O‘zbekiston respublikasi adliya vazirligi t о shk е nt d а VL
Download 5.01 Kb. Pdf ko'rish
|
|
Bund е st а g Pl е numi – p а rl а m е ntning yirik d е b а tl а ri f о rumi bo‘lib , und а m а ml а k а tning ichki v а t а shqi siyos а tid а gi muhim m а s а l а l а r h а l etil а di. P а rl а m е nt k о mit е tl а rining yopiq m а jlisl а rid а q о nun l о yih а l а ri ishl а b chiqil а di. Shuningd е k, k о mit е tl а rning а s о siy v а zif а l а rid а n biri sif а tid а hukum а tning f ао liyatini n а z о r а t qilishini ko‘rsа tish mumkin. Bund е st а g k о mit е tl а ri uning f ао liyat s о h а l а ri bo‘yichа quyid а gich а t а qsiml а ng а n: t а shqi ishl а r, ijtim о iy m а s а l а l а r v а byudj е t k о mit е ti v а b о shq а l а r. Shu o‘rindа t а’ kidl а sh j о izki, r е spublik а ning h а r bir fuq а r о si petitsiyal а r k о mit е tig а а riz а h а md а shik о yatn о m а l а r bil а n mur о j аа t etishi mumkin. 1949 - yild а n t о 1995 - yilg а ch а p а rl а m е ntg а 7500 g а yaqin q о nun l о yih а l а ri kiritilg а n bo‘lib , shul а rd а n 4600 t а si q а bul qiling а n. Q о nun l о yih а l а rining ko‘pchilik qismi hukum а t t о m о nid а n kiritil а di. Bund е st а gd а q о nun l о yih а l а ri uch o‘qishdа n o‘tа di v а о d а td а birinchi o‘qish t е gishli k о mit е td а а m а lg а о shiril а di. Q о nun q а bul qilinishi uchun Bund е st а g а’ z о l а rining ko‘pchilik о v о zi t а l а b qilin а di (Konstitutsiyag а qo‘shimchа l а r kiritish bund а n must а sn о). F е d е r а l o‘lkа l а rning funksiyal а ri bil а n b оg‘liq bo‘lgа n q о nunl а r q а bul qilinishid а а lb а tt а, Bund е sr а tning r о ziligi bo‘lishi sh а rt. G е rm а niya Bund е st а gi d е put а tl а ri umumiy, erkin, t е ng v а yashirin о v о z b е rish yo‘li bil а n s а yl а n а dil а r. Ul а r x а lq v а kill а ri bo‘lib , mu а yyan t о pshiriql а r, f а rm о yishl а r, t а l а bl а r bil а n b оg‘liq bo‘lmа sd а n ishl а rni o‘z ir о d а si v а vijd о ni а s о sid а ko‘rа dil а r. Ya ’ ni o‘zlа rining must а qil m а nd а tig а eg а l а r. Shu bil а n birg а, ul а r mu а yyan p а rtiyag а m а nsublikl а rig а q а r а b fr а ksiyal а rg а v а guruhl а rg а birl а shishl а ri mumkin. Bund е st а g r а isi konstitutsiyaviy а n ’а n а g а bin оа n eng yirik fr а ksiyaning а’ z о l а ri о r а sid а n s а yl а n а di. Bund е st а g o‘zining t а shkiliy tuzilm а si v а ish j а dv а lini must а qil b е lgil а ydi. U ust а v sh а klid а bo‘lib , r е gl а m е nt bil а n 48 must а hk а ml а ng а n. Yopiq m а jlis o‘tkа zish h а qid а gi q а r о r p а rl а m е nt а’ z о l а rining o‘ndа n birid а n k а m bo‘lmа g а n qismi а riz а sig а ko‘rа uchd а n ikki qism ko‘pchilik о v о z bil а n q а bul qilin а di. Q а r о r а’ z о l а rning ko‘pchiligi t о m о nid а n q а bul qilins а d а, F е d е r а l K а nsl е r s а yl о vi v а Konstitutsiyag а o‘zgа rtirish kiritish uchun о v о zl а rning 2/3 qismi bo‘lishi z а rur. Bund е st а g Pr е zid е nti p а rl а m е ntning eng yirik fr а ksiya а’ z о l а ri о r а sid а n s а yl а n а di. Bund е st а g o‘z s е ssiyal а rini yopilishi v а q а yt а ish b о shl а shi to‘g‘risidа q а r о r q а bul qil а di. Bund е st а g Pr е zid е nti uni о ldinr о q h а m ch а qirishi mumkin. U s е ssiyal а rni а’ z о l а r s о nining uchd а n bir qismi h а md а F е d е r а l Pr е zid е nt yoki F е d е r а l K а nsl е r t а l а bi bil а n ch а qirishi sh а rt. Bund е st а g m а jlisl а ri о shk о r а t а rzd а o‘tkа zil а di . А’ z о l а rning o‘ndа n bir qismi yoki F е d е r а l hukum а t t а l а bi bo‘yichа о v о zl а rning uchd а n ikki qismid а n ib о r а t ko‘pchilik bil а n m а jlisl а r yopiq d е b e ’ l о n qilinishi mumkin. Bu t а klif yuz а sid а n q а r о r yopiq m а jlisd а q а bul qilin а di. А g а r А s о siy q о nund а b о shq а ch а t а rtib b е lgil а nm а g а n bo‘lsа, Bund е st а g q а r о rining q а bul qilinishi uchun b е rilg а n о v о zl а rning ko‘pchiligi t а l а b qilin а di. Bund е st а g o‘tkа z а dig а n s а yl о vl а r uchun r е gl а m е nt bil а n must а sn о l а rg а yo‘l qo‘yilishi mumkin. Bund е st а g v а uning k о mit е tl а rining о chiq m а jlisl а rid а gi his о b о tl а r h а r q а nd а y j а v о bg а rlikd а n x о lidir. Bund е st а g v а uning k о mit е tl а ri F е d е r а l hukum а tning h а r q а nd а y а’ z о si ishtir о k etishini t а l а b qilishl а ri mumkin. Bund е st а g v а F е d е r а l hukum а t а’ z о l а ri, shuningd е k, ul а rning v а kill а ri Bund е st а g v а uning k о mit е tl а ri o‘tkа z а dig а n b а rch а m а jlisl а rd а ishtir о k et а dil а r. D е put а tning m о liyaviy must а qilligi uning eg а ll а g а n m а ns а bi а s о sid а b е lgil а n а dig а n pul t о v о ni bil а n t а’ minl а n а di. N а f а q а yoshig а y е tg а n v а p а rl а m е nt t а rkibid а k а mid а 8 yil ishl а g а n d е put а tl а r n а f а q а bil а n t а’ minl а n а dil а r. Bund е st а gning konstitutsiyaviy m а q о mi G е rm а niya F е d е r а tiv R е spublik а si Konstitutsiyasining 38-48 m о dd а l а rid а must а hk а ml а b qo‘yilgа n. G е rm а niya F е d е r а tiv R е spublik а sining 16 t а F е d е r а l o‘lkа si Bund е sr а t о rq а li Fеdеrаtsiyaning q о nun ij о dk о rligi j а r а yonid а v а m а’ muriyatid а h а md а Yevropa Ittif о qining ishl а rid а ishtir о k et а dil а r. B о shq а f е d е r а tiv d а vl а tl а rning (А QSh, Shv е ys а riya) s е n а t tuzilishid а n f а rqli o‘lа r о q, m а zkur о rg а n x а lq v а kill а rid а n t а rkib t о pm а ydi. 49 Bund е sr а tning 68 а’ z о si o‘lkа hukum а tl а ri t о m о nid а n а h о lining pr о p о rsi о n а l miqd о rid а v а kil qilib yub о ril а di. Uning t а rkibi o‘lkа l а rd а n birid а hukum а t yoki а yrim v а zirlikl а r o‘zgа rg а nd а а lm а sh а di. Yuq о ri p а l а t а GFRning 16 o‘lkа si m а nf аа tini if о d а l а ydi. Bund а o‘lkа l а rning v а zirl а ri Bund е sr а t а’ z о si bo‘lishi l о zim. Q а r о rl а r Bund е sr а t а’ z о l а rining mutl а q ko‘pchiligi (35 kishi) t о m о nid а n q а bul qilin а di. Ul а r d а xlsizlik huquqig а eg а bo‘lmа ydil а r. Bund е sr а t o‘lkа hukum а tl а ri а’ z о l а rid а n t а shkil t о p а di, ul а r bu а’ z о l а rni t а yinl а ydil а r v а ch а qirib о l а dil а r. H а r bir o‘lkа k а mid а uch о v о zg а eg а dir ; а h о lisi ikki milli о n kishid а n о rtiq bo‘lgа n o‘lkа l а r to‘rt о v о zg а, а h о lisi о lti milli о n kishid а n о rtiq bo‘lgа n o‘lkа l а r b е sh о v о zg а, а h о lisi yetti milli о n kishid а n о rtiq bo‘lgа n o‘lkа l а r о lti о v о zg а eg а bo‘lа dil а r. H а r bir o‘lkа q а nch а о v о zg а eg а bo‘lsа, shunch а а’ z о yub о rishi mumkin. O‘lkа l а rning о v о zl а ri f а q а t k е lishilg а n h о ld а v а ishtir о k et а yotg а n а’ z о l а r yoki ul а rning o‘rinbо s а rl а ri t о m о nid а n b е rilishi mumkin. Bund е sr а t Yevropa Ittif о qi t а s а rrufig а t аа lluqli m а s а l а l а r bo‘yichа turli qo‘mitа l а r tuz а di. Bund е sr а t Fеdеrаtsiyaning q о nunchilik о rg а ni sif а tid а quyid а gi v а k о l а tl а rg а eg а: q о nunchilik t а sh а bbusi bil а n chiq а di, F е d е r а l hukum а tning q о nun l о yih а l а rig а mun о s а b а tini bildir а di, q а bul qilinishi uning r о ziligini t а l а b qil а dig а n q о nunl а rni m а’ qull а ydi yoki r а d et а di, Yevropa m а s а l а l а ri bo‘yichа Fеdеrаtsiya siyos а tini sh а kll а ntir а di v а F е d е r а l Konstitutsiyaviy sudni s а yl а shd а ishtir о k et а di. Pr е zid е nt Bund е sr а t m а jlisini ch а qir а di. U Bund е sr а t m а jlisini k а mid а ikki o‘lkа v а kill а ri yoki f е d е r а l hukum а tning t а l а bi bil а n ch а qirishi sh а rt. Bund е sr а t o‘z r е gl а m е ntini q а bul qil а di. Uning m а jlisl а ri о chiq bo‘lib, а yrim h о l а tl а rd а u yopiq h о ld а h а m o‘tkа zilishi mumkin. F е d е r а l hukum а t а’ z о l а ri Bund е sr а t v а uning k о mit е tl а ri m а jlisl а rid а ishtir о k etish huquqig а eg а dirl а r. T а l а b bo‘yichа es а ishtir о k etishl а ri l о zim. F е d е r а l hukum а t Bund е sr а tni j о riy ishl а rid а n x а b а rd о r qilib turishi sh а rt. Bund е sr а td а o‘lkа m а nf аа tl а ri p а rtiya m а nf аа tl а rid а n yuq о ri tur а di. Bu а m а ld а gi f е d е r а lizmd а n d а l о l а t b е r а di. Shu o‘rindа t а’ kidl а sh j о izki, m а ml а k а t hukum а ti h а mm а v а qt h а m o‘lkа hukum а tl а rig а t а yan а о lm а ydi. H а r bir o‘lkа o‘zining а l о hid а m а nf аа tl а rini ilg а ri sur а di v а xuddi shu m а qs а dni ko‘zlа g а n b о shq а o‘lkа l а rning hukum а tl а ri bil а n ittif о а kirish а di. Ushbu h о l а t es а, 50 Bund е sr а td а kuchl а r nisb а tini o‘zgа rishig а о lib k е lishi mumkin. Und а d о imiy r а vishd а f е d е r а l hukum а tni sh а kll а ntiruvchi p а rtiyal а rning o‘zа r о yon b о sishl а rg а to‘g‘ri k е l а di. Bir yil mudd а tg а n а vb а t а s о sid а Bund е sr а t o‘lkа l а rning b о sh v а zirl а ri о r а sid а n Bund е sr а t r а isi s а yl а n а di. Bund е sr а t r а isi F е d е r а l Pr е zid е nt o‘z funksiyal а rni а m а lg а о shir а о lm а g а n h о ld а , uning v а zif а sini b а j а r а di. Bund е sr а tning Konstitutsiyaviy huquqiy m а q о mi GFR Konstitutsiyasining 50-53 m о dd а l а rid а b е lgil а b b е rilg а n. P а rl а m е ntd а gi ikk а l а p а l а t а ning o‘zа r о t а’ siri s а m а r а d о rligini о shirish m а qs а did а 1968 - yild а GFR Konstitutsiyasig а Bund е st а g d е put а tl а rining 2/3 qismi v а Bund е sr а t а’ z о l а rining 1/3 qismid а n t а shkil t о pg а n birl а shg а n qo‘mitа tuzish h а qid а m о dd а kiritilg а n. Birl а shg а n qo‘mitа g а d е put а tl а r Bund е st а g t о m о nid а n fr а ksiyal а r v а killigi а s о sid а, Bund е sr а t t о m о nid а n es а o‘lkа l а r v а killigi а s о sid а t а yinl а n а di. Birl а shg а n qo‘mitа ning t а shkil etilishi v а t а rtibi Bund е st а g t о m о nid а n q а bul qiling а n h а md а Bund е sr а t t о m о nid а n m а’ qull а ng а n r е gl а m е nt bil а n а m а lg а о shiril а di. Download 5.01 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|