elektron jadvallarning asosiy maqsadi - jadval shaklida taqdim etilgan har xil turdagi ma'lumotlarni qayta ishlash, masalan, moliyaviy rejalashtirish, buxgalteriya hujjatlari, kichik muhandislik hisoblari (Excel - Microsoft tomonidan ishlab chiqilgan, Lotus 1-2-3 - Lotus tomonidan ishlab chiqilgan). Elektron jadvallarning matn protsessorlari bilan solishtirganda asosiy afzalligi (bu yerda jadvallar ham yuritilishi mumkin, kichik hisoblar va saralash amalga oshirilishi mumkin) shundan iboratki, ba'zi katakchalarning mazmuni boshqalarning mazmuni o'zgarishiga mos ravishda avtomatik ravishda o'zgarishi mumkin. Boshqacha qilib aytganda, hujayralar funktsional jihatdan bog'liq bo'lishi mumkin. Bundan tashqari, jadval protsessorlari kichik ma'lumotlar bazalarini saqlash va turli jadvallar, diagrammalar va grafiklar ko'rinishidagi ma'lumotlarni vizualizatsiya qilish qobiliyatiga ega, ya'ni. stol parvarishlash vositalari, elektron jadvallarni hisoblash vositalari vizual hisobotlarni yaratish qobiliyati bilan qo'llab-quvvatlanadi. Ular buxgalteriya hisobida, moliya va savdo bozorlarini tahlil qilishda, ilmiy va iqtisodiy tajribalar natijalarini qayta ishlash vositalarida keng qo'llaniladi, ya'ni. jadval tuzilmalarini ifodalovchi katta hajmdagi raqamli va matnli ma'lumotlarning muntazam takroriy hisob-kitoblarini avtomatlashtirishda.
Ma'lumotlar bazasini boshqarish tizimlari (DBMS). Ushbu toifadagi dasturlar (Microsoft tomonidan ishlab chiqilgan Access) sizga katta hajmdagi tuzilgan ma'lumotlar - ma'lumotlar bazalari bilan ishlash imkonini beradi (qoida tariqasida, bu jadval tuzilmalari). DBMS funktsiyalariga quyidagilar kiradi: ma'lumotlarni tavsiflash, ma'lumotlarga kirish, qidirish, ma'lum mezonlar bo'yicha ma'lumotlarni tanlash. Ko'pgina zamonaviy DBMSlar o'rnatilgan tillarda kichik ma'lumotlarni qayta ishlash dasturlarini yaratishga imkon beradi va to'plangan va qayta ishlangan ma'lumotlar asosida hisobot yaratish imkonini beruvchi dizayn imkoniyatlariga ega. Ko'pgina DBMSlar, shuningdek matn protsessorlari ham umumiy, ham maxsus dasturiy ta'minotda o'z vakillariga ega. Umumiy maqsadli dasturiy ta'minot darajasida bular ish stoli ma'lumotlar bazalari, maxsus darajada - bu axborot tizimlarining asosini tashkil etuvchi va kompyuter tarmoqlarida ishlashga imkon beruvchi yirik ma'lumotlar bazasi.
Grafik tizimlar. Bu grafik tasvirlar bilan ishlash uchun mo'ljallangan dasturlar. Bularga rastrli va vektorli grafik muharrirlar, uch oʻlchamli grafiklarni qayta ishlash dasturlari (3D muharrirlari) kiradi. Rastr muharrirlari tasvirlarni tasvirlash uchun rastrlardan foydalanadi (1-bobga qarang), ya'ni. o'z rangi va yorqinligiga ega bo'lgan nuqtalar to'plami. Ular yumshoq rangli o'tishlari bo'lgan fotosuratlar va ob'ektlarni qayta ishlash uchun qulaydir. Vektor tasvirining asosi chiziq (uning tenglamasi) dir. Vektor muharrirlari chizmalar va qo'lda chizilgan rasmlar bilan ishlash uchun qulaydir. Uch o'lchovli grafik muharrirlar uch o'lchovli ob'ektlarning bir-biri bilan va uch o'lchamli ob'ektlarning yorug'lik manbai bilan o'zaro ta'sirini kuzatish imkonini beruvchi fazoviy grafik kompozitsiyalarni yaratish uchun ishlatiladi.
Integratsiyalashgan dasturiy vositalar. Individual dasturlar bir qator qo'llaniladigan muammolarni hal qilish uchun kuchli vosita bo'lib, foydalanuvchini to'liq qondira olmaydi. Masalan, ma'lumotlar bazasi ma'lumotlar bazasi tomonidan taqdim etilgan ma'lumotlar namunasini elektron jadvallar yordamida qayta ishlash qulay bo'lishi mumkin; vizual jadvallar ko'rinishida taqdim etilgan natijalar matn protsessorida tuzilgan matn hujjati bo'lgan hisobotga joylashtiriladi. Bir nechta dasturlar birgalikda ishlashi uchun qayta ishlangan fayllar formatlarini birlashtirish ham zarur. Bunday dasturiy paketlar integratsiyalashgan dasturiy ta'minot deb ataladi. Ushbu sinfning eng keng tarqalgan mahsuloti MS Office paketi (Microsoft tomonidan ishlab chiqilgan), u MS Word matn protsessoridan, MS Excel elektron jadval protsessoridan va MS Access DBMS dan tashqari quyidagi ofis dasturiy vositalarini birlashtiradi:
Amaliy matematikani yechish uchun dasturiy vositalar
(statistik) masalalar matematik hisob-kitoblarni bajarishga imkon beradi: tenglamalar va tenglamalar tizimini echish va boshqalar, ba'zi paketlar analitik (ramziy) hisoblarni bajarishga imkon beradi: differentsiallash, integrasiya va boshqalar.
Tarjimonlar. O'yinlar. O'yin-kulgi. Bu juda ko'p izoh talab qilmaydigan mashhur dasturlar sinfidir. Tarjimonlar odatda rezidentda ishlaydi, ya'ni. chet tilidagi istalgan matnda siz tarjima qilinadigan fragmentni tanlashingiz mumkin va ma'lum tugmalar birikmasini bosgandan so'ng, tarjima yoki so'z uchun mumkin bo'lgan tarjima variantlari bilan oyna ochiladi.
O'yinlar juda keng tarqalgan, ularning juda ko'p soni yaratilgan. Ular orasida quyidagi tipik stsenariylarni ajratib ko'rsatish mumkin: kutish o'yinlari (mahorat), qimor o'yinlari, mantiqiy o'yinlar, o'quv o'yinlari. Ko'ngilochar - slaydlarni ko'rish, ovozli fayllar, video fayllarni tinglash imkonini beruvchi amaliy dasturlar.

1.2 Maxsus maqsadli amaliy dasturlar


Ko'proq tor muammolarni, shuningdek, turli mavzulardagi professional xarakterdagi muammolarni hal qilish.


Axborot tizimlari (AT) quyidagilarda keng imkoniyatlarni taqdim etadi:

  • korxona boshqaruvi - bu omborxona, idoraviy hujjat aylanishi;

  • buxgalteriya hisobi - bu matn, elektron jadval muharrirlari va DBMS funktsiyalariga ega bo'lgan tizimlar. Korxonaning dastlabki buxgalteriya hujjatlarini tayyorlash va ularning buxgalteriya hisobi, ishlab chiqarish, xo'jalik va moliyaviy faoliyat natijalari to'g'risida soliq organlari, byudjetdan tashqari jamg'armalar va statistika hisobi organlari uchun maqbul shaklda muntazam hisobotlarni tayyorlashni avtomatlashtirish uchun mo'ljallangan;

  • xo'jalik va moliyaviy faoliyatni tahlil qilish; ular bank va birja tuzilmalarida qo'llaniladi. Ular moliyaviy, savdo va tovar bozorlaridagi vaziyatni kuzatish va bashorat qilish, joriy voqealarni tahlil qilish, hisobotlar tayyorlash imkonini beradi.

Ekspert tizimlari ma'lumotlar bazasini boshqarish tizimlarini yanada rivojlantirishdir. Ular bilimlar bazalarida saqlangan ma'lumotlarni tahlil qilish uchun mo'ljallangan. Ma'lumotlarni manipulyatsiya qilish operatsiyalarini amalga oshirishga imkon beruvchi DBMSlardan farqli o'laroq, ekspert tizimlari ma'lumotlarni mantiqiy tahlil qiladi va o'z-o'zini o'rganish funktsiyalariga ega.
Kompyuterda loyihalash tizimlari loyihalash jarayonlarini avtomatlashtirish uchun mo'ljallangan va mashinasozlik, qurilish va arxitekturada qo'llaniladi. Ular sizga ma'lum bir mavzu bo'yicha moslashtirilgan chizma hujjatlarini yaratishga imkon beradi, shuningdek, ma'lumotnomalar va hisoblash vositalariga ega.
Professional dasturiy mahsulotlar endi keng miqyosda ishlab chiqildi. Bular hisob tizimlari, avtomatlashtirilgan boshqaruv tizimlari, avtomatlashtirilgan ilmiy tadqiqot tizimlari va boshqalar.

Download 0.52 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling