Og‘iz/burunni qizilo‘ngachga tutashtiruvchi nay, halqum va traxeya orasida yo‘l hosil qiluvchi nay, traxeyadan ajraluvchi to‘qima shoxlari, bronxdan hosil bo‘luvchi havo yo‘li, o‘pkaning gaz almashinuvi sodir bo‘ladigan tizimlari

O‘quvchilar o‘zlashtirishi lozim bo‘lgan materiallar yuzasidan o‘quv topshriiqlari.
Darslikdagi matnni diqqat bilan o‘qing, quyidagi savollarga javob toping va topshiriqlarni bajaring.


Kichik guruh ishtirokchilari bilan quyidagi Keys topshirig‘ini tahlil qiling.

• 
  Nafas olish deb – tirik organizmlarning tashqi muxitdan kislorodni qabul qilib, karbonat angidrid ajratib turishiga aytiladi.
  

Nafas olish quyidagi uch bosqichdan iborat:
O‘pka alveolalari va tashqi muxit o‘rtaisdagi gazlar almashinuvi (tashqi nafas olish). O‘pka alveolalari va o‘pkaning kapillyar qon tomirlari o‘rtasida gaz almashinishi. Qon va to‘qimalar o‘rtasida kislorod va karbonat angidrid almashinishi (ichki nafas olish).
Shuningdek, ayollar va bolalar erkaklarga qaraganda tezroq nafas olishadi, buning sababini aniqlang. Javoblaringizni quyidagi 1-jadvalda aks ettiring.

	Hiqildoq tuzilishi	Ovoz paylarining tuzilishi
Ayollar va bolalar
Erkaklar

• 
  Fiziologik nafas va hujayra nafasi bir xil emas. Ba‘zan “nafas olish" atamasi uglevodlar energiyaga aylantiriladigan hujayra nafasiga nisbatan qo‘llaniladi. Bu ikkala jarayon bir biriga aloqador, ammo ular boshqa boshqa tushunchalardir. Mana shu jarayonni izohlang.