N. Bozorboyev, X. I. Yusupov, R. A. Narov, A. M. Ilmuradov, V. Rasulov, B. T. Xushnazarov, F. N. Bozorboyev, I. N. Salimova Bino va inshootlarni barpo etish texnologiyasi darslik

10.4-rasm. “Konveyer – blokli montaj” ishlarini tashkillashtirishning 
umumiy sxemasi 
1 – montaj qilingan tomyopma bloklari; 2 – bloklarni o‘rnatuvchi yordamida o‘rnatish joyiga 
siljitish; 3 – blokni aravachadan o‘rnatuvchiga olib qo‘yish uchun kran; 4 – blokli 
o‘rnatilgan tashish aravachasi; 5 – oldindan montaj qilingan relsli kranosti to‘sinlari; 6 – 
binoning karkasining ustunlari; 7 – konveyerga konstruksiya va materiallarni yetkazish uchun 
yo‘l; 8 – konveyer; 9 – konveyerni to‘xtash

joylari; 10 – konveyerga xizmat qiluvchi 
chorpoyali kran; 11 – konveyer yonidagi materiallar va konstruksiyalar omborxonasi. 

Agar kompleks qurilayotgan bo‘lsa, unda konveyer bir nechta barpo

etilayotgan binolarga xizmat qiladigan qilib loyihalanadi.
Konveyerda yig‘ishning o‘ziga xos xususiyatlariga quyidagilar kiradi
(10.4-rasm):
•
blokning chidamliligi va geometrik o‘lchamlarni o‘zgarmasligini
ta’minlovchi konduktorlar bilan jihozlangan, konveyerda yig‘ish zonasining
yaratilishi;
•
yig‘ilgan bloklarni tashish uchun aravacha va kran yo‘llarini
o‘rnatilishi;
•
yigishni qulayligi uchun so‘ri va boshqa uskunalar bilan
ta’minlanganligi;
•
konstruksiyalarni saralash, oraliq yiriklashtirib va ularni konveyer
yig‘ish zonasiga o‘zatish uchun parallel joylashgan omborxona zonasi;

---

118

•
konveyer bo‘ylab bloklarni tashishda va loyixaviy holatiga o‘rnatishda
maxsus asbob-uskunalar qo‘llanilishi;
•
bloklarni tayyorlashda kompleks ishlarni ya’ni montaj umumqurilish
ishlari va maxsus ishlarni alohida sakllarga ajratish;
•
texnologik quvurlar, uskunalarni, , ventilyatsiya shaxtalari, havo
o‘tkazgichlar va ularni qutilari, ichki suv tarnov quvurlarini montaj qilish va
elektrotexnik uskunalarni mahkamlash ishlarni maxsus ishlar sifatida bajarilishi.
Bloklarni konveyerda yig‘ishning afzalligi:
•
ish joylarini ixtisoslashtirilganligi, ishlarni murakkab va oddiy
operatsiyalarga bo‘linishi hisobiga mehnat unumdorligini ahamiyatli o‘sishi;
•
ishlarni ritmli( maromli) va oqimli –uzluksiz ravishda bo‘lishi;
•
qurilish montaj ishlarining maksimal mexanizatsiyalashganligi;
•
bloklarni bir to‘xtash joyidan boshqa to‘xtash joyiga maxsus konveyer
aravachasida siljitilishi.
Bloklarni konstruktiv yechimiga, texnologik jihozlar ko‘pligiga, to‘xtash
joylarida bajarilayotgan jarayolarni taqsimlanishiga qarab oraliq to‘xtash
joylari 7 dan 16 ta gacha bo‘lishi mumkin.
Konveyerda ishlar siklini alohida uchastkalar va to‘xtash joylarida
taqsimlanishning asosiy prinsiplari:
•
bitta to‘xtash joyidagi maksimal ishchilar soni 10 ta;
•
bajarilayotgan ishlarning bir turliligi;
•
bir oraliq to‘xtash joyida belgilangan ishlarni konveyer xarakatlanishi
davomida 2, 3 yoki 4 soat ichida bajarilish imkoniyati.