O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat pedagogika universiteti huzuridagi pedagogik kadrlarni qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish tarmoq markazi

Spirtlarning izomeriyasi va nomlanishi. Spirtlarning izomeriyasi uglevodorod zanjirining tuzilishiga va gidroksil guruhinig zanjirdagi joylashuv holatiga bog’liq bo’ladi.
Emperik nomenklaturaga asosan, spirtlarning nomi gidroksil guruh bilan bog’langan uglevodorod radikalining oxiriga spirt so’zi qo’shib hosil qilinadi.
Ratsional nomenklatura bo’yicha esa metil spirti karbinol deb ataladi, qolgan radikallar uning hosilasi deb qaraladi.
Sistematik nomenklatura bo’yicha spirtlarni nomlashda ularning nomi tegishli to’yingan uglevodorod nomi oxiriga –ol qo’shimchasi qo’shib hosil qilinadi.

Gidroksil guruhi va radikallarning holati raqamlar bilan ko’rsatiladi. ³

Spirtlarning nomlanishi

(1-ilova)

Spirtlarning formulasi	Emperik nomenklatura bo’yicha nomi	Ratsional nomenklatura bo’yicha nomi	Sistematik nomenklatura bo’yicha nomi
CH3OH	Metil spirti	karbinol	Metanol
CH3CH2OH	Etil spirt	Metil karbinol	Etanol
CH3CH2CH2OH	Birlamchi propil spirt	Etil karbinol	1-propanol
CH3CHOHCH3	Ikkilamchi propil spirt	Dimetil karbinol