O‘simliklarning o‘sishi, rivojlanishi, hosili va uning sifatiga ta’sir qiladigan omillar

yetishmaydigan omilga bog‘lanib qoladi. Ma’lum bir sharoitda tashqi omil ko‘rsatkichlari muqobil darajada bo'lganida, o‘simlik yaxshi o‘sib rivojlanadi va yuqori sifatli hosil shakllanadi. Tashqi omillarning bir qismini inson boshqara olmaydi, bir qismini qisman 

boshqaradi va ayrimlarini boshqara oladi.

Boshqarilmaydigan omillar - issiq haroratning davom etishi, kechki sovuqning tushishi, quyosh nurining ta’siri, foydali harorat yig‘indisi, shamol tezligi, havoning nisbiy namligi, yog‘ingarchilik 

Boshqarilmaydigan omillar - issiq haroratning davom etishi, kechki sovuqning tushishi, quyosh nurining ta’siri, foydali harorat yig‘indisi, shamol tezligi, havoning nisbiy namligi, yog‘ingarchilik 

miqdori, yog‘ingarchilikning oyma-oy taqsimlanishi, yog‘ingar- 

chilikning tezligi, do‘l, qishki harorat, qor qalinligi, tuproq relyefi. Qisman boshqarish mumkin bolgan omillar

  yer yuzida qomi tekislash, taqsimlash, tuproq namligi, fitosenozdagi havoning 

namligi, suv va shamolning tuproqni yemirishi, tuproq chirin- disining miqdori, tuproq muhiti, tuproqning mikrobiologik faolligi, 

tuproqning oziqa elementlari bilan to'yinganligi, tuproqning suv bilan to'yinish kompleksi.

Fanning rivojlanishiga ko‘p olimlar o‘z hissasini qo‘shishgan. Ularning orasida fotosintez jarayonini yoritib bergan K.A. Timerya- 

Fanning rivojlanishiga ko‘p olimlar o‘z hissasini qo‘shishgan. Ularning orasida fotosintez jarayonini yoritib bergan K.A. Timerya- 

zev (1843-1920), o‘simliklaming kelib chiqish markazlarini aniqla- 

gan N.I. Vavilov (1887-1943), dala ekinlarini yangi navlarini yarat- 

gan P.P. Lukyanenko, V.S. Pustovoyt, E.N. Remeslo, N.V. Sitsin, 

M.N. Xodjinov va boshqalami sanab o‘tish mumkin.

0 ‘simlikshunosIik fanini rivojlanishida o‘zbek olimlaridan aka- 

demik A.I. Imomaliyev, M.V. Muhammadjonov, G‘.Q. Qurbonov, 

Z.U. Umarov, H.N. Atabayeva, R. Oripov, N. Xalilov, S.M. Mirax-