Nomi va belgilanishi

I. Tizimdan tashqari o‘lcham birliklari

T/r	Kattalik nomi		Kattalik birligi
			nomlanishi			belgilanishi	SI kattalik birliklarib nisbati
2.	Logarifmik kattalik**: tovush bosimining darajasi; kuchayish; kamayish va boshqalar	bel detsibel		B dB	1 B = lg (P2/P1) P2= 10 P1bo‘lganda, 1 B = 2 lg(F2/F1) F2= F1bo‘lganda, bu yerda P2, P1—nomdosh energetik kat (quvvat, energiya, energiya zichli boshqalar); F2, F1—nomdosh “kuch” kattaliklar (kuc tok, maydon kuchlanganligi va boshqala 0,1 B
3.	Logarifmik kattalik** — tovush balandligi darajasi	fon		phon	1 phon tovush bosimining darajasi 1 dB 1000 Nz chastotali tovush balandligi bila bo‘lgan tovushning balandlik darajasi
4.	Logarifmik kattalik** — chastota oralig‘i	oktava dekada		oct dek	1 oct = log2(f2/f1) f2/f1= 2 bo‘lganda; 1 dek = lg (f2/f1) f2/f1= 10 bo‘lganda, bu yerda f2, f1^—chastotalar
5.	Natural logarifmik kattalik**:kuchlanish, tok kuchi, maydon kuchlanganligi va boshqalarkamayishi	neper		Np	1 Np = ln (F2/F1) F2/F1= e = 2,718 ..., bo‘lg bu yerda F1, F2— kuchlanish, tok maydon kuchlanganligi kabi bir n kattaliklar, e — natural logarifmlar asosi. 1 Np = 0,8686… B = 8,686... dB

Izlash ×
O‘zbekiston Respublikasida o‘lcham birliklarini qo‘llash to‘g‘risida

1. 
   ILOVA
   

O‘zbekiston Respublikasida qo‘llashga ruxsat berilgan Xalqaro o‘lchamlar tizimi (SI)ning o‘lcham
birliklarinomivabelgilanishi

2. 
   ILOVA
   

O‘zbekiston Respublikasida qo‘llashgaruxsatberilganXalqaro o‘lchamlar tizimiga kiritilmagan o‘lchambirliklari,ularningnomiva belgilanishi

3. 
   ILOVA
   

O‘lcham birliklariniyozishva _r
qo‘llash qoidalari

1. 
   bob. Qo‘llashdoirasi
   
2. 
   bob. Atamalar vata’riflar
   
3. 
   bob. O‘lcham birliklariniqo‘llash qoidalari
   
4. 
   bob. O‘lcham birliklariva
   

ularning belgilarini yozish qoidalari 5-bob. Yakunlovchiqoida
Karralivaulushlio‘lcham
birliklarini hosilqilishuchun _a
qo‘llanadigan o‘nli
ko‘paytiruvchilar, shuningdek, ularning nomlari va belgilarini
hosil qiluvchi old qo‘shimchalar
Izoh:
* fizikaviy kattalikning boshlang‘ich kattalik deb qabul qilingan bir xil nomli ikkinchi fizikaviy kattalikka o‘lchamsiz
** fizikaviy kattalikning boshlang‘ich kattalik deb qabul qilingan bir xil nomli ikkinchi fizikaviy kattalikka o nisbatining logarifmi.